
Ostatnia aktualizacja 1 sierpnia 2022
Nie tak dawno przez Polskę przeszła kolejna burza medialna, tym razem chodziło o brak w sprzedaży cukru w portugalsko-duńsko-niemieckich sieciach dyskontowych, zarazem będących największymi eksporterami polskich produktów i Sponsorami wielu z tych mediów albo ich Dostawcy.
Skąd ta burza (zjawisko)?
Redakcje wiadomości w mediach głównego nurtu, patrzą na siebie nawzajem. Naśladownictwo (ale również współpraca) wśród nich jest codziennością. Jednak proces ten nasila się w momencie wystąpienia burzy, zwłaszcza pomiędzy bezpośrednio konkurującymi ze sobą mediami.
Burze medialne nie są zjawiskami jednodniowymi, lecz trwają przez co najmniej kilka dni, zwiększają zasięg i szczegółowość przekazu, których dotyczą. Przedmiot burzy jest na tyle pompowany, że prawdziwa jego materia, może już nie istnieć albo nie mieć już żadnej wagi. Burze medialne odgrywają ważną rolę w kwestiach politycznych, skandalach i kryzysach. Czasami niszczą komuś lub czemuś reputację w ciągu kilku godzin.
Nie jest żadną tajemnicą, że w Polsce prawie cały krajowy rynek produkcji cukru należy do Skarbu Państwa polskiego, który to Skarb albo czerpie z niego korzyści albo do niego dopłaca ze wspólnej kieszeni podatników lub unijnej.
Unia Europejska jest największym na świecie producentem cukru buraczanego – odpowiada za około 50 proc. globalnej produkcji. Cukier buraczany stanowi jednak zaledwie 20 proc. światowej produkcji cukru, a pozostałe 80 proc. wytwarzane jest z trzciny cukrowej.
Większość buraków cukrowych w UE uprawia się w północnej części Europy, gdzie występują najkorzystniejsze ku temu warunki klimatyczne. Najbardziej konkurencyjne obszary produkcji znajdują się w północnej Francji, Niemczech, Holandii, Belgii i Polsce. W UE istnieje też szereg rafinerii, które przerabiają surowy cukier trzcinowy z importu.
Kraje unijne objęły cukier wspólną organizacją rynku, która pełni liczne zadania, m.in. zabezpiecza rynki rolne, umożliwia współpracę organizacji producentów oraz organizacji międzybranżowych, a także określa minimalne wymagania jakościowe.
Rolnicy zajmujący się uprawą buraków mogą otrzymać wsparcie dochodu w formie dopłat bezpośrednich, które są w dużym stopniu niezależne od wielkości produkcji.
Państwa UE mają również możliwość przyznawania dobrowolnego wsparcia powiązanego z produkcją na rzecz konkretnych sektorów znajdujących się w trudnej sytuacji – w tym na rzecz produkcji buraków cukrowych i trzciny cukrowej. Jedenaście państw UE zdecydowało się przyznać takie dobrowolne wsparcie producentom buraków cukrowych w tym Polska.
Unijna polityka w zakresie rynku cukru obejmuje dwa główne obszary: środki rynkowe i środki handlowe.
Unia może wspierać sektor cukru za pomocą szczególnych środków rynkowych, przede wszystkim takich jak dopłaty do prywatnego przechowywania, środki zapobiegania zakłóceniom na rynku i środki służące rozwiązaniu konkretnych problemów.
Dopłaty do prywatnego przechowywania przyznaje się z uwzględnieniem średnich cen rynkowych notowanych w Unii, progów referencyjnych i kosztów produkcji. Komisja Europejska może przyznać taką pomoc w przypadku szczególnie trudnej sytuacji rynkowej lub gospodarczej mającej znaczny negatywny wpływ na marże w tym sektorze, aby utrzymać przez pewien czas określoną ilość cukru poza rynkiem. Zasady wspólnej organizacji rynków rolnych przewidują dodatkowe środki wsparcia m.in. w przypadku poważnych zakłóceń na rynku spowodowanych gwałtownym wzrostem lub spadkiem cen.
Polityka handlowa należy do wyłącznych kompetencji Unii Europejskiej, co oznacza, że jedynie UE, a nie poszczególne państwa członkowskie, może stanowić prawo w dziedzinie handlu i zawierać międzynarodowe umowy handlowe. Handel międzynarodowy jest również regulowany przepisami Światowej Organizacji Handlu.
Jako duży importer cukru trzcinowego UE zapewnia bezcłowy dostęp do swojego rynku krajom rozwijającymi się w ramach porozumienia „wszystko oprócz broni” oraz umów o partnerstwie gospodarczym z państwami Afryki, Karaibów i Pacyfiku.
Produkcja i konsolidacja produkcji rosną także w Polsce prywatnemu biznesowi, który cukier wykorzystuje do wytwarzania swoich wyrobów a nowe formy ich dystrybucji jak wspomniane wyżej międzynarodowe dyskonta, czy eksport, opierający się na słabej złotówce i pomocy państwa robią swoje, aby maksymalizować obroty i przychody. Na tyle jest dobrze z tym rynkiem w Polsce, że kapitał na rozwój tych podmiotów “umaczanych w cukrze” nie musi być pozyskiwany w drodze oferty publicznej z Giełdy (zresztą z polskimi firmami farmaceutycznymi jest podobnie).
Wielu z tych Producentów wytwarza to co prowadzi do uzależnienia na bazie udziału cukru podobnego do nikotyny (cały proces biochemiczny w ludzkim ciele w połączeniu z tymi składnikami staje się całością i nie jest już wstanie samodzielnie go opuścić, uzależniając cały organizm) a zarazem ich działalność zarobkowa oparta jest także na produktach zdrowotnych.
Szkodliwe i zdrowe w jednym? Jak widać jedno nie wyklucza drugiego. Tym bardziej z błogosławieństwem polityków i dotacjami unijnymi i kontrolami ala u „cioci na imieninach”.
Przecież cały świat tak robi, co by wspomnieć grupę firm notowanych na Giełdach Berkshire Hathaway, których obecność jest duża i rozpoznawalna w Polsce (m.in. produkcja słodkich napojów gazowanych) a ich roczne przychody są wielokroć większe niż cały budżet państwa polskiego. Główny udziałowiec tych firm, jako filantrop przeznacza duże sumy pieniędzy do jednej ze znanych Fundacji na rzecz zdrowia.
Inny przykład to firma Nestle itd.
W takim razie szybkie podsumowanie:
- producent nawozów, maszyn rolniczych itd. – zadowolony,
- rolnik, który otrzymuje niemałą zapłatę, dopłatę, odszkodowanie za produkcję buraka cukrowego – zadowolony,
- producent duży (miliarderzy), mały, od napojów, ciast, czekoladek, lodów, tortów itd. przez duży zbyt jego produktów i wysokie zyski – zadowoleni,
- pracownicy producenta i handlu z napojami, ciastami, czekoladkami, lodami, tortami wysoko wynagradzani na czas – zadowoleni,
- urzędnik w Brukseli, cała Unia Europejska ze stolicą w Brukseli, szczycąca się, że jest kluczowym producentem cukru buraków na świecie, co ma stanowić o jej samowystarczalności na ten produkt i bezpieczeństwie jego podaży dla Konsumenta – zadowoleni,
- Premier Polski z podatków i spokoju ze strony rolników – zadowolony,
- media i celebryci dostający programy kulinarne i reklamy od producentów cukiereczków, napojów słodzonych, lodów, sklepów spożywczych – zadowolone,
- przemysł farmaceutyczny, medyczny, aptekarski robiący biznes m.in. na cukrzykach, na otyłych, na mających problemy gastryczne, skórne itd. – zadowolony,
- i w końcu zwykły konsument, który po zjedzeniu czekoladowego batonika czy nawet solonego chipsa lub krakersa czy solonego paluszka (sól-wątroba) lub ciasta u cioci na imieninach na których bywa się prawie codziennie czujący chwilowy dobrostan po konsumpcji produktów z ponad połową zawartości cukru, czy jego dziecko dostające lizaka dla świętego spokoju itd. – zadowoleni
To po co strzępić sobie język o szkodliwości cukru i z wszystkich tych u góry „zadowolonych grup”, robić sobie nieprzyjaciół? Tym bardziej, że na każdy artykuł o szkodliwości nadużywania cukru i wyrobów z cukrem (jak i innych używek), pojawią się setki sponsorowanych artykułów eksperckich o jego właściwościach zdrowotnych.
Stąd nawet ostatnio podniesienie wycen polskiego Narodowego Funduszu Zdrowia dla lekarzy dentystów za świadczenie usług, może być z tej perspektywy po prostu wyrzuceniem pieniędzy w błoto.
A więc szkoda już słów na ten temat. Należy zdawać sobie sprawę z tego, że jeśli powyrzucać ze sklepów ofertę tzw. szkodliwych dla zdrowia produktów, to ich półki realnie zrobią się puste i nie trzeba będzie „medialnych burz” tak chętnie prowokowanych przez różne Redakcje. Do ludzi nie dociera, że dzisiejsza żywność nie jest tą którą pamiętają z lat 60tych, 70ych a nawet 80ych ubiegłego wieku, chociaż ich Producenci dumnie chwalą się „Since” w portfolio i na opakowaniach przejmowanych marek.
A w razie kolejnej paniki z cukrem, jako członek UE, niech w Brukseli swojego Komisarza zapytują jaki jest stan faktyczny. On go zna.
Czytaj również

Ten ogólny zarys w formie wstępu, miał nas przybliżyć do tematu głównego tego artykułu, który wynika po części z tytułu a mianowicie do zjawiska, które nie jest notowane tylko w Polsce (np.: wystąpiło także w Wielkiej Brytanii po burzy medialnej na temat wybuchu COVID-19, gdzie półki sklepowe zaświeciły pustkami a handlarze zacierali ręce licząc utargi i zyski jak również podnosząc ceny) a dotyczy wybuchu paniki i masowego wykupu cukru kryształ z detalu, pomimo wysokiej jego ceny przez klientów sklepów spożywczych, po burzy medialnej wywołanej w polskich mediach głównego nurtu o możliwym jego braku i od jesieni bardzo wysokiej cenie. To samo w Polsce niedawno przerabiano na stacjach paliw z benzyną a w tytułach, można było przeczytać to samo co o cukrze. Aby Czytelnik, Widz, Słuchacz się nie nudził, próbowano zrobić burzę medialną w branży medycznej a tytuły grzmiały ” w Polsce brakuje leków”. A w Unii Europejskiej? Kto za to odpowiada w Polsce? Co na to Komisarz UE ds. Zdrowia?
Takie wzbudzanie w ludziach ataków paniki w dobie powszechnej szybkiej informacji, rozwoju technologicznego XXI wieku, wyedukowanego społeczeństwa, dobrze wykorzystują spece od psychologii tłumu pomagający producentom i sprzedawcom wydusić więcej grosza z kieszeni Konsumentów za produkty tego nie warte a w polityce powiększyć elektorat partii, która ich zatrudniła i przekonać do jej pomysłów na organizacje Państwa.
Ale tym razem nie będzie o manipulacji z psychologią tłumu w tle.
Jak indywidualnie a nie w tłumie wygląda atak paniki?
Atak paniki to poważny kryzys, który wiąże się z lękiem o dużej intensywności, z nagłym początkiem i krótkim czasem trwania. Objawy obejmują duszność, zawroty głowy, omdlenia, kołatanie serca, drżenie, pocenie się, nudności, mrowienie, uderzenia gorąca lub dreszcze i ból w klatce piersiowej. Zmiany te wyrażają stan rozładowania autonomicznego, obejmującego zarówno współczulny, jak i przywspółczulny układ nerwowy. Tym zmianom fizjologicznym może towarzyszyć depersonalizacja (uczucie oderwania od siebie), de-realizacja (uczucie nierealności), strach przed utratą kontroli lub popadnięciem w obłęd oraz poczucie zbliżającej się śmierci.
Czasami nawracające ataki paniki są często wywoływane przez konkretną sytuację, w której dana osoba czuła się wcześniej zagrożona. Atak paniki może również wystąpić jako część innego zaburzenia, takiego jak lęk napadowy, fobia społeczna lub depresja.
W zależności od relacji między wystąpieniem ataku a brakiem lub obecnością wyzwalaczy sytuacyjnych, ataki paniki można podzielić na:
- Nieoczekiwane (niesprawdzone) ataki paniki, w których wystąpienie napadu paniki nie jest związane z wyzwalaczem sytuacji (występuje samoistnie jako uderzenie pioruna) i jest najczęstszym rodzajem ataku w ZP.
- Ataki paniki wywołane sytuacją (wywołane), które prawie zawsze pojawiają się natychmiast po ekspozycji, lub oczekiwanie na sytuację wyzwalającą (np. zobaczenie węża lub psa zawsze wywołuje natychmiastowy atak paniki).
- Sytuacyjne predyspozycje do ataków paniki, które z dużym prawdopodobieństwem wystąpią po ekspozycji na sytuację wyzwalającą, ale nie są nierozerwalnie związane z wyzwalaczem i nie są konieczne natychmiast po ekspozycji (np. ataki paniki są bardziej prawdopodobne podczas jazdy, ale czasami osoby, które mogą prowadzić i nie mają ataków paniki lub zdarzają się pół godziny po przejażdżce).
- Inne rodzaje ataków to te, które występują w szczególnym kontekście emocjonalnym, te z ograniczonymi objawami, a także ataki nocne.
- Ataki wywołane sytuacją są bardziej charakterystyczne dla fobii społecznych i specyficznych. Sytuacyjne predyspozycje napady paniki są szczególnie powszechne w przypadku lęku napadowego, ale mogą również występować w fobiach specyficznych i społecznych.
W porównaniu z napadami paniki, zaburzenie paniczne charakteryzuje się powtarzającymi się napadami paniki. Zaburzenie Paniczne (ZP) jest przewlekłym zaburzeniem psychicznym, którego istotnymi cechami są nawracające napady paniki, utrzymujący się niepokój związany z napadami oraz zmiana zachowania w wyniku napadów.
Prawdopodobieństwo wystąpienia ZP w ciągu całego życia jest dwukrotnie większe u kobiet niż u mężczyzn. Wiek wystąpienia ZP to szeroki przedział między 25 a 53 rokiem życia niezależnie od płci. Wraz ze zmiennością wieku najbardziej prawdopodobnym okresem jest późne dojrzewanie i połowa lat 30. Pewna liczba przypadków ZP rozpoczyna się w dzieciństwie lub po 45 roku życia. Zaburzenia paniczne rozpoczynają się zwykle w późnej adolescencji lub wczesnej dorosłości i dotyczą kobiet około dwa razy częściej niż mężczyzn.
Osoby z ZP wykazują charakterystyczny niepokój związany z konsekwencjami napadów paniki. Niektórzy obawiają się, że ataki wskazują na obecność niewykrytej choroby zagrażającej życiu (np. choroby serca), a inni obawiają się, że ataki paniki wskazują na ich sprawstwo, utratę kontroli lub słabość emocjonalną. Jednak pacjenci z ZP niekoniecznie wykazują pogorszenie jakości swojego życia, stając się więźniami ataków paniki.
Niektóre osoby z ZP znacząco zmieniają swoje zachowanie (np. opuszczają pracę). Obawy o kolejny atak lub jego konsekwencje często wiążą się z zachowaniami unikającymi. Stąd ZP definiuje się jako doświadczenie posiadania ataków paniki oraz jako emocjonalne i behawioralne konsekwencje z niego wynikające.
Aby zdiagnozować zaburzenie paniczne, konieczne jest wykonanie:
- Pełne badanie fizyczne.
- Badania krwi w celu sprawdzenia tarczycy i innych możliwych przyczyn oraz badania na sercu, takie jak elektrokardiogram (EKG).
- Ocena psychologiczna na temat objawów, lęków lub obaw, sytuacji stresowych, problemów z relacjami, sytuacji, których się unika, oraz historii rodziny. Wypełnić psychologiczną samoocenę lub kwestionariusz.
- Sprawdzenie czy używany jest alkohol lub inne substancje.
Kryteria rozpoznania zaburzenia panicznego to:
- Co najmniej 1 miesiąc wiele ataków lęku wegetatywnego, które występują w okolicznościach, w których nie ma obiektywnego zagrożenia.
- Ataki paniki występują bez ograniczeń w znanych i przewidywalnych sytuacjach.
- Nie ma objawów niepokoju między napadami (choć niepokój może być częsty).
- Objawy psychologiczne lub wegetatywne są pierwotnymi przejawami lęku, a nie wtórnymi w stosunku do innych objawów, takich jak szalone pomysły czy obsesyjne myśli.
- Lęk musi być ograniczony do co najmniej dwóch z następujących sytuacji (lub głównie występować tylko w nich): w tłumie, miejsca publiczne, podróż z domu lub podróż bez opieki innej osoby.
- Unikanie sytuacji fobicznej.
Pojedynczy atak paniki może trwać tylko kilka minut, do 20-30 min, ale może powodować poważne problemy w codziennym życiu. Może to również prowadzić do:
- Lęk antycypacyjny pomiędzy napadami paniki, pacjent odczuwa niepokój i napięcie, z powodu obawy przed wystąpieniem przyszłych napadów paniki. Ten “lęk przed lękiem” jest obecny przez większość czasu i może być niezwykle upośledzający w codziennym życiu.
- Fobiczne unikanie pewnych sytuacji lub środowisk. Unikanie to może wynikać z przekonania, że sytuacja, której się unika, spowodowała poprzedni atak paniki, albo jest miejscem, z którego ucieczka jest trudna lub pomoc jest niedostępna w przypadku ataku paniki. Doprowadzone do skrajności, unikanie fobii staje się agorafobią.
Przyczyny ataków paniki i zaburzeń panicznych nie są w pełni jasne, choć istnieje szereg teorii.
Teorie biologiczne i patofizjologia ataków paniki i zaburzenia panicznego
Z teorii biologicznych wyróżnia się predyspozycje genetyczne oraz zaburzenia w funkcjonowaniu niektórych układów neuroprzekaźnikowych w mózgu (noradrenergicznego, serotoninergicznego, dopaminergicznego, GABA). Podczas ataku paniki występuje nadmierna reakcja wegetatywna, ze zwiększonym tonusem układu współczulnego, a także ze zwiększonym uwalnianiem katecholamin.
Dokładna patofizjologia ZP nie jest obecnie znana. Istnieją teorie, że rolę odgrywa funkcjonowanie układów neuroprzekaźników serotoniny, noradrenaliny, dopaminy i kwasu gamma-aminomasłowego (GABA).
- Teoria noradrenergiczna zakłada, że w ZP presynaptyczne auto receptory noradrenergiczne są nadwrażliwe na stymulację przez noradrenalinę.
- Inne badania kliniczne wykazują, że leki zwiększające dostępność synaptyczną 5-HT, są skuteczne w leczeniu ZP. Rywalizujące teorie niedoboru vs. nadmiaru 5-HT próbują wyjaśnić wpływ funkcji 5-HT w ZP.
- Badania wskazują, że GABA może odgrywać rolę-ZP jest wynikiem braku centralnego hamowania i obniżonego stężenia GABA, co prowadzi do niekontrolowanego lęku podczas ataków paniki.
Teorie psychologiczne
Jako szczególną cechę predysponującą osoby podatne na rozwój zaburzenia panicznego podkreśla się istnienie charakteru lękowego, który przejawia się w dzieciństwie jako skłonność do wstydu, zimne i mokre dłonie, lęk przed chorobą, stała potrzeba wsparcia, nadwrażliwość na opinie innych, ciągły lęk by nie popełnić błędu, nieumiejętność przyjęcia odpowiedzialności, spokój, skrupulatność, zbyt wysokie oczekiwania wobec siebie.
Teorie psychologiczne mówią o lękach separacyjnych, surowości uwalniania energii seksualnej, przebytej traumie, różnych błędnych przekonaniach, czy irracjonalnych myślach itp.
- Psychodynamiczna teoria ataków paniki opisuje stan regresji, w którym następuje całkowite załamanie obrony pokonuje, lęk przytłacza osobę i jest “pusta” poprzez stany paniczne.
- Teoria behawioralna podkreśla, że lęku można się nauczyć poprzez identyfikację modelu zachowania rodzica, następnie lęku, który rozwija się po doświadczeniu bodźców przerażających, takich jak wypadki, które są przenoszone na inne bodźce, a także lęku z powodu frustracji, który staje się uwarunkowaną reakcją na inne sytuacje stresowe.
Przyczynami ataku paniki i zaburzenia panicznego mogą być:
Genetyka
W kilku badaniach wykazano, że ryzyko wystąpienia ZP jest ośmiokrotnie wyższe u osób posiadających krewnych pierwszego stopnia z ZP w porównaniu z osobami bez historii rodzinnej. W ostatnich badaniach badano bliźnięta i szacuje się, że dziedziczność zaburzenia panicznego wynosi 30-40%.
Przegląd badań rodzinnych i bliźniaczych wskazuje na wysoce rodzinny charakter zaburzenia panicznego i sugeruje dowody na etiologię genetyczną. Populacyjne wskaźniki zachorowań na zaburzenia paniczne w skali międzynarodowej wahają się od 1,2/100 do 2,4/100, natomiast wskaźniki zachorowań u krewnych pierwszego stopnia osób cierpiących na zaburzenia paniczne wahają się od 7,7/100 do 20,5/100.
Środowisko
Kombinacja interakcji genetycznych i środowiskowych może wywołać zaburzenie paniczne. Duży stres i temperament, który jest bardziej wrażliwy na stres lub skłonny do negatywnych emocji są związane z początkiem ZP, w tym główne zmiany życiowe, takie jak (ukończenie studiów i rozpoczęcie pracy, zawarcie związku małżeńskiego lub urodzenie dziecka) i inne poważne stresy (śmierć bliskiej osoby, rozwód lub utrata pracy). Awersyjne wydarzenia z dzieciństwa, takie jak fizyczne lub seksualne wykorzystywanie, zostały powiązane ze zwiększonym ryzykiem ZP w wieku dorosłym.
Inne
Astma i palenie papierosów również były związane ze zwiększonym ryzykiem ZP. Napady paniki mogą być również spowodowane stanami chorobowymi i innymi przyczynami fizycznymi, takimi jak wypadanie zastawki mitralnej lub nadczynność tarczycy. Nadużywanie substancji, zwłaszcza stymulantów (amfetaminy, kokainy i kofeiny), może być również związane z wystąpieniem ataków paniki i ZP.
Powikłania, które ataki paniki i zaburzenia paniczne mogą powodować unikanie sytuacji społecznych, problemy w pracy lub szkole, depresję z myślami samobójczymi, nadużywanie substancji.
Leczenie zaburzeń panicznych
Pierwszym kontaktem pacjenta z ZP jest zazwyczaj kontakt z lekarzem rodzinnym. Ze względu na obecność licznych objawów fizycznych ataku paniki wiele osób początkowo wykonuje różne badania somatyczne, od rutynowych, przez bardziej złożone, po badania internistyczne i neurologiczne nie podejmując w porę leczenia. Dlatego tak ważna jest rola lekarza rodzinnego w rozpoznawaniu i leczeniu zaburzenia lub kierowaniu do psychiatry. Niestety tylko mniejszość pacjentów z zaburzeniem panicznym otrzymuje odpowiednią opiekę. Jedną z przyczyn jest fakt, że około 50% pacjentów szuka w takich przypadkach pomocy.
Leczenie zaburzenia panicznego w żadnym wypadku nie powinno ograniczać się do udzielenia pierwszej pomocy podczas napadów paniki (zwykle poprzez wstrzyknięcie diazepamu domięśniowo w trybie nagłym) bez zaplanowania ukierunkowanego i stałego leczenia. Główne możliwości leczenia to psychoterapia i leki. Za najskuteczniejsze uważa się ich połączenie.
Psychoterapia
Psychoterapia może pomóc zrozumieć ataki paniki i zaburzenia paniczne oraz nauczyć się radzić sobie z nimi.
- Terapia indywidualna: Czyli najzwyklejsza forma psychoterapii przy zaburzeniach panicznych, ale można też zastosować inną formę psychoterapii.
- Terapia grupowa: Terapia grupowa ma pozytywne strony, ponieważ dzieląc się doświadczeniami z innymi, ludzie tworzą możliwości wzmocnienia przez innych i zmniejszenia swojego wstydu.
- Terapia par i rodzin: Objawy zaburzenia panicznego zazwyczaj wpływają na relacje między członkami w rodzinie. Terapia rodzinna i par pomaga im poprawić komunikację i wspierać osobę z atakiem paniki lub zaburzeniem w odpowiedni sposób.
Psychoanaliza i terapia psychodynamiczna
Psychoanaliza i terapia psychodynamiczna zajmuje się problematycznym zachowaniem, uczuciem lub myślą poprzez znalezienie ich nieświadomego znaczenia. Kiedy koncentrujemy się na panice, zajmujemy się podstawowymi konfliktami w osobie, które wiążą się z agresją i lękową zależnością lub innymi konfliktami intrapsychicznymi, które również mogą przyczyniać się do symptomatologii paniki.
Terapia poznawczo-behawioralna
Terapia poznawczo-behawioralna (TPB) polega na uczeniu pacjentów rozpoznawania ich zniekształconego myślenia. Celem jest wyjaśnienie pacjentowi błędnej interpretacji fizycznych objawów ataku paniki i działanie na rzecz unikania zachowań poprzez stopniowe odsłanianie sytuacji, które doprowadziły do ataku. Przydatne są również ćwiczenia relaksacyjne, a także regularne ćwiczenia oddechowe, przy umiarkowanej aktywności fizycznej.
W terapii poznawczo-behawioralnej zaburzenia panicznego pacjenci poznają przydatne informacje o tym, jak i dlaczego pojawia się lęk, strach i panika, uczą się stosować różne techniki relaksacyjne, przechodzą przez stopniową ekspozycję na sytuacje wywołujące lęk, gdy są do nich przygotowani, dowiadują się, jak ich myśli, założenia i przekonania na temat lęku i paniki oraz ich konsekwencje pogarszają ich problem i jak mogą sobie z nimi poradzić, wraz z terapią przechodzą przez różne eksperymenty, aby sprawdzić swoje przekonania na temat lęku i paniki, dowiadują się, co robić w przypadku ataków paniki.
Badania pokazują, że skuteczność TPB wynosi od 85 do 90% w przypadku terapii składającej się z 12-15 spotkań. Ponadto, większość uczestników utrzymała ten postęp po roku od rozpoczęcia leczenia, gdy była monitorowana. Niektóre badania wykazały, że TPB jest co najmniej tak samo skuteczna w leczeniu zaburzeń panicznych jak farmakoterapia, ale leczenie było bardziej wydłużone przez TPB. Mianowicie w TPB jednostka uczy się strategii skutecznego radzenia sobie z lękiem, która jest umiejętnością, którą może wykorzystać przez całe życie.
Terapia humanistyczna
Terapia humanistyczna (terapia osobowości, terapia egzystencjalna) koncentruje się na możliwościach ludzi do dokonywania racjonalnych wyborów w celu wykorzystania ich potencjału i przyjęcia odpowiedzialności za siebie. Pomaga ludziom zrozumieć, co się z nimi dzieje i skupić się na teraźniejszości poprzez dokonywanie nowych, bardziej funkcjonalnych wyborów.
Porady dotyczące samopomocy w przypadku ataków paniki
Następujące techniki samopomocy mogą mieć znaczenie dla pokonania paniki:
- Dowiedz się o panice i lęku.
- Dowiedz się, jak kontrolować swój oddech. Głębokie oddychanie może złagodzić objawy paniki.
- Praktykuj techniki relaksacyjne – jogę, medytację, rozluźnianie mięśni, aby zwiększyć uczucie radości i spokoju.
- Ćwicz regularnie. Co najmniej 30 min w większość dni (trzy 10-min sesje jest równie dobry), jak chodzenie, bieganie, pływanie lub taniec może być szczególnie skuteczne.
- Połącz się twarzą w twarz z rodziną i przyjaciółmi. Objawy lęku mogą się nasilać, gdy czujesz się odizolowany, więc budowanie wspierających przyjaźni może pomóc.
- Unikaj palenia, alkoholu i kofeiny.
- Zapewnij sobie wystarczającą ilość spokojnego snu.
Farmakoterapia
Istnieje duża liczba leków, które były badane u pacjentów z zaburzeniem panicznym, ale żaden lek nie okazał się lepszy od innych leków stosowanych w leczeniu pacjentów z zaburzeniem panicznym. Do środków farmakologicznych posiadających wystarczające dowody na poparcie ich stosowania w leczeniu zaburzenia panicznego należą:
- Leki przeciwdepresyjne – selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny (SNRI), trójcykliczne leki przeciwdepresyjne (TCA) oraz
- Benzodiazepiny.
Leki przeciwdepresyjne
Współczesne leczenie zaburzeń panicznych opiera się na stosowaniu leków przeciwdepresyjnych z grupy selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) oraz leków przeciwdepresyjnych z grupy inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny (SNRI).
Stosowanie tych leków niesie ze sobą mniejsze niebezpieczeństwo powstania uzależnienia i nadużywania niż benzodiazepiny.
Wadą tych leków przeciwdepresyjnych jest opóźniony początek pozytywnego efektu oraz działania niepożądane, które występują w trakcie leczenia.
W badaniach klinicznych wykazano znaczną skuteczność leków z grupy SSRI/SNRI w leczeniu zaburzeń panicznych. Pewne różnice w lekach nie występują pod względem skuteczności, ale można je zaobserwować w zakresie działań niepożądanych, sposobów podawania leków podczas ich stosowania oraz występowania pogorszenia przy zmniejszaniu dawki i po odstawieniu leku. Dlatego ważne jest zwrócenie uwagi na te czynniki w indywidualnym doborze leków. Dawkowanie leków przeciwdepresyjnych skutecznych w zaburzeniu panicznym przedstawiono w Tabeli 1.
Nazwa leku | Na początek | Zalecane | Maksymalnie |
Leki przeciwdepresyjne SSRI (mg/dzień) | |||
Citalopram | 10 | 20-40 | 40 |
Escitalopram | 5 | 10-20 | 20 |
Fluoksetyna | 10 | 20-40 | 60 |
Paroksetyna | 10 | 20-40 | 60 |
Sertralina | 50 | 50-100 | 150 |
SNRI | |||
Wenlafaksyna | 37.5 | 75-225 | 300 |
Duloksetyna | 30 | 60-120 | 120 |
TCA | |||
Klomipramina | 25 | 100-150 | 250 |
Imipramina | 25 | 100-150 | 300 |
Tabela 1. Dawkowanie leków przeciwdepresyjnych skutecznych w zaburzeniu panicznym.
Skuteczność leków przeciwdepresyjnych w leczeniu ostrej fazy zaburzenia panicznego
Leki przeciwdepresyjne działające na układ serotoninergiczny-citalopram, fluwoksamina, fluoksetyna, paroksetyna, sertralina, SNRI – wenlafaksyna i duloksetyna, oraz TCA – imipramina i klomipramina (Tricyclic Antidepressants -TCA) są skuteczne w leczeniu ostrej fazy zaburzeń panicznych.
Skuteczność leków przeciwdepresyjnych w długotrwałym leczeniu zaburzenia panicznego SSRI tj. citalopram, fluwoksamina, paroksetyna, SNRI wenlafaksyna i duloksetyna oraz TCA, wszystkie pozostają skuteczne w leczeniu zaburzenia panicznego w długim okresie.
Działania niepożądane leków przeciwdepresyjnych
W celu uniknięcia lub przynajmniej złagodzenia działań niepożądanych zaleca się, aby początkowa dawka dobowa leków przeciwdepresyjnych była mniejsza niż zalecana dawka skuteczna, a zwiększanie dawki dobowej następowało stopniowo w pierwszych tygodniach leczenia. Bardzo ważna jest psychoedukacja pacjentów z zaburzeniem panicznym na temat działań niepożądanych i wolnego początku działania leków przeciwdepresyjnych. Ocena wyników powinna być dokonana dopiero po kilku tygodniach leczenia.
Benzodiazepiny
Istnieje wiele badań klinicznych z wieloletnim doświadczeniem, które wskazywały na skuteczność benzodiazepin w leczeniu pacjentów z zaburzeniami panicznymi. Benzodiazepiny mają przewagę nad placebo w leczeniu ostrej fazy zaburzenia panicznego. Mają silne działanie na somatyczne objawy lęku i problemy ze snem. Ponadto benzodiazepiny mają szybki początek działania, tzn. wywołują efekty zaraz po podaniu skutecznej dawki. Przez pół godziny do godziny po zażyciu benzodiazepiny objawy paniki są zmniejszone, a pacjenci czują się lżej. Żaden inny lek nie jest w stanie tego osiągnąć.
Prawidłowe dawkowanie benzodiazepiny polega na stopniowym zwiększaniu dawki do takiej, która usuwa objawy i nie powoduje istotnych działań niepożądanych, przy regularnym przyjmowaniu częściej niż raz dziennie. Dawkowanie benzodiazepin skutecznych w zaburzeniu panicznym przedstawiono w Tabeli 2.
Benzodiazepiny | |||
Nazwa leku | Na początek | Zalecane | Maksymalnie |
Alprazolam | 1 | 2-4 | 6 |
Clonazepam | 0.25-0.5 | 1.5-3 | 6 |
Diazepam | 5-10 | 40-50 | 50 |
Lorazepam | 1-3 | 2.5-7.5 | 10 |
Bromazepam | 3 | 3-9 | 15 |
Tabela 2. Dawkowanie benzodiazepin skutecznych w zaburzeniu panicznym.
Długość leczenia benzodiazepinami
Ze względu na możliwość wystąpienia uzależnienia i zespołu abstynencyjnego czas trwania terapii benzodiazepinami powinien być krótki, kilkutygodniowy. Jednak ze względu na przewlekły charakter choroby, niekiedy powinny być one podawane przez kilka miesięcy, a nawet przez rok przy ciągłym monitorowaniu pacjenta.
Działania niepożądane i ryzyko związane z leczeniem benzodiazepinami
Gdy benzodiazepiny są przepisywane do długotrwałego stosowania, może wystąpić uzależnienie objawiające się eskalacją dawki i problemami z odstawieniem leku.
Farmakoterapia pierwszego rzutu w zaburzeniu panicznym
Zarówno SSRI, jak i wenlafaksyna powinny być uznane za leki pierwszego rzutu w leczeniu zaburzeń panicznych. SSRI i wenlafaksyna są skuteczne w leczeniu ostrym i długotrwałym, mają akceptowalny profil działań niepożądanych i akceptowalny wskaźnik rezygnacji z leczenia.
TCA mogą mieć wolniejszy początek działania niż SSRI. Ponadto TCA mają mniej tolerowany profil działań niepożądanych niż SSRI, ponieważ mają więcej działań antycholinergicznych i są ogólnie mniej bezpieczne niż SSRI. Wreszcie, zgłoszone wskaźniki rezygnacji są wyższe dla TCA w porównaniu z SSRI.
Benzodiazepiny jako monoterapia nie powinny być traktowane jako leczenie pierwszego rzutu ze względu na profil działań niepożądanych oraz brak skuteczności w leczeniu schorzeń współistniejących.
Optymalny czas trwania farmakoterapii zaburzenia panicznego
W badaniach odnotowano, że ponad połowa pacjentów przerywa leczenie w ciągu kilku miesięcy do lat. Biorąc jednak pod uwagę, często nawrotowy przebieg zaburzenia panicznego zaleca się leczenie długoterminowe. Większość wytycznych odwołuje się do konsensusu ekspertów i sugeruje farmakoterapię przez co najmniej rok.
Zapewnienie psychoterapii pacjentom z zaburzeniem panicznym jest również korzystne w zwiększaniu długoterminowych wyników. Niektóre dowody wskazują, że program TPB zapobiegający nawrotom u pacjentów z zaburzeniem panicznym.
Farmakoterapia u opornych na leczenie pacjentów z zaburzeniem panicznym
Niektórzy pacjenci z zaburzeniem panicznym nie odpowiadają lub odpowiadają tylko częściowo na farmakoterapię. Leczenie pacjentów opornych na leczenie powinno polegać na optymalizacji obecnego leczenia, zmianie na inny środek lub augmentacji. Optymalizacja obecnej farmakoterapii może być przydatna, ale w niektórych badaniach odnotowano, że zwiększenie dawki SSRI nie jest bardziej skuteczne.
Zmiana w obrębie lub pomiędzy klasami środków farmakologicznych, lub na inną metodę leczenia o udowodnionej skuteczności w leczeniu zaburzenia panicznego, taką jak TPB, może być skuteczna.
Augmentacja leków przeciwdepresyjnych za pomocą leku przeciwpsychotycznego została zasugerowana u pacjentów z opornym zaburzeniem panicznym.
Przyszłe kierunki i eksploracyjne farmakoterapie
W celu wyeliminowania niedoskonałości obecnie dostępnych farmakoterapii zaburzenia panicznego, w psychiatrii wzrosło zainteresowanie poszukiwaniem dodatkowych, alternatywnych terapii lekowych. Poszukiwania nowych i innowacyjnych leków, dotyczących szerzej zaburzeń nastroju i lęku, objęły psychodeliki, takie jak 3,4-metylenodioksymetamfetamina (MDMA), coraz bardziej legalne i dostępne kannabinoidy, związki oreksynergiczne, środki glutamatergiczne (np. D-cykloseryna, esketamina) oraz środki znieczulające (np. gaz ksenonowy). W chwili obecnej istnieje niewiele dowodów empirycznych na poparcie stosowania MDMA lub kannabinoidów w zaburzeniach panicznych, a w rzeczywistości istnieją badania, które sugerują, że stosowanie tej drugiej klasy leków może być problematyczne.
Pojawiają się zachęcające wyniki badań wspierające stosowanie związków działających na układy oreksynowe, a także środka znieczulającego – ksenonu.
Szlaki oreksynergiczne jako cel farmakologiczny w leczeniu zaburzeń panicznych.
Układ oreksynowy jest szczególnie interesujący jako cel farmakologiczny w leczeniu zaburzeń panicznych ze względu na przypuszczalną rolę tego neuropeptydu w patofizjologii paniki, w tym jego funkcje regulacyjne związane z chemo-, kardio- i behawioralnymi odpowiedziami na wahania CO2 i H+. Na przykład, aktywność oreksynergicznych neuronów podwzgórza i dróg sercowo-oddechowych pnia mózgu jest zwiększona przez wyzwanie CO2 lub NaLac. Ponadto, ekspresja receptorów dla oreksyny-1 jest bogata w obszarach, które pośredniczą w zachowaniach obronnych, emocjonalnych, pobudzeniu i zachowaniach podobnych do paniki, takich jak noradrenergiczny ośrodek współczulny, serotoninergiczne jądro raphe, jądra pnia mózgu odpowiedzialne za utrzymanie układu krążenia, rozszerzony układ limbiczny i szarość okołokomorowa.
Zgodnie z tą ekspresją receptorów oreksyny-1, selektywni antagoniści mogą blokować zachowania paniczne i reakcje sercowo-naczyniowe wywołane przez wyzwanie CO2, przynajmniej, gdy są podawane bezpośrednio do raphe.
W niedawnym przeglądzie systematycznym Caldirola i wsp. przeanalizowali empiryczne, translacyjne dowody wspierające zastosowanie antagonistów receptora oreksynowego w leczeniu zaburzeń panicznych. W pracy tej grupy oceniano związki na kolejnych etapach rozwoju leku, w tym w przedklinicznych badaniach na zwierzętach i badaniach I fazy z udziałem zdrowych psychicznie ludzi. W badaniach przedklinicznych na zwierzętach, badacze stosowali powszechnie stosowane paradygmaty w celu wytworzenia zachowań podobnych do paniki u gryzoni, w tym zewnętrzne (np. wymiana klatek między grupami zwierząt) i wewnętrzne (np. wstrzyknięcie mleczanu sodu, NaLac, lub wdychanie 20% CO2) czynniki stresowe. Systematyczny przegląd dokonany przez zespół Caldirola zidentyfikował trzech selektywnych antagonistów receptora oreksyny-1, związek 56, JNJ-54717793 i JNJ-61393215, które wykazały zdolność do blokowania zachowań panicznych i odpowiedzi sercowo-naczyniowych wywołanych przez wyżej wymienione paradygmaty. Zauważono pewne różnice w skuteczności pomiędzy badanymi związkami i w porównaniu z kontrolami benzodiazepinowymi, ale każdy z nich okazał się skuteczny bez efektów sedatywnych lub znaczącego wpływu na cykle sen-budzenie. Wreszcie, selektywni antagoniści receptora oreksyny-2 nie wykazali znaczącej zdolności do blokowania zachowań i reakcji związanych z paniką.
Po wspomnianych badaniach na zwierzętach przeprowadzono następnie badania I fazy na ludziach z udziałem zdrowych uczestników. Na przykład Salvadore i wsp. stwierdzili, że selektywny antagonista receptora oreksyny-1, JNJ-61393215, posiadał dobry profil tolerancji i bezpieczeństwa, nie wykazywał senności ani efektów sercowo-naczyniowych, a także znacząco zmniejszał objawy paniki wywołane wyzwaniem inhalacyjnym z 35% CO2, gdy oceniano go u zdrowych mężczyzn. Uzupełniająca praca Kaufmanna i wsp. sugerowała, że selektywny antagonista receptora oreksyny-1, ACT-539313, był ogólnie bezpieczny i dobrze tolerowany, z pewnymi doniesieniami o senności. Potencjał anksjolityczny tego związku wymaga jednak dalszych badań, ponieważ wczesne dowody sugerują, że może on zmniejszać lęk związany z wyzwaniem 7,5% CO2, ale niekoniecznie wywołane testem objawy paniki. W chwili obecnej jasne jest, że pozostaje jeszcze wiele do zrobienia, zanim klasa antagonistów receptora oreksyny-1 będzie mogła być brana pod uwagę w leczeniu zaburzeń panicznych.
Szlaki glutamatergiczne jako cel leczenia zaburzeń panicznych.
Jeśli chodzi o czynniki glutamatergiczne działające jako potencjalne leki przeciw panice, istnieją przekonujące dane z leczenia innych zaburzeń lękowych i nastroju, które uzasadniają dalsze badania. Na przykład antybiotyk i częściowy agonista receptora NMDA, D-Cylcoseryna (DCS), ma ostatnio potencjalne zastosowanie jako środek wzmacniający funkcje poznawcze, który może ułatwić terapię poznawczo-behawioralną (TPB) w zaburzeniach lękowych, takich jak specyficzne fobie, w określonych warunkach terapeutycznych. Zastosowanie DCS jako leczenia wspomagającego w TPB związanym z paniką było ostatnio badane przez Reinecke i wsp., którzy wykazali, że podczas gdy DCS zmniejszało tendencyjność w odniesieniu do zagrażających twarzy i związanej z tym aktywności migdałków, nie różniło się od placebo w zakresie klinicznych miar oznak i objawów związanych z paniką.
Antypaniczne właściwości esketaminy nie zostały w pełni zbadane, a najsilniejsze dostępne dane wspierają stosowanie ketamin jako szybkiej farmakoterapii w depresji opornej na leczenie, ale jeszcze nie w zaburzeniach lękowych.
Wdychanie środka znieczulającego, ksenonu, było ostatnio badane jako potencjalna farmakoterapia zaburzenia panicznego, częściowo z powodu zdolności tego gazu do zmniejszania pobudzającej neurotransmisji poprzez interakcje na glutaminianergicznych receptorach NMDA i AMPA, serotoninergicznych 5HT-3 i cholinergicznych receptorach nikotynowych.
Dobrovolsky i wsp. podawali 6-7 inhalacji ksenonu w dawce subanestetycznej przez 2,4-4 minuty w próbie badawczej składającej się z pacjentów z zaburzeniami panicznymi i bez współwystępowania zaburzeń psychicznych. Oceny objawów, mierzone za pomocą Szpitalnej Skali Lęku i Depresji oraz Samooceny Zunga, oceny globalnego wrażenia oraz częstość napadów paniki uległy zmniejszeniu po inhalacjach ksenonu, przy czym wielu pacjentów zgłaszało korzyści już po 3 zabiegach. Autorzy podali, że ksenon był dobrze tolerowany, nie podali jednak żadnego przypuszczalnego mechanizmu działania. Dalsza praca z większym rygorem i możliwością replikacji niż istniejące badania powinna zapewnić dalszy wgląd w ten niekonwencjonalny, ale ostrożnie obiecujący sposób leczenia zaburzeń panicznych.
Porada

Jeśli masz cukrzycę, oto sposób, aby utrzymać się na własnych nogach: sprawdzaj je każdego dnia – nawet jeśli czują się dobrze – i udaj się do lekarza, jeśli masz skaleczenie lub pęcherz, który nie chce się zagoić.
Jeśli masz cukrzycę, musisz radzić sobie z wieloma rzeczami: sprawdzać poziom cukru we krwi, zdrowo się odżywiać, znaleźć czas na aktywność fizyczną, przyjmować leki, chodzić na wizyty lekarskie. Przy tym wszystkim, Twoje stopy mogą być ostatnią rzeczą na Twojej głowie. Ale codzienna pielęgnacja jest jednym z najlepszych sposobów zapobiegania powikłaniom stóp.
Około połowa wszystkich osób z cukrzycą ma jakiś rodzaj uszkodzenia nerwów. Uszkodzenie nerwów może wystąpić w każdej części ciała, ale najczęściej dotyka nerwów w stopach i nogach. Uszkodzenie nerwów może spowodować utratę czucia w stopach.
Brak bólu
Niektóre osoby z uszkodzeniem nerwu odczuwają drętwienie, mrowienie lub ból, ale inne nie mają żadnych objawów. Uszkodzenie nerwu może również obniżyć zdolność odczuwania bólu, ciepła lub zimna.
Życie bez bólu brzmi całkiem dobrze, ale wiąże się z wysokimi kosztami. Ból jest sposobem organizmu na poinformowanie Cię, że coś jest nie tak, abyś mógł o siebie zadbać. Jeśli nie odczuwasz bólu w stopach, możesz nie zauważyć skaleczenia, pęcherza, bólu lub innego problemu. Małe problemy mogą stać się poważne, jeśli nie są wcześnie leczone.
Czy możesz mieć uszkodzenie nerwów?
Uszkodzenie nerwów może wystąpić u każdego chorego na cukrzycę, ale wymienione czynniki zwiększają ryzyko:
- Trudne do opanowania poziomy cukru we krwi
- Chorowanie na cukrzycę przez długi czas, zwłaszcza jeśli poziom cukru we krwi jest często wyższy niż docelowy
- Nadwaga
- Wiek powyżej 40 lat
- Wysokie ciśnienie krwi
- Wysoki poziom cholesterolu
- Uszkodzenie nerwu wraz ze słabym przepływem krwi – inne powikłanie cukrzycy – stwarza ryzyko rozwoju owrzodzenia stopy (rany), które może ulec zakażeniu i nie zagoić się dobrze. Jeśli zakażenie nie ustępuje pod wpływem leczenia, konieczna może być amputacja (usunięcie chirurgiczne) palca, stopy lub części nogi, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się zakażenia i uratować życie.
Codzienna kontrola stóp pozwala na wczesne wykrycie problemów i natychmiastowe ich leczenie.
Porady dotyczące zdrowych stóp
Wczesne leczenie znacznie zmniejsza ryzyko amputacji.
Sprawdzaj codziennie swoje stopy pod kątem skaleczeń, zaczerwienień, obrzęków, owrzodzeń, pęcherzy, nagniotków, modzeli lub jakichkolwiek innych zmian na skórze lub paznokciach. Jeśli nie widzisz spodu stóp, użyj lustra lub poproś o pomoc członka rodziny.
Myj stopy codziennie w ciepłej (nie gorącej) wodzie. Nie mocz stóp. Wysusz całkowicie stopy i nałóż balsam na wierzch i spód – ale nie między palcami, co mogłoby doprowadzić do infekcji.
Nigdy nie chodź boso. Zawsze noś buty i skarpetki lub kapcie, nawet wewnątrz, aby uniknąć obrażeń. Sprawdź, czy wewnątrz butów nie ma żadnych kamyków lub innych przedmiotów i czy wyściółka jest gładka.
Noś buty, które są dobrze dopasowane. Aby uzyskać najlepsze dopasowanie, przymierzaj nowe buty pod koniec dnia, kiedy Twoje stopy są zazwyczaj największe. Rozgryzaj nowe buty powoli – na początku noś je przez godzinę lub dwie dziennie, aż staną się całkowicie wygodne. Do butów zawsze zakładaj skarpetki.
Przycinaj paznokcie u stóp na prosto i delikatnie wygładzaj wszelkie ostre krawędzie pilnikiem do paznokci. Poproś lekarza zajmującego się stopami (podiatrę) o przycięcie paznokci, jeśli nie widzisz lub nie możesz dosięgnąć swoich stóp.
Nie usuwaj samodzielnie nagniotków i modzeli, a zwłaszcza nie używaj do tego celu produktów dostępnych bez recepty – mogą one poparzyć Twoją skórę.
Sprawdzaj stan swoich stóp podczas każdej wizyty u lekarza. Co roku (częściej, jeśli masz uszkodzone nerwy) odwiedzaj także lekarza zajmującego się stopami w celu przeprowadzenia pełnego badania, które obejmie sprawdzenie czucia i przepływu krwi w stopach.
Utrzymuj przepływ krwi. Podnieś stopy do góry, kiedy siedzisz, i pomachaj palcami przez kilka minut kilka razy w ciągu dnia.
Wybieraj aktywności przyjazne dla stóp, takie jak chodzenie, jazda na rowerze czy pływanie. Porozmawiaj z lekarzem o tym, które aktywności są dla Ciebie najlepsze, a których powinieneś unikać.
Pamiętaj, aby zapytać lekarza, co jeszcze możesz zrobić, aby utrzymać stopy w zdrowiu.
Kiedy należy zgłosić się do lekarza
Jeśli doświadczasz któregoś z tych objawów, nie czekaj z następną wizytą.
Natychmiast udaj się do swojego stałego lekarza lub lekarza zajmującego się stopami:
- Ból nóg lub skurcze w pośladkach, udach lub łydkach podczas aktywności fizycznej
- Mrowienie, pieczenie lub ból w stopach
- Utrata zmysłu dotyku lub zdolności do bardzo dobrego odczuwania ciepła lub zimna
- Zmiana kształtu stóp z upływem czasu
- Utrata włosów na palcach, stopach i dolnej części nóg
- Sucha, popękana skóra na stopach
- Zmiana koloru i temperatury stóp
- Pogrubione, żółte paznokcie u stóp
- Infekcje grzybicze, takie jak stopa sportowca między palcami
- Pęcherze, bóle, wrzody, zainfekowane rogi lub wrastające paznokcie
Większość osób z cukrzycą może zapobiec poważnym powikłaniom stóp. Regularna pielęgnacja w domu i chodzenie na wszystkie wizyty lekarskie to najlepsze sposoby zapobiegania problemom ze stopami (i powstrzymywania małych problemów przed przekształceniem się w poważne).

Ciekawostka o napojach słodzonych
Tylko rynek napojów bezalkoholowych na świecie został wyceniony na ponad 833 mld USD w 2021 r. Według raportu Waitrose Food and Drink Report z października 2021 roku podano, że liczba wyszukujących napoje bezalkoholowe nadal rośnie o 22% każdego roku a sam rynek ma rosnąc w stosunku 5% rok do roku.
Marki napojów dotrzymują kroku nowym trendom i modom na Zdrowie, wprowadzając lub rozszerzając istniejące linie produktów o napoje owocowe i ziołowe, mieszanki z tzw. naturalnych składników, koktajle bezalkoholowe, napoje niskokaloryczne i nisko węglowodanowe.
Markety i gastronomia zaczęły również nadrabiać zaległości i do swojej oferty wprowadzają napoje tzw. wegańskie i bezcukrowe (z nazwy), często o wiele droższe niż mieszanka ich braci i sióstr (pół szklanki wody, może być gazowana, pół szklanki cukru i syrop, podawać schłodzone wymieszane).
Natomiast zwykła, Czysta Woda butelkowana, cieszy się nadal niesłabnącym powodzeniem. Rosnące obawy dotyczące różnych problemów zdrowotnych konsumentów, takich jak choroby żołądkowo-jelitowe spowodowane spożyciem zanieczyszczonej wody, prowadzą do zwiększonego zapotrzebowania na czyste i higieniczne opcje pakowane. Niedobór wody pitnej w kilku regionach świata, dodatkowo wymusza zapotrzebowanie na bezpieczną wodę pitną, co prowadzi do zwiększenia sprzedaży tego produktu, a tym samym wzrostu rynku na nie.
Wody wzbogacone w składniki odżywcze są Trendy ze względu na rosnące znaczenie zdrowia i dobrego samopoczucia wśród konsumentów. Popyt wzrasta wśród podróżujących i pracujących.
Produkty z etykietami sprzedażowymi takimi jak woda alkaliczna, bogata w elektrolity, wzbogacona, woda z kofeiną i wzmocniona dodatkowym wodorem lub tlenem z rekomendacjami “szacownych i bezstronnych Instytucji” sprzedają się jak ciepłe bułeczki.
Zatem jaka jest jakość wody kranowej płynącej w naszych domach mieszkaniach tak słono opłacanej w rachunkach? I tutaj znowu handel ma odpowiedź: filtry na każdą okazję.
Firmy i Marketingowcy od Producentów napojów słodzonych, aby nie tracić pieniędzy przestawiają się masowo na obecne Trendy zdrowotne społeczeństw, zarazem nie tracąc nic ze swoich Zysków a nawet je podwajając; ograniczając cukier i tak wysoko dla nich opodatkowany w wielu krajach przez Rządy, sprzedają swoje produkty drożej z naklejką bez cukru lub z ograniczonym cukrem itp., korzystając na tym 2x (nawet 3x bo rolnicy i ogrodnicy na tym korzystają a za nimi cały łańcuch dostawców ku zadowoleniu władz). Na przykład we wrześniu 2020 r. marka Tropicana firmy PepsiCo ponownie wprowadziła na rynek swoją ofertę soków, dodając Tropicana Lean w trzech smakach, takich jak Owoce cytrusowe, Mieszane jagody i Owoce tropikalne, z których każdy zawiera 40% mniej cukru i 40% mniej kalorii. Po wchłonięciu do sprzedaży detalicznej, świętuje triumf tych produktów, które za pierwszym podejściem w okresie braku mody na Zdrowie “średnio” się sprzedawały.
A nie jest to jedyny koncern, który tak sprytnie zmienia swoją Ofertę – dla Zdrowia.
Rosnące obawy dotyczące kwestii zdrowotnych, w tym otyłości i niedoborów żywieniowych organizmu, zwiększą popyt na te “etykietowane” produkty. Bieda i brak edukacji powodowały, spożywanie i magazynowanie wszystkiego co było pod ręką dla przetrwania. W miarę bogacenia się społeczeństw nawyki żywieniowe się zmieniają znowu na lepsze, tylko jakość tej żywności na gorsze. Wśród biedoty i niewyedukowanych konsumentów napój słodzony “Brand” to nadal oznaka luksusu.
Również Naukowcy zagonieni do roboty grantami i subsydiami a także przez sponsorów od różnych Producentów, pracują nad nowymi formami cukru, który byłby mniej szkodliwy i uzależniający. Z tej pracy zrodziły się między innymi cukry, które działają ich zdaniem zdrowotnie na mikrobiotę jelitową i powinny być jedzone, wypijane w maksymalnych ilościach co dzień.
Ale dosyć już tej Ciekawostki, ogólnie traktującej o tym rynku i jemu pochodnych cukropodobnych. Nie istniałby, gdyby nie miał popytu. A popyt istnieje a produkty te stały się ważnym kanałem eksportu dla wielu Rządów z którego osiągają nie małe korzyści do swoich Budżetów.
Powiesz, przecież jedzenie i picie oprócz paliwa dla organizmu to niesamowita przyjemność. Masz rację, tylko szkodliwe wzorce żywieniowe są ci serwowane jeszcze nim się “wyklujesz z jajeczka”, a po wykluciu są kontynuowane. To nie jest naturalna ewolucja tylko wymuszenie w rodzaju, jakby ryby nauczyć biegać. A kto wymusza i dlaczego? Przeczytaj raz jeszcze ten artykuł jak nie zrozumiałeś.
A mylisz się, jeżeli myślisz, że nie masz żadnego wpływu, chociażby na rynek napojów niealkoholowych (bo na alkoholowy już miałeś wpływ, jego udziały maleją).
To, że wyceniane na setki miliardów USD firmy, mogące sobie kupić Google, Youtube, każdego celebrytę, twojego ulubionego sportowca a nawet twój cały ulubiony sport, polityków itd., zostały zmuszone do zmiany profilu swojej produkcji jak wyżej czytałeś – to Twoja zasługa.
Unia Europejska również odnotowuje powoli, ale jednak inne Twoje zasługi, jak chociażby malejącą produkcję wołowiny spowodowaną mniejszym jej spożyciem, natomiast wzrost upraw słoneczników. Oczywiście zmiany te nie idą tak gładko, Producenci bronią się przed nimi jak mogą, prawie tak mocno jak ma to miejsce teraz w USA z przemysłem farmaceutycznym, kiedy izby parlamentu, chcą aby firmy farmaceutyczne obniżyły zawyżone ceny swoich leków a te chcą je znacząco podnieść usprawiedliwiając to rosnącą inflacją. Zastosowały nawet szantaż, że jeśli nie podniosą cen swoich produktów to nie będą pracować nad nowymi lekami i ich nowymi przeznaczeniami.
W Polsce mieszkańcy wiedzą kto z ich krajowych Producentów w ciągu niespełna 2-3 dekad, zrobił majątek na napojach (alkoholowych i bezalkoholowych), to ich tu nie przywołamy, dosyć mają reklamy w mediach na imprezach sportowych i w punktach dystrybucji detalicznej, a wśród firm światowych wymienić można czołówkę z : Nestlé, PepsiCo, Unilever, Keurig Dr Pepper Inc., The Coca-Cola Company, Danone S.A., Red Bull, Asahi Group Holdings, Ltd., Cott Corporation, Suntory Beverage & Food Limited.
Źródło: ec.europa.eu, Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorobom, J. Landeira-Fernandez, Seth Davin Norrholm
Inne materiały
- Znakomity
- Bardzo Dobry
- Dobry
- Przeciętny
- Słaby
- Beznadziejny
Więcej
Czy ludzie agresywni powinni być izolowani i co się dzieje z ich mózgiem?
Czy Polsce grozi epidemia Ćpunów?
Szkodnik w kosmetyce farmacji i medycynie