Co pacjent może a czego nie może w czasie COVID-19. Wytyczne władz polskich stan na styczeń 2022

Ostatnia aktualizacja 28 lipca 2022

Funkcjonowanie poradni POZ

Lekarz POZ nie chce mnie przyjąć w gabinecie, bo nie jestem zaszczepiony. Gdzie mam udać się po pomoc lekarską?

​​​​​​Odmowa udzielenia pacjentowi pomocy medycznej z powodu braku zaszczepienia przeciw COVID-19 jest niedopuszczalna. Szczepienie to, o ile ze wszech miar zalecane jako skuteczna metoda walki z epidemią wirusa SARS-CoV-2, nie jest obowiązkowe i placówka medyczna nie może od faktu zaszczepienia warunkować udzielenia świadczeń zdrowotnych pacjentowi. Jeśli spotkałeś się z odmową udzielenia pomocy medycznej w takiej sytuacji, zadzwoń na infolinię Rzecznika Praw Pacjenta pod nr telefonu 800 190 590.

Mój lekarz rodzinny przebywa na urlopie; kto w tym czasie powinien zapewnić mi opiekę medyczną

Placówka podstawowej opieki zdrowotnej musi zapewnić zastępstwo za lekarza, który jest nieobecny w pracy. W rejestracji pacjent powinni Państwo otrzymać informację, w jaki sposób można uzyskać pomoc lekarską. Jeśli spotkasz się z odmową udzielenia pomocy w takiej sytuacji, zadzwoń na infolinię Rzecznika Praw Pacjenta pod nr telefonu 800 190 590. ​​​​​​

Jestem osobą przewlekle chorą. W związku ze zmianą miejsca zamieszkania musiałam wybrać nowego lekarza rodzinnego. Chcę zapisać się na pierwszą wizytę, obawiam się jednak, że podczas teleporady lekarz nie oceni prawidłowo mojego stanu zdrowia i nie rozpozna moich potrzeb zdrowotnych.

Teleporada jest pełnoprawną poradą lekarską. Niemniej jednak obecnie obowiązujące przepisy prawa określają pewne sytuacje, kiedy przychodnia bezwzględnie musi przyjąć pacjenta w gabinecie lekarskim. Tak jest między innymi w przypadku pierwszej wizyty u wybranego przez pacjenta lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. W opisanej sytuacji pacjent ma prawo do osobistej wizyty u lekarza.

Jeśli spotkasz się z odmową poinformuje kierownika placówki medycznej. W przypadku dalszych problemów zadzwoń na infolinię Rzecznika Praw Pacjenta pod nr tel. 800 190 590.

W przychodni odmówiono mi przyjęcia deklaracji wyboru lekarza POZ. Co mam zrobić?

Poradnia POZ może odmówić przyjęcia deklaracji pacjenta tylko z powodu przekroczenia limitu pacjentów na liście lekarza, czyli 2750 osób. W przypadku nieuzasadnionej odmowy przyjęcia deklaracji, poinformuj o tym i poproś o interwencję właściwy Odział Narodowego Funduszu Zdrowia lub skontaktuj się z Telefoniczną Informacją Pacjenta pod nr tel. 800 190 590, prefiks:1.

Deklarację wyboru można złożyć w postaci papierowej, elektronicznie (opatrzoną kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym) lub za pośrednictwem Internetowego Konta Pacjenta. Papierową, własnoręcznie podpisaną deklarację można też wysłać do przychodni pocztą.

Zadzwoniłam do lekarza rodzinnego i poprosiłam o wizytę domową dla 70-letniej mamy. Otrzymałam informację, że z obawy o zakażenie koronawirusem wizyty domowe nie są realizowane. Czy to postępowanie jest zgodne z prawami pacjenta?

Nie, nie jest to postępowanie właściwe. Jeśli stan zdrowia pacjenta tego wymaga, tak jak przed epidemią, ma on prawo do wizyty lekarza w miejscu zamieszkania. Przekaż podczas teleporady wszelkie informacje związane ze stanem zdrowia pacjenta, aby lekarz mógł zdecydować czy wizyta domowa jest potrzebna, czy wystarczy teleporada.

Mam utrudniony kontakt z lekarzem rodzinnym. Nie mogę dodzwonić się do przychodni poz, a jeśli już mi się uda, personel mówi o braku miejsc i konieczności kontaktu nazajutrz. Czy przychodnie mają prawo odmawiać pacjentom konsultacji lekarskiej?

Przychodnie powinny tak zorganizować pracę, żeby pacjenci mogli bez przeszkód dodzwonić się do rejestracji i umówić na teleporadę lub wizytę osobistą. Jeśli nie uda ci się umówić na konsultację w dniu, w którym dzwonisz, przychodnia ma obowiązek zarejestrowania Cię na następny dzień lub w innym ustalonym z Tobą terminie.

Jeśli przychodnia odmawia rejestracji, możesz wystąpić pisemnie o wyznaczenie wizyty np. wysyłając maila na adres podany przez placówkę. Takie sytuacje możesz również zgłaszać na infolinię Rzecznika Praw Pacjenta pod nr 800 190 590 (prefiks nr 2).

Czy lekarz rodzinny może odmówić przyjęcia w przychodni pacjenta, który niedawno zakończył izolację w związku z zakażeniem wirusem SARS-CoV-2.

Nie, nie ma żadnych podstaw do odmowy przyjęcia z powodu tego, że pacjent przebywał na izolacji w związku ze stwierdzonym zakażeniem. Lekarz może uznać, że w takim przypadku wystarczy teleporada, niemniej jeśli stan zdrowia pacjenta uzasadnia udzielenie pomocy w bezpośrednim kontakcie z lekarzem, powinien on zostać zaproszony na wizytę do przychodni. Jeśli spotkałeś się z odmową w takiej sytuacji zadzwoń na Telefoniczną Informację Pacjenta na numer – 800 190 590 (prefiks 2).

W ostatnim czasie odbyłam dwie teleporady u mojego lekarza rodzinnego z powodu tych samych objawów. Nie czuję, aby mi pomogły. Być może kontakt z lekarzem w tradycyjny sposób byłby lepszy?

Opisany przykład nie świadczy jeszcze o tym, że teleporady zostały udzielone w sposób nieprawidłowy. Pamiętajmy, że również od pacjenta zależy skuteczność leczenia. Lekarz w ramach teleporady ma ograniczone możliwości zbadania pacjenta i ważną rolę odgrywa wywiad z pacjentem. Pacjent powinien szczegółowo opisać co mu dolega oraz odpowiadać na pytania lekarza. Oczywiście teleporady nie powinny być jedyną formą udzielania świadczeń zdrowotnych. Jeśli stan zdrowia pacjenta tego wymaga, lekarz powinien zbadać go podczas wizyty osobistej w przychodni.

Moja mama jest osobą w wieku podeszłym i ostatnio gorzej się czuje. Czy jeżeli teleporada okaże się niewystarczająca to lekarz przyjedzie na wizytę domową?

Teleporady pozwalają ograniczyć ryzyko zakażania koronawirusem i są dziś najpowszechniejszą formą kontaktu z lekarzem. Jednak nie jedyną. Nawet w czasie epidemii wizyty osobiste w przychodni oraz wizyty domowe powinny być realizowane. Gdy pacjent ma problemy z poruszaniem się i nie jest w stanie dotrzeć do przychodni – badanie może odbyć się w jego domu. Decyzję o wizycie domowej podejmuje lekarz. Przekaż mu wszelkie informacje na temat stanu zdrowia Twojego bliskiego – jest to niezbędne, aby lekarz mógł podjąć decyzję, w jaki sposób najlepiej pomóc pacjentowi.

Mam problem z dodzwonieniem się do swojej placówki lekarza rodzinnego. Co mogę zrobić?

Pacjenci muszą mieć zapewnioną realną możliwość zapisania się do swojego lekarza podstawowej opieki zdrowotnej i uzyskania od niego porady. Dlatego osoby kierujące daną placówką medyczną powinny zorganizować jej pracę w taki sposób by sprostać zwiększonym potrzebom pacjentów w tym zakresie w czasie epidemii.

W przypadku trudności w dodzwonieniu się do przychodni możesz skorzystać z innych form kontaktu – sprawdź, czy przychodnia umożliwia rejestrację przez formularz kontaktowy na stronie internetowej. Możesz także napisać do swojej przychodni maila – jest to również pełnoprawny sposób rejestracji do lekarza – napisz, że nie możesz się dodzwonić i prosisz o wyznaczenie terminu wizyty.

Jeżeli żaden sposób nie okaże się skuteczny lub gdy nie masz możliwości skontaktowania się z placówką medyczną w inny sposób niż telefonicznie, zgłoś to do Rzecznika Praw Pacjenta, tel. 800 190 590 i wybierz prefiks nr 2.

Po godzinie 18.00 aż do 8.00 rano dnia następnego (całodobowo oraz w dni ustawowo wolne od pracy) możesz skorzystać z opieki lekarskiej i pielęgniarskiej w ramach tzw. nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej. Takie świadczenia są bezpłatne i udzielane bez skierowania w dowolnym punkcie udzielającym świadczeń w ramach nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej. Listę placówek znajdziesz na stronie NFZ https://zip.nfz.gov.pl/GSL/GSL/PomocNocna

W przypadku nagłego pogorszenia się stanu zdrowia możesz skorzystać ze świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych w izbach przyjęć i szpitalnych oddziałach ratunkowych, czyli SOR-ach.

Co mam zrobić, gdy moja przychodnia lekarza rodzinnego (POZ) jest zamknięta?

O pomoc możesz się zwrócić do innej placówki medycyny rodzinnej (POZ), która ma podpisaną umowę z NFZ. Nie ma w takim przypadku ograniczeń związanych z miejscem zamieszkania pacjenta. W celu uzyskania pomocy skontaktuj się telefonicznie z wybraną przychodnią i opisz swoją sytuację. Jeśli masz problem z ustaleniem właściwej placówki zadzwoń na Telefoniczną Informację Pacjenta pod nr tel. 800 190 590.

Stoję pod drzwiami przychodni, czy personel może odmówić mi wejścia?

Placówki muszą zapewnić swoim pacjentom bezpieczeństwo epidemiologiczne. Konieczne jest zachowanie dystansu społecznego, w związku z tym w przychodni nie może przebywać zbyt wiele osób. Dlatego, dla bezpieczeństwa swojego i innych pacjentów, jeśli nie musisz, to nie idź do przychodni. Bardzo wiele rzeczy można załatwić za pośrednictwem telefonu. Nie oznacza to jednak, że placówka medyczna może być kompletnie zamknięta dla pacjentów. Jeśli lekarz stwierdzi potrzebę osobistego zbadania pacjent powinien móc przyjść do przychodni. W razie nieuzasadnionej odmowy udzielenia wizyty w przychodni, zgłoś to do Rzecznika Praw Pacjenta – zadzwoń pod nr 800 190 590.

Co mam zrobić, gdy placówka lekarza rodzinnego (POZ) odmówiła mi teleporady?

Przychodnie są zobowiązane do zapewnienia pacjentowi kontaktu z lekarzem w formie teleporady. Skontaktuj się z rejestracją placówki medycznej, która poinstruuje Cię, w jaki sposób możesz skorzystać z porady lekarza. Jeśli jednak lekarz uzna, że teleporada może być niewystarczająca i zechce zbadać Cię fizykalnie, powinieneś skorzystać z wizyty osobistej. W razie nieuzasadnionej odmowy udzielenia teleporady, możesz taką sprawę zgłosić do Rzecznika Praw Pacjenta: 800 190 590.

W jakich godzinach mogę skontaktować się z przychodnią lekarza rodzinnego?

Godzinny pracy placówek medycyny rodzinnej (podstawowej opieki zdrowotnej) są takie same jak przed epidemią – od poniedziałku do piątku, w godzinach pomiędzy 8.00 a 18.00, z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy. W tym czasie placówka powinna być dostępna dla pacjentów i zapewnić telefoniczny kontakt z rejestracją, teleporadę lekarską, a także – w razie potrzeby – osobistą wizytę w przychodni.

Nie jestem usatysfakcjonowana tym, jak w czasie epidemii funkcjonuje przychodnia mojego lekarza rodzinnego. Chcę zapisać się do innej placówki, ale nowa przychodnia odmawia przyjęcia mojej deklaracji. Co mogę zrobić?

Pacjent wybiera przychodnię i swojego lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Musi w tym celu złożyć odpowiednią deklarację. Może wybrać dowolną placówkę, gdyż nie ma rejonizacji. Odmowa przyjęcia deklaracji wyboru lekarza POZ może być uzasadniona tylko przekroczeniem przez przychodnię maksymalnej liczby pacjentów. Jeśli odmówiono Ci przyjęcia deklaracji i masz wątpliwości, czy nastąpiło to zgodnie z prawem, zadzwoń na Telefoniczną Informację Pacjenta pod nr 800 190 590. Pamiętaj, że deklarację możesz złożyć bez osobistej wizyty w przychodni:

• korzystając z Internetowego Konta Pacjenta. Jak zalogować się do Internetowego Konta Pacjenta dowiesz się na stronie: https://pacjent.gov.pl/internetowe-konto-pacjenta

• przesyłając skan wypełnionej i podpisanej deklaracji wyboru drogą elektroniczną,

• wysyłając podpisaną deklarację pocztą.

Niestety nie jest możliwe złożenie deklaracji telefonicznie.

Pamiętaj, że zastrzeżenia dotyczące funkcjonowania placówki medycznej możesz zgłosić także do Rzecznika Praw Pacjenta. Zadzwoń pod nr 800 190 590 i dowiedz się jak możesz to zrobić.

Nie mogę się dodzwonić do swojego lekarza rodzinnego. Usłyszałam od kogoś, aby udać się na szpitalny oddział ratunkowy i tam otrzymam pomoc. Czy to dobre rozwiązanie?

Szpitalne oddziały ratunkowe są jednostkami systemu ratownictwa medycznego. Ich celem jest ratowanie ludzkiego zdrowia i życia. Jeśli nagle pojawiły się u Ciebie problemy ze zdrowiem, lecz jednocześnie nie jest to stan, który zagraża Twojemu zdrowiu lub życiu, nie zgłaszaj się na szpitalny oddział ratunkowy. Personel tych oddziałów musi być w stałej gotowości do przyjęcia pacjentów w stanie ciężkim. W przypadku problemów w kontakcie z placówką podstawowej opieki zdrowotnej skontaktuj się Rzecznikiem Praw Pacjenta, dzwoniąc na Telefoniczną Informację Pacjenta pod bezpłatny nr 800 190 590 lub korzystając z czatu (https://www.gov.pl/web/rpp/kontakt).

Pamiętaj także, że dwa razy w roku możesz bezpłatnie zmienić swojego lekarza rodzinnego (POZ). Natomiast po godzinie 18.00 do 8.00 rano w dni powszednie oraz całodobowo w dni wolne od pracy możesz skorzystać z Nocnej i Świątecznej Opieki Zdrowotnej.

Wykaz placówek podstawowej opieki zdrowotnej, do których możesz się zapisać, a także przychodni realizujących świadczenia z zakresu Nocnej i Świątecznej Opieki Zdrowotnej znajdziesz pod adresem:

https://www.nfz.gov.pl/aktualnosci/aktualnosci-oddzialow/gdzie-sie-leczyc-w-czasie-epidemii-koronawirusa,401.html

Jestem daleko od placówki mojego lekarza rodzinnego (POZ). Źle się czuję. Co mogę zrobić?

Jeśli jesteś ubezpieczony i przebywasz poza miejscem zamieszkania w stanie nagłym możesz skorzystać ze świadczeń zdrowotnych (także teleporad) w innej placówce medycyny rodzinnej, która ma zawartą umowę z NFZ. NFZ finansuje świadczenia dla osób spoza listy świadczeniobiorców. Jeśli natomiast planujesz dłuższy pobyt w tym miejscu możesz zmienić lekarza POZ (zmiana dwa razy w roku jest bezpłatna, kolejna kosztuje 80 zł). Będziesz wtedy mógł korzystać z pomocy lekarza na miejscu nie tylko w stanach nagłych.

Czy lekarz i pielęgniarka POZ przyjadą na wizyty domowe?

Telefonicznie skontaktuj się z lekarzem, który oceni, czy wizyta domowa jest potrzebna. Jeśli lekarz stwierdzi taką potrzebę, wizyta domowa, mimo pandemii, się odbędzie. Jeśli w ocenie lekarza nie jest konieczna, lekarz zaproponuje inne rozwiązanie.

Jestem niepełnosprawny, mam trudności z poruszeniem się. Czy lekarz przyjedzie do mnie na wizytę domową jak zachoruję?

Zadzwoń do placówki medycznej, w której się leczysz. Otrzymasz informację o możliwych rozwiązaniach. Jeśli nie uda Ci się w ten sposób pomóc, po rozpatrzeniu Twojego indywidualnego przypadku, w szczególności, czy sytuacja kliniczna grozi pogorszeniem Twojego stanu zdrowia, lekarz wykona wizytę domową lub zaproponuje inne rozwiązanie.

Przychodnia, do której ja i moje dzieci jesteśmy zapisani, poinformowała, że wstrzymuje realizację wszelkich szczepień. Czy to zgodne z prawem?

Nie ma przeciwwskazań do tego, aby w czasie epidemii wykonywać szczepienia ochronne. Przychodnie powinny szczepić swoich pacjentów. W szczególności rekomendowana jest bieżąca realizacja wszystkich szczepień obowiązkowych w ramach Programu Szczepień Ochronnych u dzieci. Szczepienia powinny być wykonywane z zachowaniem zasad bezpieczeństwa przeciwepidemicznego.

Jeżeli Tobie lub Twojemu dziecku odmówiono szczepienia poinformuj o tym Rzecznika Praw Pacjenta pod nr 800 190 590.

Zbliża się termin szczepienia mojego dziecka. Czy lekarz może odmówić szczepienia, wskazując, że obecnie porady są udzielane w formie zdalnej, przez telefon?

Teleporady są istotnym elementem opieki medycznej w czasie epidemii. Za ich pośrednictwem nie można jednak wykonać każdej procedury medycznej. Z oczywistych względów do takich zaliczymy także zaszczepienie dziecka. Minister Zdrowia oraz Główny Inspektor Sanitarny zalecają bieżącą realizację wszystkich szczepień obowiązkowych w ramach Programu Szczepień Ochronnych u dzieci, z zachowaniem zasad bezpieczeństwa przeciwepidemicznego w czasie szczepienia. Placówka ma obowiązek przyjąć dziecko i wykonać szczepienie. Szczegółowe informacje można uzyskać poniżej:

https://www.gov.pl/web/zdrowie/komunikat-sprawie-wykonywania-szczepien-ochronnych-w-czasie-pandemii-covid-19

Czy lekarz rodzinny może odmówić przepisania leku przyjmowanego na stałe, a zleconego przez specjalistę?

Jeśli informacja o przyjmowanym leku jest w dokumentacji medycznej lekarza rodzinnego lub mamy zaświadczenie od lekarza specjalisty, że lek jest przyjmowany stale , to nie ma przeszkód, aby lekarz wystawił receptę na taki lek.

Czy lekarz rodzinny może odmówić wymiany cewnika osobie leżącej i polecić, aby zgłosić się z tym problemem na nr 112?

Lekarz rodzinny (POZ) jest uprawniony do wymiany cewnika, a w razie trudności wynikających ze znacznych nieprawidłowości urologicznych może skierować pacjenta do poradni urologicznej. W przypadku osoby leżącej zarówno lekarz rodzinny jak i specjalista mogą udzielać świadczeń w domu pacjenta. Jest to możliwe także w czasie epidemii, przy zachowaniu odpowiednich środków ochrony. Pod nr 112 należy z kolei dzwonić wyłącznie w sytuacjach pilnych (nagłego zagrożenia zdrowotnego). Jeżeli uważasz, że niezasadnie odmówiono Ci wizyty domowej zadzwoń pilnie na infolinię Rzecznika Praw Pacjenta pod nr 800 190 590.

Nie mogę dodzwonić się do przychodni, gdzie przyjmuje mój lekarz rodzinny, a jak już się dodzwonię to teleporada jest mi wyznaczana za co najmniej 3 dni. Czy to zgodne z prawem?

Nie, teleporada powinna być wyznaczona jak najszybciej – najpóźniej w następnym dniu roboczym od zgłoszenia. Kilkudniowe oczekiwanie na teleporadę nie powinno mieć miejsca. Wyznaczenie terminu teleporady jest jednak uzależnione od możliwości dodzwonienia się przez pacjenta do rejestracji przychodni. Placówki medyczne powinny podjąć odpowiednie działania organizacyjne, aby sprostać zwiększonym w czasie epidemii potrzebom w zakresie kontaktu telefonicznego. Pacjent bez większych trudności powinien móc dodzwonić się do przychodni. Jeśli masz problem w uzyskaniu porady u swojego lekarza podstawowej opieki zdrowotnej zgłoś to do Rzecznika Praw Pacjenta pod nr 800 190 590.

Przychodnia odmawia mi wizyty osobistej u mojego lekarza rodzinnego i nakłania do skorzystania z teleporady. Czy to zgodne z prawem?

Przychodnia świadcząca usługi z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej może zaproponować pacjentowi teleporadę. Jeśli jednak pacjent nie zgodzi się na taką formę porady przychodnia ma obowiązek przyjęcia go w gabinecie lekarskim. Wyjątkiem jest, gdy porada ma dotyczyć wyłącznie wystawienia recepty niezbędnej do kontynuacji leczenia, zlecenia na zaopatrzenie w wyroby medyczne albo wydania zaświadczenia lekarskiego. W takich przypadkach pacjent nie może żądać wizyty osobistej.

Jestem pacjentem, który zgodnie z przepisami prawa powinien być przyjęty na osobistą wizytę u lekarza. Przychodnia jednak nakłania mnie do skorzystania z teleporady. Co w takiej sytuacji zrobić?

Przepisy prawa określają, jacy pacjenci muszą odbyć wizytę osobistą u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Zgoda pacjenta na teleporadę nie ma w tym przypadku znaczenia. Do takich pacjentów zaliczamy:

– tych, którzy po raz pierwszy zgłaszają się do wskazanego w deklaracji wyboru lekarza podstawowej opieki zdrowotnej (pielęgniarki lub położnej POZ)

– z chorobą przewlekłą, w przebiegu której doszło do pogorszenia lub zmiany objawów,

– z podejrzeniem choroby nowotworowej,

– dzieci do 6. roku życia poza poradami kontrolnymi w trakcie leczenia, ustalonego w wyniku osobistego badania pacjenta, których udzielenie jest możliwe bez badania fizykalnego

Jeśli masz problemy z uzyskaniem wizyty osobistej u lekarza zgłoś to do Rzecznika Praw Pacjenta pod numer bezpłatnej infolinii 800 190 590

Dodzwaniam się do swojej przychodni, automat informuje mnie, która jestem w kolejce. Mimo oczekiwania kilkanaście minut nadal nie mogę porozmawiać pracownikiem rejestracji. Co mogę w takiej sytuacji zrobić.

Placówki medyczne mają obowiązek zapewnić swoim pacjentom realną możliwość kontaktu z rejestracją i wyznaczenia terminu uzyskania porady lekarskiej. Nie ma znaczenia czy placówka w ogóle nie odbiera telefonów czy centrala telefoniczna każe oczekiwać na zgłoszenie pracownika rejestracji. Jeżeli pacjent ma trudności dostępem do rejestracji jest to niezgodne z prawami pacjenta. Jeśli masz problemy z rejestracją do swojego lekarza podstawowej opieki zdrowotnej zgłoś to do Rzecznika Praw Pacjenta pod numer bezpłatnej infolinii 800 190 590

Przychodnia mojego lekarza rodzinnego informuje pacjentów, że udziela porad wyłącznie w formie teleporad. Wiem, że jest to dopuszczalna forma pomocy medycznej, ale czy można całkowicie wyłączyć wizyty osobiste u lekarza?

Absolutnie nie. Teleporady są oczywiście pełnoprawną formą udzielania pomocy medycznej, niemniej ograniczenie porad lekarza rodzinnego wyłącznie do tej formy jest niedopuszczalne.

Pacjent ma prawo do skorzystania z osobistej wizyty u lekarza rodzinnego, gdy jego stan zdrowia tego wymaga. Jeśli lekarz na podstawie przedstawionych przez Ciebie dolegliwości zdecyduje, że wystarczy teleporada, możesz się na nią nie zgodzić (z wyłączeniem sytuacji, gdy potrzebna jest tylko recepta w celu kontynuacji leczenia). Jeśli lekarz tego nie uwzględni, poinformuj o tym kierownika przychodni i poproś go o weryfikację postępowania lekarza.

Pamiętaj także, że są sytuacje, kiedy pacjenta obowiązkowo należy przyjąć na wizycie osobistej; są to sytuacji, gdy:

• jeśli jest to pierwsza wizyta u wybranego lekarza poz;

• porada ma związek z chorobą przewlekłą, w przebiegu której doszło do pogorszenia lub zmiany objawów;

• porada ma związek z podejrzeniem choroby nowotworowej;

• porada dotyczy dziecka do 6. roku życia, poza poradami kontrolnymi w trakcie leczenia, ustalonego w wyniku osobistego badania pacjenta, których udzielenie jest możliwe bez badania fizykalnego.

Moje półtoraroczne dziecko ma niepokojące objawy. Obawiam się, że może być zakażone koronawirusem. Lekarz potwierdza, że może to być zakażenie tym wirusem, jednak odmawia wizyty osobistej; uznał, że jest w stanie zdiagnozować dziecko poprzez teleporadę. Czy mam prawo domagać się wizyty osobistej?

Dzieci w wieku do ukończenia 2. roku życia, podejrzane o zakażenie wirusem SARS-CoV-2, muszą być bezwzględnie przyjęte na wizycie osobistej u lekarza. Jeśli lekarz odmawia realizacji wizyty osobistej zgłoś to do Rzecznika Praw Pacjenta pod nr infolinii 800 190 590. ​​​​​​

Lekarz rodzinny odmówił wypisania recepty na tabletki antykoncepcyjne. Czy ma do tego prawo? Co mam teraz zrobić?

O wydaniu recepty decyduje lekarz, ponieważ to on bierze odpowiedzialność za skutki przepisanego pacjentowi leku. Lekarz POZ może wystawić Ci receptę na tabletki antykoncepcyjne doraźnie, np. w sytuacji utrudnionego kontaktu z ginekologiem, po okazaniu zaświadczenia od ginekologa o przyjmowanej antykoncepcji. Jednak może też odmówić wypisania recepty. W tej sytuacji pozostaje zgłosić się do ginekologa, który po zebraniu wywiadu i przeprowadzenia odpowiednich badań, może wystawić receptę.

Czy deklaracja wyboru lekarza POZ ma termin ważności? Czy przychodnia może skreślić mnie z listy pacjentów bez mojej zgody?

Deklaracja wyboru lekarza POZ nie ma terminu ważności. Obowiązuje do czasu zmiany placówki przez pacjenta, czyli złożenia deklaracji w innej przychodni POZ lub zaprzestania przez placówkę udzielania świadczeń w ramach NFZ. Placówka nie może bez zgody pacjenta skreślić go z listy pacjentów. Jeśli tak się zdarzyło, poproś kierownika przychodni o wyjaśnienia.

Czy lekarz POZ może przyjmować pacjentów komercyjnych w godzinach pracy w ramach NFZ?

Lekarz udzielający świadczeń w ramach umowy z NFZ nie może – w godzinach wykazanych w harmonogramie pracy – udzielać świadczeń odpłatnie (komercyjnie.) Jeżeli w ramach poradni wykazano pracę lekarza w godzinach 8.00-16.00, to ten czas jest „zarezerwowany” wyłącznie dla pacjentów w ramach umowy z NFZ. Nawet gdyby lekarz nie miał w tym czasie pacjentów, nie ma może przyjąć pacjenta komercyjnie. Uwaga! harmonogram to wykaz załączony do umowy z NFZ.

Aktualizacja na dzień 8.12.2021

Leczenie szpitalne

Mam skierowanie do szpitala. Czy mogą mnie nie przyjąć lub odesłać do innego szpitala?

O przyjęciu do szpitala na podstawie skierowania decyduje lekarz. Ocenia on, czy stan pacjenta wymaga przyjęcia natychmiastowego, czy planowego. Jeśli ma to być przyjęcie planowe, lekarz ustala termin. Jeśli w ocenie lekarza pacjent nie wymaga hospitalizacji, lekarz wystawia pisemną kartę odmowy przyjęcia do szpitala. Jeśli natomiast pacjent wymaga hospitalizacji, ale szpital nie posiada specjalistycznego oddziału lub wolnych miejsc, wskazuje pacjentowi inną placówkę, w której uzyska on pomoc.

Ile czasu pacjent może przebywać na SOR-ze?

Szpitalny oddział ratunkowy niezwłocznie udziela niezbędnych świadczeń opieki zdrowotnej pacjentowi urazowemu i osobie w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego. Niezwłocznie po przybyciu na SOR pacjent powinien zostać poddany segregacji medycznej celem oceny pilności jego przypadku. Przepisy nie określają maksymalnego czasu hospitalizacji na SOR-ze. Pacjent powinien przebywać tam do czasu ustabilizowania funkcji życiowych, kiedy to zostanie wypisany do domu lub przyjęty na oddział szpitalny w celu dalszego leczenia.

Dlaczego szpital koło domu odsyła mnie na zdjęcie szwów do szpitala, w którym byłam operowana? Gdzie powinny być zdjęte szwy?

Szwy powinny być zdjęte w czasie wizyty kontrolnej w poradni przyszpitalnej, w szpitalu, w którym wykonana była operacja (w ramach ciągłości i kompleksowości udzielania świadczeń zdrowotnych). Szwy może też zdjąć lekarz rodzinny lub pielęgniarka środowiskowo-rodzinna.

Czy szpital może żądać zaszczepienia się na żółtaczkę przed operacją?

Szczepienie przeciwko WZW typu B jest szczepieniem zalecanym chorym przygotowywanym do zabiegów operacyjnych. Koszt preparatu do szczepień zalecanych ponosi osoba poddająca się szczepieniu. Samo wykonanie szczepienia w przypadku osoby ubezpieczonej jest bezpłatne w placówce, która zawarła umowę z NFZ na udzielanie tych świadczeń. Z uwagi na to, że szczepienie to jest szczepieniem zalecanym, a nie obowiązkowym, szpital nie może uzależniać przeprowadzenia operacji od zaszczepienia się przez pacjenta.

Odwiedziny w szpitalu

Czy osoby niezaszczepione mogą odwiedzać pacjentów w szpitalach?

Tak, jest to możliwe. Szczegółowo odnoszą się do tej kwestii rekomendacje Ministerstwa Zdrowia i Głównego Inspektoratu Sanitarnego, o których wydanie wnioskował Rzecznik Praw Pacjenta. Dotyczą one organizacji odwiedzin pacjentów przebywających na oddziałach szpitalnych w okresie epidemii COVID-19. Celem ww. rekomendacji jest stworzenie bezpiecznych warunków odwiedzin. Jeżeli osoba odwiedzająca jest niezaszczepiona rekomendacje zalecają wykonanie testu na obecność wirusa SARS-CoV-2 lub przedstawienie zaświadczenia o przebyciu zakażania. Ostateczne decyzje w sprawie odwiedzin pacjentów podejmuje kierownik placówki, po rozważeniu wszystkich istotnych okoliczności.

Czy szpital (także psychiatryczny) może wprowadzić zakaz odwiedzin?

Pacjent przebywający w szpitalu ma prawo do kontaktu z innymi osobami. W stanie zagrożenia epidemicznego, prawo do odwiedzin może być ograniczone przez dyrektora szpitala, który ponosi odpowiedzialność za zapewnienie bezpieczeństwa zdrowotnego pacjentom i personelowi placówki. Jednak prawo to nie może być całkowicie zniesione przez wprowadzony przez szpital zakaz odwiedzin. Ministerstwo Zdrowia i Główny Inspektorat Sanitarny wydali rekomendacje dla szpitali w sprawie odwiedzin (https://www.gov.pl/web/zdrowie/rekomendacje-ministerstwa-zdrowia-i-glownego-inspektoratu-sanitarnego-dotyczace-odwiedzin-w-szpitalach-w-zwiazku-z-postepem-realizacji-narodowego-programu-szczepien). Jeśli masz trudności z odwiedzinami osoby bliskiej, zwróć się do dyrektora szpitala, powołując się na te rekomendacje.

Teleporady

Chciałam uzyskać teleporadę. W przychodni dostałam informację, że numerki do mojego lekarza rodzinnego się skończyły. Polecono mi ponowny kontakt w następnym dniu. Czy to właściwe postępowanie?

Jest to postępowanie nieprawidłowe. Teleporada powinna być pacjentowi udzielona w dniu zgłoszenia albo w dniu następnym, ewentualnie w terminie uzgodnionym z pacjentem. Ustalenie terminu wizyty powinno nastąpić podczas pierwszego kontaktu pacjenta z rejestracją przychodni. Nie wolno pacjenta odsyłać, aby ten podjął ponowną próbę zapisu w dniu następnym.

Moje kilkuletnie dziecko źle się czuje. Czy ono także może uzyskać teleporadę? Czy to dla dziecka bezpieczne?

Nie wszystkim dzieciom lekarz może udzielić teleporady. U dzieci, które nie ukończyły dwóch lat, lekarz zawsze musi przeprowadzić badanie fizykalne w przychodni lub w domu. Tak małe dzieci nie mogą korzystać z teleporady. Także w przypadku dziecka do lat sześciu, w tej formie może być zrealizowana tylko porada kontrolna, którą lekarz ustalił podczas osobistej wizyty. W przypadku dzieci starszych, lekarz podejmuje decyzję, czy wystarczająca będzie teleporada, czy potrzebna jest osobista wizyta w przychodni. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, rodzic może nie zgodzić się na teleporadę. (z wyłączeniem sytuacji, gdy potrzebna jest tylko recepta w celu kontynuacji leczenia). Gdyby lekarz tego nie uwzględnił, poproś o pomoc kierownika placówki medycznej. Jeżeli masz pytania dotyczące podstawowej opieki zdrowotnej w czasie epidemii zadzwoń na infolinię Rzecznika Praw Pacjenta pod nr 800 190 590 (prefiks nr 2).

Czy pielęgniarka i położna POZ może udzielać teleporady?

Tak. Pielęgniarka i położna podstawowej opieki zdrowotnej mogą udzielać teleporad. Zawsze jednak pierwsza wizyta po złożeniu deklaracji, realizowana przez pielęgniarkę, położną POZ oraz lekarza musi się odbyć w bezpośrednim kontakcie z pacjentem.

Jeśli chcesz skorzystać z teleporady pielęgniarki lub położnej, czyli świadczenia udzielanego na odległość za pośrednictwem telefonu, skontaktuj się z przychodnią, w której świadczeń udziela Twoja pielęgniarka lub położna. Rejestracja przychodni poinformuje Cię jak możesz uzyskać pomoc.

Ostatnio odbyłam wizytę u mojego lekarza rodzinnego w ramach teleporady. Trwała ona tylko 5 min. Czy to wystarczający czas?

Nie ma odgórnych wytycznych ile czasu lekarz powinien poświęcić pacjentowi w ramach teleporady. Nieraz będzie to 10 minut, w innym przypadku 20 minut. Konsultacja powinna trwać tyle czasu, ile wymaga tego przypadek konkretnego pacjenta. Lekarz musi zapoznać się z problemem pacjenta, ocenić jego stan zdrowia, ustalić postępowanie medyczne, być może także wystawić receptę lub zwolnienie. W ramach porady lekarz musi także uwzględnić przekazanie pacjentowi stosownych informacji, w tym o zaleceniach co do postępowania terapeutycznego (nie można tego zastąpić i skrócić wizyty odsyłając pacjenta do treści ulotki dołączonej do opakowania leku). Każdy jednak przypadek jest inny. Jeżeli masz wątpliwości co do przebiegu wizyty zgłoś je swojemu lekarzowi.

Chciałbym, żeby mój lekarz rodzinny zbadał mnie osobiście. Czy poradnia może mi odmówić i zapisać tylko na teleporadę? Czy nie mam prawa do osobistej wizyty?

Pacjent ma prawo do skorzystania z osobistej wizyty u lekarza rodzinnego, gdy jego stan zdrowia tego wymaga. Jeśli lekarz na podstawie przedstawionych przez Ciebie dolegliwości zdecyduje, że wystarczy teleporada, możesz się na nią nie zgodzić (z wyłączeniem sytuacji, gdy potrzebna jest tylko recepta w celu kontynuacji leczenia). Jeśli lekarz tego nie uwzględni, poinformuj o tym kierownika przychodni i poproś go o weryfikację postępowania lekarza.

Mam skierowanie do specjalisty, czy mogę uzyskać na jego podstawie teleporadę?

Z wizyty na odległość (teleporady) mogą skorzystać pacjenci kontynuujący opiekę w konkretnej poradni specjalistycznej, zgodnie z ustalonym planem leczenia i stanem klinicznym. Z takiej porady nie może skorzystać pacjent, który zgłasza się do danej poradni po raz pierwszy lub jego stan zdrowia wymaga osobistej wizyty w poradni. O tym, czy dany pacjent może skorzystać z teleporady decyduje lekarz. Może on uznać, że chce osobiście zbadać pacjenta, np. ze względu na konieczność przeprowadzenia badania fizykalnego, od którego zależeć będą dalsze decyzje diagnostyczno-terapeutyczne. Jeśli więc będziesz korzystać z danej opieki specjalistycznej po raz pierwszy, skontaktuj się telefonicznie z wybraną poradnią i opisz swoją sytuację.

Szczepienie przeciw COVID-19

Po dwóch dawkach szczepionki nie wytworzyły się u mnie przeciwciała. Czy możliwe jest ponowne zaszczepienie się?

Obecnie dowodem uodpornienia po szczepieniu jest zakończony pełny schemat szczepienia, tj. podane dwie dawki (Comirnaty, Moderna, Vaxzevria) lub 1 dawki (Janssen) szczepionki. Program szczepień nie przewiduje sprawdzania obecności przeciwciał po szczepieniu ani możliwości powtórzenia szczepienia u osób, które przeciwciał nie wytworzyły lub wytworzyły je w małej ilości.

Czy dopuszczalne jest zaszczepienie pacjenta przy pomocy różnych szczepionek?

Tak. zgodnie z komunikatem Ministerstwa Zdrowia z 23 lipca 2021 r., obecnie jest to dopuszczalne. Możliwe jest podanie innego rodzaju szczepionki jako drugiej dawki, np. z powodu wystąpienia niepożądanego odczynu poszczepiennego po podaniu pierwszej dawki. Wtedy po szczepionce wektorowej podaje się szczepionkę mRNA, a po mRNA – szczepionkę wektorową. W takiej sytuacji, o kwalifikacji do szczepienia decyduje lekarz, na podstawie udokumentowanego NOP i uwzlędnieniem korzyści zdrowotnych z zakończenia schematu szczepienia.

Źle się czułem po pierwszej dawce szczepionki. Czy możliwa jest zmiana szczepionki przy przyjmowaniu drugiej dawki?

Ministerstwo Zdrowia dopuściło mieszanie szczepionek przeciwko Covid-19. Jeśli po pierwszej dawce wystąpił objaw niepożądany i został zgłoszony do rejestru, to jako drugą dawkę można podać inną szczepionkę. Warunkiem jest, żeby NOP był zgłoszony.

Mam 17 lat i chcę się zaszczepić. Czy potrzebuję zgody rodzica, czy wystarczy moja zgoda?

Młodzież w wieku 16 i 17 lat może już rejestrować się na szczepienie. Pacjent, który ukończył 16 rok życia, zyskuje prawo do decydowania o kwestiach związanych z jego leczeniem. Nadal jest jednak pod władzą rodzicielską swoich rodziców., dlatego, aby się zaszczepić, wymagana jest zgoda zarówno pacjenta jak i rodzica/opiekuna. Szczegóły dotyczące szczepień 16- i 17-latków najdziesz pod adresem: https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/ruszaja-szczepienia-dla-nastolatkow–rozpoczela-sie-rejestracja-mlodziezy-w-wieku-16-i-17-lat

Czy to prawda, że ozdrowieńcy mają być szczepieni tylko jedną dawką szczepionki?

Szczepienie osób, u których potwierdzono zakażanie COVID-19, zgodnie z programem szczepień, odbywa się dwoma dawkami szczepionki (z wyjątkiem jednodawkowej szczepionki Johnson and Johnson).

Dlaczego zmieniono mi termin podania drugiej dawki szczepionki? Nie mogę wtedy pojawić się na szczepieniu. Co mam zrobić?

Zmiana terminu szczepienia może być spowodowana różnymi przyczynami, np. dostępnością szczepionek lub problemami organizacyjnymi punktu. Jeśli nowy termin Ci nie pasuje, skontaktuj się z punktem szczepień w którym otrzymałeś pierwszą dawkę, w celu ustalenia innego, dogodnego dla Ciebie terminu.

Czy mogę zminić termin drugiej dawki szczepionki?

Po otrzymaniu pierwszej dawki wyznaczany jest termin przyjęcia drugiej dawki szczepionki. Przyjmuje się ją w tym samym punkcie, w którym odbyło się pierwsze szczepienie. Aby zmienić wyznaczony termin, skontaktuj się z tym konkretnym punktem szczepień. Zmiana terminu podania drugiej dawki nie jest możliwa online ani przez infolinię.

Jak mogę zdobyć zaświadczenie na papierze, że zostałem zaszczepiony. Nie mam dostępu do IKP. Kto może mi takie zaświadczenie wystawić?

Informację o przyjętych dawkach szczepionki można znaleźć i pobrać z Internetowego Konta Pacjenta (IKP). Po przyjęciu drugiej dawki, pojawia się tam również kod QR, którym można potwierdzić zrealizowane szczepienie. Jeśli nie korzystasz z IKP, poproś o wydruk zaświadczenia oraz kodu QR w punkcie szczepień.

Czy przed szczepieniem przeciw COVID-19 zostanę zbadany przez lekarza, tak jak w przypadku szczepienia dzieci?

Kwalifikację do szczepienia przeprowadza lekarz lub inne osoby wykonujące zawód medyczny, które są do tego uprawnione. Przed szczepieniem pacjent wypełnia Kwestionariusz wstępnego wywiadu przesiewowego. Zawiera on m.in. pytania dotyczące aktualnego samopoczucia i stanu zdrowia. Jeśli odpowiedzi udzielone w formularzu budzą wątpliwości osoby kwalifikującej, pacjent jest kierowany na konsultację lekarską.

Sąd ustanowił mnie opiekunem prawnym mojego ojca (ubezwłasnowolnienie całkowite), który jest w zakładzie opiekuńczo-leczniczym. Do tej pory to ja decydowałem o jego leczeniu. Czy personel ZOL może zaszczepić tatę przeciwko COVID-19 bez mojej zgody?

Podanie szczepionki przeciw COVID-19 wymaga zgody osoby uprawnionej. Personel medyczny nie ma prawa podjąć takiej decyzji bez konsultacji z panem.

Zasadą jest, że zgodę wyraża sam pacjent. Jeżeli natomiast pacjent jest ubezwłasnowolniony i ma wyznaczonego opiekuna prawnego, personel zakładu opiekuńczo-leczniczego powinien skontaktować się w tej sprawie z opiekunem pacjenta.

Korzystałem już z usług medycznych w ramach NFZ na podstawie e-skierowania. Czy w przypadku e-skierowań na szczepienie przeciwko COVID-19 są jakieś różnice?

E-skierowanie będzie widoczne po zalogowaniu w Internetowym Koncie Pacjenta (IKP) ale procedura rejestracji na szczepienie jest inna niż w przypadku pozostałych e-skierowań.

Jak umówić się na szczepienie?

• zadzwoń na Infolinię NFZ pod nr 989

• zapisz się przez Internetowe Konto Pacjenta

• umów się za pośrednictwem lekarza, który wystawił e-skierowanie lub za pośrednictwem placówki, w której ten lekarz świadczy usługi.

Jak umówić się na szczepienie?

Informacje dotyczące możliwych sposobów zarejestrowania się na szczepienie znajdziesz pod linkiem https://www.gov.pl/web/szczepimysie/rejestracja. Zgodnie z informacją wskazaną na stronie można zarejestrować pacjenta: poprzez bezpłatną i całodobową infolinię Narodowego Programu Szczepień 989, elektronicznie za pomocą strony gov.pl/szczepimysie, oraz bezpośrednio w punkcie szczepień (wyszukiwanie punktów możliwe jest pod linkiem https://www.gov.pl/web/szczepimysie/mapa-punktow-szczepien#/).

Czy szczepienie przeciwko COVID-19 jest dobrowolne czy obowiązkowe? Czy jeśli zdecyduję się na szczepienie to poniosę jakieś koszty?

Narodowy Program Szczepień przeciw COVID-19 jasno wskazuje, że przyjęcie szczepionki jest dobrowolne i bezpłatne dla każdego.

Szczegółowe informacje w tym zakresie znajdziesz pod adresem:

https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/szczepienia-przeciwko-covid-19

Gdzie mogę zgłosić niepożądane objawy po szczepieniu przeciw COVID-19?

Niepokojące objawy po szczepieniu przeciw COVID-19 zgłoś lekarzowi. Jeśli lekarz rozpozna NOP, zgłosi go przez aplikację gabinet.gov.pl do inspekcji sanitarnej. Działanie niepożądane możesz też samodzielnie zgłosić do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych lub bezpośrednio do podmiotu odpowiedzialnego (dane kontaktowe podane są na ulotce dla pacjenta danej szczepionki).

Czy mój obłożnie chory tata może być zaszczepiony w domu? Jak go na takie szczepienie zapisać?

Pacjent obłożnie chory może być zaszczepiony w domu przez zespół wyjazdowy. Na takie szczepienie nie zarejestrujesz pacjenta przez internet lub przez infolinię 989. Potrzebę zaszczepienia pacjenta w domu zgłoś telefonicznie w przychodni POZ, pod której opieką jest pacjent. Lekarz (lub pielęgniarka), na podstawie dokumentacji medycznej oraz swojej wiedzy o pacjencie oceni, czy kwalifikuje się on do szczepienia w domu. Jeśli uzna, że jest taka potrzeba, zawiadomi o tym wyjazdowy punkt szczepień, który skontaktuje się z Tobą telefonicznie, w celu ustalenia dogodnego terminu szczepienia.

Dlaczego odwołano mi termin potwierdzonego szczepienia?

Może się zdarzyć, że termin Twojego szczepienia zostanie anulowany lub przesunięty, na przykład z powodu zmniejszenia dostaw szczepionek lub likwidacji punktu szczepień. Jeśli nie wyznaczono Ci innego terminu, zadzwoń pod numer 989. Szczepienie może być także anulowane z powodu potwierdzonego zakażania. Jeśli wykonany przez Ciebie test potwierdzi zakażenie, będziesz mógł się zapisać na szczepienie po upływie 30 dni.

Przyjąłem trzecią dawkę szczepienia przeciw COVID19. Ten fakt nie został jednak odnotowany w systemie, więc mój certyfikat nie został przedłużony. Gdzie mogę to zgłosić?

Za wpisy w systemie o dokonanych szczepieniach odpowiadają pracownicy punktów szczepień. W puncie szczepień albo nie wprowadzono do systemu informacji o podaniu szczepionki, albo wprowadzono ją błędnie. W celu skorygowania błędnego wpisu należy zwrócić się do punktu szczepień.

Aktualizacja na dzień 8.12.2021

Na moim Internetowym Koncie Pacjenta nie wygenerował się UCC. Co mam zrobić?

Jeśli na Twoim Internetowym Koncie Pacjenta nie ma wygenerowanego Unijnego Certyfikatu Covidowego, a zostałeś zaszczepiony, należy ten fakt zgłosić do Narodowego Funduszu Zdrowia lub Centrum e-Zdrowia, w celu sprawdzenia, na którym etapie wystąpił błąd.

Aktualizacja na dzień 8.12.2021

Szczególne uprawnienia w dostępie do świadczeń opieki zdrowotnej

Czy jako dawca osocza po chorobie COVID-19 mam prawo uzyskania świadczeń w ramach NFZ poza kolejnością?

Tak, dawcy krwi, którzy oddali co najmniej 3 donacje krwi lub jej składników, w tym osocza po chorobie COVID-19, mają prawo do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej w ramach NFZ poza kolejnością, tak jak między innymi kobiety w ciąży, kombatanci oraz osoby posiadające tytuł „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub „Zasłużonego Dawcy Przeszczepu”. Aby skorzystać z tego uprawnienia musisz posiadać zaświadczenie wydane przez regionalne centra krwiodawstwa i krwiolecznictwa, Wojskowe Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa lub Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa utworzone przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych.

Czy osoby uprawnione do dostępu do usług medycznych w ramach NFZ poza kolejnością (np. ZHDK) będą mogły także zaszczepić się przeciw COVID-19 poza kolejnością lub wcześniej od innych?

Przepisy o szczególnych uprawnieniach w dostępie do świadczeń opieki zdrowotnej w ramach NFZ poza kolejnością nie obowiązują w przypadku szczepień przeciw COVID-19, podobnie jak przy wykonywaniu testów w kierunku obecności wirusa SARS-Cov-2.

Czy szczególne uprawnienia Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi do korzystania z opieki medycznej poza kolejnością w czasie epidemii nadal obowiązują?

Tak. Również w czasie epidemii Zasłużeni Honorowi Dawcy Krwi mają prawo do korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej. Podmioty lecznicze powinny przyjmować tych pacjentów poza kolejnością przyjęć wynikającą z listy oczekujących. Wizyta u specjalisty (osobista lub teleporada) powinna odbyć się w terminie 7 dni roboczych od dnia zgłoszenia, a lekarze rodzinni powinni przyjmować takich pacjentów w pierwszej kolejności. Pamiętać jednak należy, że ww. uprawnienie nie uprawnia do uzyskania poza kolejnością szczepienia przeciw COVID-19.

Jak uzyskać receptę, L4, zlecenie na wyrób medyczny?

Potrzebuję recepty lub zwolnienia lekarskiego. Jak mogę je uzyskać?

Obecnie leczenie odbywa się także na odległość – zdalnie, w formie teleporady. Placówki podstawowej opieki zdrowotnej powinny zapewnić kontakt telefoniczny z rejestracją oraz lekarzem POZ (rodzinnym). W ramach teleporady możliwe jest uzyskanie zarówno recepty, jak i zwolnienia lekarskiego. Jeśli lekarz, podczas rozmowy telefonicznej uzna, że musi Cię zbadać osobiście, wyznaczy godzinę wizyty w przychodni. W sytuacjach nagłych możesz także skorzystać z możliwości uzyskania recepty farmaceutycznej w aptece.

Pilnie potrzebuję leku na receptę, ale nie mogę się skontaktować z lekarzem. Co mogę zrobić?

W takiej sytuacji możesz udać się do apteki, w której to farmaceuta może wystawić Ci e-receptę (tzw. recept farmaceutyczna). Pamiętaj, że taką receptę wystawić może jedynie farmaceuta posiadający prawo wykonywania zawodu farmaceuty, a nie każda osoba pracująca w aptece. Receptę farmaceutyczną można wystawić na maksymalnie 180 dni kuracji. Na takiej recepcie nie mogą być przepisane leki zawierające środki odurzające i substancje psychotropowe. Podczas wystawiania e-recepty w aptece, farmaceuta może z tobą przeprowadzić wywiad medyczny, a następnie możesz zostać poproszony o podpisanie oświadczenia o aktualnie zażywanych lekach lub twoim stanie zdrowia. Recepta farmaceutyczna dla pacjentów jest realizowana z odpłatnością 100%.

Potrzebuję pieluchomajtek/sprzętu stomijnego/ortezy/. Jak mam uzyskać zlecenie na te wyroby medyczne?

Możliwe jest wystawienie zlecenia na zaopatrzenie w wyroby medyczne w ramach teleporady. Po pozytywnej weryfikacji zlecenia otrzymasz od lekarza informację o wygenerowanym przez system e-ZWM numerze zlecenia (telefonicznie, email, SMS). Jeśli masz papierowe zlecenie możesz je przekazać do dowolnie wybranego oddziału wojewódzkiego NFZ drogą elektroniczną (np. skan/email/fax). Po pozytywnym zweryfikowaniu zlecenia otrzymasz informację o wygenerowanym przez system e-ZWM numerze zlecenia (np. telefonicznie lub poprzez e-mail). Zlecenie możesz zrealizować w sklepie medycznym lub aptece (z podpisaną umową z NFZ), po podaniu numeru zlecenia i numeru PESEL. Podpisujesz jedynie dokument potwierdzenia odbioru wyrobu medycznego.

Czy lekarz może odmówić mi wystawienia L-4?

O zasadności i potrzebie wystawienia pacjentowi zaświadczenia o niezdolności do pracy decyduje lekarz po ocenie stanu zdrowia pacjenta oraz uwzględniając rodzaj i warunki pracy, którą wykonuje pacjent. Lekarz, który ma stosowne uprawnienia nadane przez ZUS do wystawiania tzw. zwolnień lekarskich, może odmówić wystawienia zaświadczenia o czasowej niezdolności do pracy (L-4) jeśli stwierdzi, że nie ma konieczności powstrzymania się pacjenta od pracy z powodu stanu zdrowia.

Czy jest jakiś określony czas na wystawienie pacjentowi recepty?

Recepta powinna być wystawiona bez zbędnej zwłoki: na wizycie, bezpośrednio po zbadaniu pacjenta, a jeśli jest zamawiana telefonicznie, bez odbywania wizyty – w jak najkrótszym terminie.

Aktualizacja na dzień 8.12.2021

Świadczenia zdrowotne, hospicja i uzdrowiska w czasie epidemii

Z powodu epidemii zaniedbałem profilaktykę. Jak mogę skorzystać z programu profilaktycznego dla czterdziestolatków?

Z pakietu badań profilaktycznych w ramach programu Profilaktyka 40 PLUS można korzystać do 1 lipca 2021 r. Program skierowany jest do Polaków, którzy:

• w roku przeprowadzenia badania ukończą lub ukończyli 40 lat

• nie korzystali wcześniej z programu Profilaktyka 40 PLUS

• uzupełnili ankietę przez Internetowe Konto Pacjenta (IKP) lub przez infolinię 22 735 39 53.

Badania diagnostyczne, które wchodzą w skład programu Profilaktyka 40 PLUS, dzielą się na trzy grupy: badania dla kobiet, badania dla mężczyzn i pakiet wspólny. To, jaki zakres badań będzie dostępny dla Ciebie, zależy od odpowiedzi, jakich udzielisz w ankiecie. Aby skorzystać z ww. programu:

• wypełnij ankietę na Internetowym Koncie Pacjenta (IKP) lub przez infolinię 22 735 39 53.

• poczekaj 2 dni robocze na wystawienie e-skierowania (ważne do końca 2021 r.).

• wybierz placówkę, w której chcesz zrealizować badania, skontaktuj się z nią i umów na termin badania,

• na badanie zabierz dowód osobisty,

• odbierz wyniki badań w placówce, w której realizowałeś świadczenie, lub przez IKP.

Dlaczego z rehabilitacji pocovidowej można skorzystać tylko w ciągu 6 miesięcy od zachorowania? Co zrobić jeśli minął ten okres, a stan zdrowia wymaga rehabilitacji?

Program rehabilitacji pocovidowej ma poprawić tolerancję wysiłku fizycznego i zmniejszyć natężenie objawów związanych z przebyciem choroby. Rehabilitacja prowadzona w terminie do 6 miesięcy od zakończenia leczenia COVID-19 jest najbardziej skuteczna, a określenie takiego terminu zapewnia szybkie wdrożenie procesu rehabilitacji. Jeśli wskazany termin 6 miesięcy minął, a Twój stan zdrowia Cię niepokoi, skontaktuj się ze swoim lekarzem POZ.

Czy w czasie epidemii pacjent ma prawo do transportu sanitarnego? Kto ma obowiązek zapewnienia takiego transportu do lekarza specjalisty? Lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, który wystawił skierowanie, czy placówka specjalistyczna?

Także w czasie epidemii pacjent ma prawo do transportu sanitarnego. Na transport na pierwszorazową wizytę do poradni specjalistycznej zlecenie wystawia lekarz POZ. W przypadku wizyty u specjalisty, transport zleca poradnia specjalistyczna, w której leczy się pacjent. Jeśli lekarz odmawia Ci zlecenia transportu, zwróć się do właściwego oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia. Sprawdź też, czy przysługuje Ci transport bezpłatny. Dowiesz się tego z naszego filmu: https://www.gov.pl/web/rpp/w-jakich-sytuacjach-pacjent-moze-skorzystac-z-transportu-sanitarnego.

Chcę zapisać się na rehabilitację do wybranej przeze mnie placówki. Otrzymałem informację, że nie honoruje ona e-skierowań. Czy to zgodne z prawem?

Od 8 stycznia 2021 r. skierowania są wystawiane w postaci elektronicznej. Są jednak pewne wyjątki, kiedy skierowania są wystawiane i realizowane w tradycyjnej papierowej formie. Jednym z wyjątków jest właśnie rehabilitacja. Jeśli masz wątpliwości w tym zakresie skontaktuj się z infolinią Rzecznika Praw Pacjenta pod nr 800 190 590.

Gdzie mam zdjąć szwy po operacji? Szpital odmawia mi tego świadczenia z powodu pandemii koronawirusa.

Szwy założone podczas pobytu w szpitalu, np. w oddziale chirurgicznym, powinny być usunięte w poradni przyszpitalnej, w ramach wizyty kontrolnej. Jednak w przypadku braku takiej możliwości z powodów wynikających z pandemii, szwy mogą być usunięte przez lekarza rodzinnego (POZ). W tym celu skontaktuj się telefonicznie ze swoją poradnią, opisz sytuację i przedstaw zalecenia z karty informacyjnej leczenia szpitalnego, ze wskazaniem terminu zdjęcia szwów. Szwy mogą być też zdjęte w poradni chirurgicznej.

Poprosiłem lekarza rodzinnego o zlecenie mi badań laboratoryjnych, ale odmówił z powodu epidemii. Czy to właściwe?

Epidemia nie może być powodem odmowy zlecenia badań diagnostycznych. Należy jednak pamiętać, że to lekarz POZ zleca badania jeśli widzi konieczność ich wykonania. Nie musi on kierować się prośbą pacjenta. Jeśli w danym momencie badania te nie są konieczne i wykonanie ich w późniejszym terminie nie wpłynie na stan zdrowia pacjenta, lekarz może uznać, że bezpieczniej będzie je przełożyć. Jeśli natomiast badania są potrzebne, powinny zostać zlecone i wykonane.

Zbliża się termin mojej operacji. Słyszałem, że zabiegi planowe są odwoływane z powodu epidemii. Czy to prawda?

Zgodnie z prawem termin wykonania zabiegu może zostać przesunięty tylko w sytuacjach wyjątkowych, których nie można było przewidzieć w chwili ustalania tego terminu. Epidemia, a w szczególności jej rozwój, może być uzasadnieniem dla przesunięcia terminu. Mówimy jednak wyłącznie o przesunięciu terminu udzielenia świadczenia, a nie o jego odwołaniu. Szpital powinien pacjenta poinformować o przyczynie zmiany terminu i kiedy może spodziewać się udzielenia świadczenia.

Przesunięcie terminu nie może odbywać się automatycznie. Każdy przypadek trzeba ocenić indywidualnie, także pod kątem ewentualnych skutków przesunięcia zabiegu dla zdrowia pacjenta. Jeśli pacjent nie może czekać, termin nie powinien być przesuwany. Także jeśli pacjent uważa, że jego stan zdrowia wymaga przyspieszenia terminu wykonania zabiegu, może w tej sprawie zwrócić się do dyrektora szpitala. Jest to ustawowe prawo pacjenta.

Jeśli masz wątpliwości, czy Twój zabieg został odwołany zgodnie z prawem zadzwoń na Telefoniczną Informację Pacjenta pod nr 800 190 590.

Mój bliski leczy się onkologicznie. Czy obecnie w związku z epidemią to leczenie może być wstrzymane?

W leczeniu chorób onkologicznych bardzo ważny jest czas działania. Nierzadko decyduje on o skuteczności leczenia. Dlatego leczenie onkologiczne nie może być wstrzymane z powodu epidemii. Jeśli spotkała Cię sytuacja, gdzie wstrzymywana jest diagnostyka lub leczenie onkologiczne, zgłoś to do Rzecznika Praw Pacjenta – Telefoniczna Informacja Pacjenta, nr telefonu 800 190 590.

W związku z epidemią nie stawiłem się na pierwszą wizytę u lekarza specjalisty. Czy zostałem wykreślony z listy oczekujących, czy mój termin przepadł?

W czasie epidemii, pacjent który nie zgłosił się na ustalony termin udzielenia świadczenia i został z tego powodu skreślony z listy oczekujących podlega przywróceniu na tę listę bez konieczności uprawdopodobnienia, że niezgłoszenie się nastąpiło z powodu siły wyższej. Pamiętaj jednak, że nie dzieje się to automatycznie. Wniosek o przywrócenie na listę oczekujących należy złożyć nie później niż w terminie 14 dni od dnia odwołania stanu epidemii. Jeśli wiesz, że nie będziesz mógł skorzystać z zaplanowanej wizyty, poinformuj o tym telefonicznie przychodnię, aby mógł z wizyty skorzystać inny pacjent.

Co mogę zrobić, jeśli placówka medyczna odmawia rejestracji osoby uprawnionej poza kolejnością?

Jeżeli przysługują Ci szczególne uprawnienia, tj. dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych poza kolejnością, czyli jesteś przykładowo kobietą w ciąży, kombatantem lub Zasłużonym Honorowym Dawcą Krwi, a placówka medyczna nie respektuje tych uprawnień, zgłoś to kierownikowi tej placówki. Jeśli nie przyniesie to skutku koniecznie zgłoś taką sprawę do Rzecznika Praw Pacjenta pod nr 800 190 590.

Czy personel medyczny w szpitalu ma obowiązek nosić identyfikatory? Mój bliski w czasie epidemii przebywał w szpitalu, natomiast miał trudności z poznaniem danych osób, które się nim opiekowały.

Zgodnie z przepisami prawa osoby zatrudnione w szpitalu są obowiązane nosić w widocznym miejscu identyfikator zawierający imię i nazwisko oraz funkcję tej osoby. Jeżeli zauważysz, że nie realizują tego obowiązku, zgłoś to osobie kierującej oddziałem lub dyrektorowi szpitala. Jeżeli nie przyniesienie to efektu napisz do Rzecznika Praw Pacjenta.

Czy szpital może odmówić przyjęcia niezaszczepionego pacjenta na zabieg planowy?

Jest to niedopuszczalne. Szczepienie przeciw COVID-19, mimo że zalecane jako skuteczna metoda walki z epidemią wirusa SARS-CoV-2, nie jest obowiązkowe i placówka medyczna nie może uzależniać udzielenia świadczeń zdrowotnych (w tym przyjęcia do szpitala) od tego, czy pacjeny jest zaszczepiony. Jeżeli spotkała Cię taka sytuacja zgłoś się do Rzecznika Praw Pacjenta pod nr 800 190 590.

Czy placówka medyczna może ograniczyć ilość osób wpuszczanych na jej teren z powodu ograniczeń sanitarnych?

Przepisy nie mówią o obowiązku ograniczania liczby osób przebywających na terenie placówek medycznych. Jednak kierownicy podmiotów są zobowiązani do dbania o bezpieczeństwo pacjentów i zachowania koniecznego w pandemii dystansu społecznego na terenie placówki. Nie może to jednak utrudniać dostępu do lekarza.

Czy uzdrowisko może odesłać pacjenta do domu, jeśli w trakcie turnusu potwierdzono u niego COVID-19 ? Co w sytuacji, kiedy zarażony okaże się jeden z kuracjuszy?

Odesłanie zakażonego pacjenta do domu jest niedopuszczalne. Jest ryzyko, że może być zakażony, więc nie powinien opuszczać sanatorium. Zgodnie z wytycznymi, w przypadku potwierdzenia zakażenia wirusem SARS-CoV2 u pacjenta, należy ustalić z Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym konieczność wdrożenia na terenie uzdrowiska dodatkowych procedur. Uzdrowisko powinno mieć też opracowane procedury postępowania w przypadku podejrzenia zakażenia u kuracjusza i konieczności zorganizowania kwarantanny. Struktura powinna być tak zorganizowana, by dawać możliwość izolacji pacjentów podejrzanych o zakażenie lub zakażonych.

Czy pielęgniarka długoterminowa, opiekująca się niesamodzielnym pacjentem, ma obowiązek wykupywania dla niego leków?

Pielęgniarka nie ma takiego obowiązku. Leki i inne wyroby medyczne zlecone przez lekarza zapewnia rodzina pacjenta lub jego opiekun faktyczny/prawny. W ramach opieki długoterminowej pielęgniarka przede wszystkim leczy rany i odleżyny, zmienia opatrunki, wymienia cewniki, podaje leki, podłącza kroplówki, robi zastrzyki, prowadzi ćwiczenia oddechowe i podstawowe ćwiczenia ogólnousprawniające.

Jak mogę zmienić termin wyjazdu do sanatorium?

Zdarza się, że z ważnych powodów nie można skorzystać z wyjazdu do sanatorium w ustalonym terminie. W tej sytuacji jak najszybciej zwróć potwierdzone skierowanie do oddziału NFZ. Dołącz do niego pisemne uzasadnienie – wskaż powody braku możliwości realizacji skierowania i dokumenty, które uwiarygodnią ten fakt. Jeśli NFZ uzna wniosek za zasadny, wyznaczy nowy termin pobytu w sanatorium.

Aktualizacja na dzień 9.12.2021

Ciąża i poród

Jestem w ciąży. W związku z epidemią wybrałam opiekę prywatnego ginekologa. Czy należą mi się bezpłatne leki? Lekarz twierdzi, że nie może mi wypisać recepty. Co mam zrobić, żeby nie płacić za leki?

Kobietom w ciąży przysługują bezpłatne leki wymienione w specjalnym wykazie. Receptę na bezpłatne leki może wypisać lekarz, który ma zawartą umowę z NFZ na wystawianie recept refundowanych. Lekarze prywatni również mogą zawierać takie umowy. Jeśli jednak Twój lekarz ginekolog nie posiada umowy z NFZ i nie może Ci wypisać takiej recepty, zwróć się do niego o wystawienie zaświadczenia o ciąży. Na podstawie takiego zaświadczenia, receptę na bezpłatne leki może wystawić Ci inny lekarz, który ma zawartą umowę z NFZ, na przykład Twój lekarz rodzinny. W obecnej sytuacji najlepiej skontaktuj się z lekarzem drogą elektroniczną (mailem), do wiadomości załączając kopię zaświadczenia oraz informację od ginekologa o zaleconych lekach.

Słyszałam, że szpitale wymagają od kobiet zasłaniania ust i nosa podczas porodu przy pomocy maseczek ochronnych. Czy jest to właściwe i zgodne z prawem postępowanie?

Nie, kobieta nie ma obowiązku zakładania maseczki ochronnej podczas porodu, nie regulują tego żadne przepisy prawa. Wymaganie od kobiety noszenia maseczki w trakcie porodu może stanowić dla niej znaczne utrudnienie, powodując trudności w oddychaniu.

Już w kwietniu 2020 r. Konsultant krajowy w dziedzinie ginekologii i położnictwa wskazał, że stosowanie takiego wymogu u rodzących jest niezasadne.

Przepisy regulują natomiast, że zakrywanie ust i nosa jest obowiązkowe w miejscach ogólnodostępnych np. w budynkach użyteczności publicznej oraz przeznaczonych na potrzeby ochrony zdrowia. Kobieta zgłaszająca się do porodu powinna mieć zasłonięte usta i nos na izbie przyjęć szpitala, oczekując na przyjęcie.

Jednak sala porodowa nie jest miejscem ogólnodostępnym, na takiej sali mogą przebywać tylko osoby sprawujące opiekę nad pacjentką.

Jestem w domu po porodzie. Czy w czasie epidemii mogę oczekiwać wizyt patronażowych położnej?

Tak. Twoja położna powinna Cię odwiedzić w domu nie później niż w ciągu 48 godzin od otrzymania przez nią zgłoszenia urodzenia dziecka. Z powodu epidemii, każda następna wizyta patronażowa zawsze powinna być poprzedzona rozmową telefoniczną. Jeśli po zdalnym wywiadzie zachodzi konieczność bezpośredniej opieki nad matką i dzieckiem w domu, to kolejna wizyta położnej również powinna być zrealizowana. Położna opiekuje się noworodkiem do ukończenia 2 miesiąca życia. W tym czasie powinna zrealizować od 4 do 6 wizyt patronażowych.

Miałam zaplanowaną wizytę kontrolną w ciąży (USG). Stawiłam się w poradni, jednak okazało się, że jest zamknięta. Nie zostałam o niczym poinformowana. Czy to właściwe postępowanie?

Takie postepowanie jest nieprawidłowe. Zamknięcie poradni jest możliwe tylko w wyjątkowych sytuacjach, których nie można było wcześniej przewidzieć np. w przypadku kwarantanny personelu pracującego w danej poradni. Jednak nawet w takiej sytuacji, przychodnia powinna Cię powiadomić o zmianie terminu wizyty.

Jeśli spotkała Cię taka sytuacja, zadzwoń na infolinię Rzecznika Praw Pacjenta pod nr Telefonicznej Informacji Pacjenta 800 190 590 (wybierz prefiks nr 2).

Bardzo zależy mi, aby mój partner był obecny podczas porodu naszego dziecka. Czy poród rodzinny jest obecnie w ogóle możliwy.

Obecność osoby bliskiej podczas porodu jest dużym wsparciem dla rodzącej kobiety. Jest to także ważne wydarzenie dla przyszłego taty. Konsultanci krajowi w dziedzinach położnictwa i ginekologii oraz perinatologii opracowali zalecenia w sprawie możliwości odbywania porodów rodzinnych w warunkach stanu epidemii COVID-19. Zgodnie z nimi wymagania wobec rodzących i towarzyszących im osób powinny uwzględniać następujące kwestie:

• wypełnienie przez osobę towarzyszącą, w trakcie porodu, ankiety epidemiologicznej;

• osoba towarzysząca przez cały czas pobytu w szpitalu musi nosić maskę i rękawiczki;

• rodząca wraz z osobą towarzyszącą przebywa w pojedynczej, indywidualnej sali, porodowej wyposażonej w oddzielny węzeł sanitarny;

• osoba towarzysząca rodzącej może zostać wpuszczona w momencie rozpoczęcia porodu i powinna opuścić oddział w ciągu 2 godzin po porodzie;

• osoby pozostające na kwarantannie lub w trakcie izolacji nie mogą uczestniczyć w porodzie i wchodzić na teren szpitala.

Nie ma natomiast obowiązku, aby osoba, która będzie towarzyszyć pacjentce przy porodzie musiała posiadać aktualny wynik badania na koronawirusa.

Niedługo mam termin porodu. Już wiem, że względu na mój stan zdrowia rozwiązanie nastąpi w drodze cesarskiego cięcia. Nie mam wyniku badania na koronawirusa, choć nie mam także żadnych objawów, ani z nikim zakażonym nie miałam kontaktu. Czy mam obawiać się, że po porodzie dziecko zostanie mi odebrane do czasu otrzymania negatywnego wyniku badania na koronawirusa?

Rzecznik Praw Pacjenta uważa, że oddzielanie (separowanie) matek od ich nowonarodzonych dzieci, urodzonych drogą cesarskiego cięcia, do czasu uzyskania negatywnego wyniku testu na obecność u matki koronawirusa jest nieprawidłowe i narusza prawa pacjenta. Tylko przesłanki medyczne, w tym podejrzenie lub potwierdzenie zakażenia, mogą uzasadniać oddzielenie matki od dziecka. W pozostałych sytuacjach takie postępowanie będzie niezgodne z aktualną wiedzą medyczną, a także standardami organizacyjnymi opieki okołoporodowej określonymi przez Ministra Zdrowia. Pierwsze kontakty po porodzie są niezwykle ważne, zarówno dla matki, jak i dziecka. Ograniczenia w tym zakresie mogą występować jedynie w wyjątkowych, uzasadnionych sytuacjach.

Co mam zrobić, jeśli mam wskazania do podania immunoglobuliny anty-D, ale odmówiono mi jej podania?

Podanie immunoglobuliny anty-D następuje na zlecenie lekarza. W dobie istniejącego ryzyka, jeżeli lekarz uzna to za konieczne, powinien wydać kobiecie pisemne zlecenie dla położnej na podanie immunoglobuliny, która powinna to wykonać. Jeśli spotkasz się z odmową pielęgniarki poinformuj o tym kierownika przychodni i poproś o wyjaśnienie sprawy i wskazanie innej osoby, która udzieli ci tego świadczenia.

Jestem w ciąży i pozostaję pod opieką poradni ginekologicznej. Mój lekarz zalecił badania, ale nie wydał na nie skierowań – polecił wykonać je prywatnie. Czy jest to prawidłowe postępowanie?

Nie. W przypadku gdy pacjentka pozostaje pod opieką poradni ginekologicznej w ramach NFZ i wymaga wykonania badań diagnostycznych, pozostających w związku z prowadzoną ciążą, skierowania na te badania wystawia i pokrywa koszty ich wykonania lekarz (przychodnia) udzielający świadczeń zdrowotnych.

Ponadto w przypadku kobiety w ciąży lekarz powinien wziąć pod uwagę zakres świadczeń profilaktycznych i działań w zakresie promocji zdrowia oraz badań diagnostycznych i konsultacji medycznych, wykonywanych u kobiet w okresie ciąży, wraz z okresami ich przeprowadzania, który został określony w rozporządzeniu Ministra Zdrowia w sprawie standardu organizacyjnego opieki okołoporodowej.

Funkcjonowanie szpitali psychiatrycznych

Ochrona praw pacjentów przebywających w szpitalach psychiatrycznych jest zadaniem Rzecznika Praw Pacjenta. Jest ono realizowane miedzy innymi poprzez Rzeczników Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego, którzy są pracownikami Biura Rzecznika Praw Pacjenta i pełnią swoje obowiązki na miejscu w szpitalach psychiatrycznych. Sprawdź, gdzie dostępny jest Rzecznik Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego: https://www.gov.pl/web/rpp/rzecznicy-praw-pacjenta-szpitala-psychiatrycznego.

Jeśli w danej placówce Rzecznik Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego jest niedostępny, zgłoś swoją sprawę bezpośrednio do Biura Rzecznika Praw Pacjenta (np. mailem: [email protected]) lub zadzwoń na infolinię Rzecznika Praw Pacjenta pod nr telefonu 800 190 590.

Czy mogę obecnie liczyć na pomoc Rzecznika Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego?

Tak. Rzecznicy Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego nadal wykonują swoje obowiązki, choć obecnie w systemie mieszanym. W szpitalach, gdzie pojawiają się ogniska koronawirusa Rzecznicy czasowo pełnią zadania zdalnie, zawsze są jednak dostępni pod telefonem, e-mailem.

W celu uzyskania pomocy w ochronie swoich praw lub praw osoby bliskiej przebywającej w szpitalu psychiatrycznym, możesz skontaktować się z nimi drogą telefoniczną, mailową, a także zgłosić ten fakt za pośrednictwem Telefonicznej Informacji Pacjenta, obsługiwanej przez pracowników Biura Rzecznika Praw Pacjenta, pod nr tel. 800 190 590. Jeśli w podmiocie, w którym przebywasz, stacjonuje Rzecznik Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego, to jego dane kontaktowe powinieneś znaleźć również na tablicy informacyjnej danego oddziału psychiatrycznego. Ponadto, lista szpitali psychiatrycznych, w których stacjonują Rzecznicy, wraz z ich numerami do kontaktu znajduje się na stronie https://www.gov.pl/web/rpp/rzecznicy-praw-pacjenta-szpitala-psychiatrycznego. W razie wątpliwości skontaktuj się z nami za pośrednictwem Telefonicznej Informacji Pacjenta. Udzielimy Ci stosownych informacji oraz w razie potrzeby pomożemy Ci uzyskać wsparcie ze strony Rzecznika Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego, właściwego dla szpitala psychiatrycznego, w którym przebywasz.

Co się stanie, gdy okaże się że w szpitalu psychiatrycznym jest osoba zakażona koronawirusem, tak jak to miało miejsce w Gdańsku czy w Kołobrzegu?

W przypadku ujawnienia w szpitalu psychiatrycznym osoby zakażonej, co potwierdzone zostanie dodatnim wynikiem testu na COVID-19, szpital ma obowiązek niezwłocznie podjąć czynności zmierzające do odizolowania tej osoby od pozostałych pacjentów/personelu. W przypadku zakażonego pacjenta, powinien on zostać przeniesiony do najbliższej dedykowanej placówki szpitalnej z oddziałami zakaźnymi. Pacjent ten pozostaje w oddziale zakaźnym tak długo, ile jest to niezbędne do całkowitego wyleczenia i uzyskania ujemnego testu na COVID-19. Po tym czasie może wrócić na docelowy oddział psychiatryczny, w celu kontynuacji hospitalizacji. W sytuacji gdy ujawnione zostanie zakażenie u personelu szpitalnego, kierujący placówką powinni niezwłocznie odsunąć te osoby od pełnienia obowiązków służbowych i zawiadomić właściwą stację sanitarno-epidemiologiczną. Osoba zakażona ma obowiązek przebywać w domowej kwarantannie pod nadzorem SANEPIDU, a w przypadku pogorszenia się jej stanu zdrowia, bądź zagrożenia życia, powinna niezwłocznie wezwać Pogotowie Ratunkowe.

Informacje, gdzie można zgłosić się po pomoc w przypadku pogorszenia zdrowia: https://www.gov.pl/web/koronawirus/gdzie-znajdziesz-pomoc-w-przypadku-pogorszenia-stanu-psychicznego

Poniżej znajduje się również lista placówek, zapewniających opiekę pacjentom psychiatrycznym zakażonych COVID-19 (tabela w trakcie aktualizacji):

Czy w stanie epidemii szpitale psychiatryczne przyjmują pacjentów?

Przyjęcia planowe do szpitali co do zasady są wstrzymane, jednak w przypadkach pilnych możliwe jest zgłoszenie się na izbę przyjęć. Wiele szpitali wprowadza dodatkowo wywiad epidemiologiczny, mierzenie temperatury, itd., jednak osoby pilnie potrzebujące pomocy zawsze ją otrzymają. Niektóre podmioty lecznicze znalazły rozwiązanie umożliwiające przyjęcia w ograniczonym stopniu, np. poprzez wprowadzenie przyjęć poprzedzonych 14-dniową kwarantanną na oddziale obserwacyjnym. Jeżeli masz wątpliwości, czy Twój przypadek jest pilny i czy przyjęcie na oddział będzie możliwe, możesz w pierwszej kolejności skonsultować się telefonicznie z lekarzem.

Czy w związku z kwarantanną oddziału z powodu COVID-19, szpital może zatrzymać pacjenta żądającego wypisu zgodnie z przepisami ustawy o ochronie zdrowia psychicznego?

W przypadku stwierdzenia, iż na oddziale psychiatrycznym przebywa, bądź przebywała w ostatnim czasie osoba ze stwierdzonym dodatnim testem na COVID-19, placówka może na podstawie przepisów ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, zatrzymać pacjenta żądającego wypisu, którego stan zdrowia, zdaniem lekarzy pozwala na zakończenie hospitalizacji. Tego rodzaju działanie ma na celu nie tylko zabezpieczenie samego wnioskującego, ale także zapobieżenie rozprzestrzeniania się wirusa poza placówką szpitalną. Pobyt takiego pacjenta ma charakter kwarantanny i w tym czasie nie podejmuje się leczenia pacjenta, a jedynie zabezpiecza go do czasu zweryfikowania, czy jest on osobą zakażoną.

Czy w związku z panującą pandemią dzienne oddziały psychiatryczne całkowicie zaprzestały swojej działalności?

Niektóre oddziały dzienne psychiatryczne funkcjonują nadal. Personel tych oddziałów pracuje głównie w trybie teleopieki. Oznacza to, że pacjenci oddziałów kontynuujący opiekę w konkretnym oddziale dziennym, zgodnie z ustalonym planem leczenia i stanem klinicznym mogą korzystać ze świadczeń za pośrednictwem telefonu, internetu, skype’a, a personel będzie udzielał świadczeń w godzinach pracy tych komórek organizacyjnych. Na czas udzielania świadczeń w formie teleporad pacjenci oddziałów dziennych otrzymają odpowiednio leki, e-recepty oraz e-zwolnienia. Warto skontaktować się ze swoim oddziałem i zapytać o sposób jego funkcjonowania. Zachęcam do zapoznania się z Komunikatem NFZ dostępnym na stronie: https://www.nfz.gov.pl/aktualnosci/aktualnosci-centrali/teleporady-w-opiece-psychiatrycznej-leczeniu-uzaleznien-i-programie-pilotazowym-w-centrach-zdrowia-psychicznego,7654.html. NFZ, ze względu na bezpieczeństwo epidemiologiczne, rekomenduje przerwę w udzielaniu świadczeń grupowych i w oddziałach dziennych ze szczególnym uwzględnieniem świadczeń dedykowanych dzieciom i młodzieży oraz seniorom.

Czy przyjęcia pacjentów bez zgody podlegają kontroli sądowej? Jak odbywa się wysłuchanie?

Procedura przyjęcia pacjentów do szpitala psychiatrycznego bez zgody, nie uległa zmianie. Pacjenci są przyjmowani w trybie nagłym na dotychczasowych warunkach, zgodnie z zapisami ustawy o ochronie zdrowia psychicznego. Zmieniła się natomiast forma wysłuchiwania pacjentów przez sędziego. Sędzia kontaktuje się z hospitalizowanym za pośrednictwem telefonu, bądź innego elektronicznego środka przekazu, co ma na celu ochronę jego praw i możliwość zajęcia stanowiska w postępowaniu przed sądem opiekuńczym z jednoczesnym zapewnieniem bezpieczeństwa. Są też sądy, które funkcjonują bez zmian, sędziowie odwiedzają pacjentów w szpitalach, z zachowaniem zasad bezpieczeństwa.

Jeśli ograniczone są odwiedziny, to jak mogę otrzymywać paczki z rzeczami osobistymi?

Szpitale, nie chcąc ograniczać całkowicie możliwości przekazywania paczek, wprowadzają różne rozwiązania w tym zakresie, m.in. poprzez pozostawianie przekazywanych rzeczy w osobnym pomieszczeniu na kwarantannę, przekazywanie paczek przez wyznaczonego pracownika szpitala czy wyznaczanie jednego dnia w tygodniu, w którym paczki mogą być przekazywane. Inną formą wsparcia pacjentów może być zorganizowanie sklepu obwoźnego czy wyznaczenie jednej osoby z personelu do robienia drobnych zakupów lub zorganizowanie dla pacjentów dodatkowego posiłku w godzinach wieczornych. Wiele szpitali otworzyło specjalne konta bankowe, na które rodzina może przelewać środki dla pacjenta. Pamiętaj, że ostateczna decyzja o możliwości i sposobie przyjmowania paczek należy do kierownika podmiotu leczniczego, który ma na uwadze przede wszystkim bezpieczeństwo pacjentów.

Pobyt w szpitalu może trwać długo, nie będę otrzymywać paczek. Co więc należy zabrać ze sobą? Jakie rzeczy mogą być przydatne?

W szpitalu, szczególnie przy dłuższym pobycie, zabierz ze sobą:

• skierowanie do szpitala

• dowód tożsamości

• NIP pracodawcy lub NIP własny (w przypadku prowadzenia własnej działalności gospodarczej), aby otrzymać zwolnienie

• telefon komórkowy, aby kontaktować się z bliskimi

• pieniądze (przyda się niewielka suma w przypadku chęci skorzystania z zakupów w szpitalnym sklepiku, jeśli w danym podmiocie jest taka możliwość)

• kapcie lub klapki

• piżamę lub koszulę nocną (min.2, najlepiej bawełniane)

• szlafrok

• przybory toaletowe

• ręczniki (min. 2)

• przyjmowane leki

• laptop, tablet, książki

Czy lekarz może odmówić udzielenia przepustki albo wyjścia na spacer?

Ze względu na bezpieczeństwo pacjentów i zapobieganie rozprzestrzeniania się koronawirusa lekarz może wstrzymać przepustki albo wyjścia na spacer. Niektóre placówki umożliwiają spacery pacjentów wewnątrz kompleksu szpitalnego, jeśli istnieje taka możliwość organizacyjna danego szpitala.

Mój bliski z powodu zaburzeń psychicznych został umieszczony w szpitalu psychiatrycznym w trybie pilnym, bez jego zgody. Pobyt ten musi zatwierdzić sąd. Słyszałam, że sądy obecnie nie pracują, nie rozpatrują spraw. Czy sprawa mojego bliskiego zostanie jednak rozpatrzona?

Przyjęte przez specustawę rozwiązania rzeczywiście wstrzymują rozpoznawanie spraw przez sądy – zawieszony jest bieg terminów procesowych, nie można przeprowadzać rozpraw. Są jednak wyjątki, tzw. „sprawy pilne”. Zostały do nich zaliczone sprawy określone w ustawie o ochronie zdrowia psychicznego dotyczące miedzy innymi właśnie przyjęcia do szpitala psychiatrycznego (lub domu pomocy społecznej). Jeżeli masz wątpliwości w tym zakresie lub potrzebujesz szczegółowych informacji zadzwoń na infolinię Rzecznika Praw Pacjenta pod nr 800 190 590.

Dostęp do dokumentacji medycznej

Czy w obecnej sytuacji epidemicznej mogę osobiście w placówce medycznej złożyć wniosek o wydanie mi kopii dokumentacji medycznej?

Z powodu zagrożenia epidemicznego, prawa pacjenta mogą być tymczasowo ograniczone, ale nie zupełnie wyłączone. Obecnie uzasadnione jest ograniczenie osobistych wizyt w placówkach medycznych dlatego pacjent może nie mieć możliwości osobistego złożenia wniosku. Powinien mieć jednak dostęp do swojej dokumentacji medycznej. Podmiot leczniczy musi umożliwić pacjentowi, a także osobie przez niego upoważnionej, składanie wniosków pocztą, elektronicznie oraz telefonicznie. Informacja o zasadach udostępniania dokumentacji w czasie epidemii powinna znajdować się na stronie internetowej placówki medycznej i w formie ogłoszenia w miejscu ogólnodostępnym.

Mój tata zmarł w szpitalu z powodu COVID-19. Tata upoważnił mnie do dostępu do jego dokumentacji medycznej. Czy będę musiał ponieśc koszty związanie z udostępnieniem dokumentów?

Po raz pierwszy dokumentacja medyczna udostępniana jest bezpłatnie. Uprawnienie to dotyczy pacjenta, jego przedstawiciela ustawowego oraz osoby przez niego upoważnionej. Zatem jako osoba upoważniona przez pacjenta otrzymasz dokumentację rodzica bezpłatnie. Jeśli zaś jesteś osobą bliską pacjenta (np. małżonek, rodzice, dzieci, rodzeństwo), niemniej nie dysponujesz upoważnieniem pacjenta, dokumentacja medyczna zostanie Ci udostępniona, jednak będziesz musiał pokryć koszty sporządzenia kopii dokumentacji.

Kończą mi się leki, które przyjmuję na stałe. Nie mogę spotkać się ze swoim psychiatrą. Okazuje się, że potrzebna jest dokumentacja medyczna. Boję się iść po nią do rejestracji i przekazać ją w drugim ośrodku. Co mogę zrobić?

Obecnie leczenie odbywa się przede wszystkim zdalnie – w formie teleporady. Jeśli nie istnieje możliwość skontaktowania się z lekarzem specjalistą, proponujemy telefon do lekarza rodzinnego POZ, któremu przedstawisz swoją sytuację. Obecnie placówki medyczne starają się przekazywać sobie dokumentację w formie elektronicznej. Nie naraża to pacjenta na obowiązek osobistego dostarczenia dokumentacji. Wystarczy złożyć wniosek do poradni, a podmioty lecznicze – najczęściej drogą korespondencyjną lub elektroniczną – przekażą sobie Twoją dokumentację.

Potrzebuję z przychodni mojej dokumentacji medycznej. Ile czasu będę musiał czekać na jej udostępnienie?

Z powodu zagrożenia epidemicznego prawa pacjenta mogą być ograniczone, ale nie zupełnie wyłączone. Może być więc wydłużony czas realizacji wniosków o udostępnienie dokumentacji, ale uzyskanie jej powinno być możliwe. Informacja o zasadach udostępniania dokumentacji w czasie epidemii powinna być umieszczona na stronie internetowej podmiotu i w formie ogłoszenia w miejscu ogólnodostępnym. Jeśli dokumentacja medyczna jest Ci pilnie potrzebna w celu kontynuacji leczenia, zasygnalizuj to w złożonym wniosku.

Nie mogę osobiście przyjść do przychodni. Jak mam złożyć wniosek o udostępnienie dokumentacji medycznej? Jak ją odebrać?

Przepisy prawa nie wymagają od wniosku o udostępnienie dokumentacji medycznej szczególnej formy – może mieć dowolną formę i być wniesiony dowolną drogą, w tym ustną i być złożony osobiście w przychodni. Po odbiór dokumentacji medycznej pacjent także może zgłosić się osobiście lub upoważnić do tego inną osobę. Dokumentacja może być przesłana także pocztą lub za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej (np. mailem). W obecnej sytuacji uzasadnione jest ograniczenie osobistych wizyt w placówkach medycznych – placówka może na ten czas wyłączyć możliwość składania wniosków osobiście oraz odbioru udostępnionej dokumentacji w tenże sposób. Należy jednak zapewnić pacjentom inne formy realizacji przedmiotowego prawa pacjenta – składanie wniosków pocztą, elektronicznie, a także ustnie, za pośrednictwem telefonu. Udostępnienie dokumentacji medycznej w takiej sytuacji powinno uwzględniać wysyłkę pocztą lub przy użyciu środków komunikacji elektronicznej. Jeśli masz problem ze złożeniem wniosku lub odmówiono Ci dostępu do Twojej dokumentacji medycznej skontaktuj się z Rzecznikiem Praw Pacjenta pod nr tel. 800 190 590.

Czy w czasie epidemii prawo do bezpłatnej pierwszej kopii dokumentacji medycznej może być ograniczone?

Za pierwsze udostępnienie dokumentacji medycznej w czasie epidemii nie można od pacjenta pobrać opłaty. Ograniczenie praw pacjenta jest możliwe, jednak tylko w sytuacji, kiedy zagrożenie epidemiczne uniemożliwia ich pełną realizację. W przypadku prawa do bezpłatnego udostępnienia dokumentacji medycznej po raz pierwszy takie zagrożenie nie występuje. Nie można pacjenta obciążyć opłatą, która nie ma podstawy w przepisach prawa. Jeżeli masz wątpliwości zadzwoń na infolinię Rzecznika Praw Pacjenta pod nr 800 190 590.

W związku z epidemią ograniczam wychodzenie z domu. Wystąpiłem do przychodni o przesłanie mi kopii mojej dokumentacji medycznej pocztą. Placówka medyczna uczyniła to, niemniej chce abym pokrył koszty przesyłki. Czy jest to zgodne z prawem? Czy pierwsza kopia dokumentacji nie miała być za darmo?

Nieodpłatne jest sporządzenie kopii dokumentacji, wykonanie jej odpisu. Jeżeli pacjent samodzielnie odebrałby dokumentację medyczną nie poniósłby żadnych kosztów. Za przesłanie dokumentacji medycznej pocztą placówka medyczna może pobrać opłatę. Opłata musi jednak być ustalona indywidualnie i uwzględniać cennik operatora pocztowego, nie może być wyższa. Placówka medyczna nie może zarabiać na wysyłce dokumentacji medycznej pacjentom.

Czy podczas teleporady mogę upoważnić mojego bliskiego do wglądu w moją dokumentację medyczną?

Przepisy prawa nie zabraniają udzielenia upoważnienia do dostępu do dokumentacji medycznej podczas rozmowy telefonicznej. Kluczowe jest ustalenie, czy upoważnienie jest składane przez pacjenta, aby odpowiednio chronić jego dane zawarte w dokumentacji. Jeśli zostałeś zarejestrowany do lekarza w ramach teleporady oznacza to, że Twoja tożsamość została przez placówkę medyczną potwierdzona. W takiej sytuacji możesz również poprosić o odnotowanie, kto ma mieć dostęp do Twojej dokumentacji medycznej.

W czasie epidemii przychodnia mojego lekarza rodzinnego zakończyła działalność. Gdzie jest moja dokumentacja medyczna? Potrzebuję jej do dalszego leczenia.

Zaprzestająca działalność leczniczą placówka musi odpowiednio zabezpieczyć dokumentację medyczną swoich pacjentów. W przypadku kontynuacji leczenia pacjentów przez inną placówkę, ona też przejmie dokumentację medyczną. Skontaktuj się z nią i przedstaw swoją sprawę. W przypadku braku takiej placówki dokumentację powinien zabezpieczyć podmiot, który utworzył zlikwidowaną przychodnię. Dotyczy to placówek publicznych, które mogą być utworzone np. przez jednostki samorządu terytorialnego – zadzwoń lub napisz do urzędu gminy (miasta), starostwa powiatowego lub urzędu marszałkowskiego. W przypadku likwidacji prywatnej placówki jej właściciel jest odpowiedzialny za to, aby dokumentacja była w określonym miejscu dostępna dla pacjentów (zawiera stosowną umowę z podmiotem, który będzie ją przechowywał). Zakończenie działalności przez placówkę może też mieć charakter nagły w wyniku śmierci medyka, który prowadził swoją praktykę. W takiej sytuacji za zabezpieczenie dokumentacji medycznej jest odpowiedzialny samorząd danego zawodu medycznego (właściwa okręgowa izba lekarska albo okręgowa izba pielęgniarek i położnych albo Krajowa Izba Fizjoterapeutów). W każdym przypadku jeśli nie jest możliwe ustalenie podmiotu odpowiedzialnego za przechowywanie dokumentacji, odpowiada za to wojewoda. Informacje o miejscu przechowywania dokumentacji medycznej możesz sprawdzić w ogólnodostępnym Rejestrze Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą dostępnym pod adresem: https://rpwdl.csioz.gov.pl/ Jeżeli masz problem z ustaleniem miejsca przechowywania Twojej dokumentacji medycznej zadzwoń na infolinię Rzecznika Praw Pacjenta pod nr 800 190 590.

Mój lekarz rodzinny prowadzi dokumentację medyczną w formie papierowej. Czy mogę poprosić go o zrobienie skanu i przesłanie go mailem? W związku z epidemią nie chcę wychodzić z domu, ani odbierać przesyłek pocztowych.

Jest możliwe, aby placówka medyczna zrobiła skan Twojej dokumentacji medycznej i przesłano Ci go na adres poczty elektronicznej. Nie jest to obowiązkowa forma udostępniania dokumentacji medycznej. Placówka medyczna sama decyduje, czy będzie udostępniać dokumentację w ten sposób. Skontaktuj się ze swoją przychodnią i zapytaj o taką możliwość. Rzecznik Praw Pacjenta jest jak najbardziej za taką formą udostępniania dokumentacji medycznej, w szczególności w czasie epidemii. Każda placówka medyczna, która ma możliwości organizacyjne powinna zapewnić swoim pacjentom taką usługę.

W związku z epidemią obawiam się zamknięcia przychodni. Czy mogę dla bezpieczeństwa i na wszelki wypadek zabrać z przychodni oryginał mojej dokumentacji medycznej?

Pacjent nie może zabrać z placówki medycznej oryginału swojej dokumentacji medycznej. Jest to możliwe tylko w sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia pacjenta. Jeśli chcesz się zabezpieczyć i mieć przy sobie dokumentację medyczną skorzystaj z innych możliwości – np. zawnioskuj w placówce o sporządzenie kopii dokumentacji medycznej. Pamiętaj, że pierwsze udostępnienie dokumentacji medycznej jest nieodpłatne.

W związku z epidemią chciałem telefonicznie zawnioskować o udostępnienie i przesłanie mi dokumentacji medycznej. Placówka medyczna przyjęła wniosek złożony w tej formie, niemniej zostałem poproszony o podanie celu, dla którego potrzebna mi jest dokumentacja medyczna. Czy muszę odpowiadać na takie pytanie?

Placówka medyczna nie może pytać o to, w jakim celu dokumentacja medyczna jest pacjentowi potrzebna i uzależniać udostępnienia tej dokumentacji od odpowiedzi na to pytanie. Wynika to z ogólnych zasad dostępu do dokumentacji medycznej, w czasie epidemii nic się w tym zakresie nie zmieniło. Jeżeli spotkałeś się z taką sytuacją i odmówiono Ci dostępu do dokumentacji zadzwoń na infolinię Rzecznika Praw Pacjenta pod nr 800 190 590.

Leczę się u specjalisty. Obecnie wizyty odbywają się w formie teleporad. Okazało się, że jest potrzebna dokumentacja medyczna z mojego leczenia w innej placówce. Nie chcę ryzykować i wychodzić z domu, aby samodzielnie odebrać i przekazać dokumentację. Czy można to rozwiązać inaczej?

Nie musisz tego robić samodzielnie. Jest możliwe, aby to placówka, w której się leczysz, samodzielnie wystąpiła i uzyskała Twoją dokumentację medyczną z innej przychodni, kiedy jest to niezbędne dla kontynuacji Twojego leczenia. Wynika to z przepisu art. 26 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Poinformuj lekarza, gdzie się leczyłeś i u jakiego lekarza. Jeżeli masz wątpliwości zadzwoń na infolinię Rzecznika Praw Pacjenta pod nr 800 190 590.

Mój bliski zmarł w szpitalu w czasie epidemii. Czy mogę zapoznać się z jego dokumentacją medyczną? Trafił do szpitala nieprzytomny, nie zdążył podpisać żadnego upoważnienia.

Możesz zapoznać się z dokumentacją medyczną zmarłego pacjenta, jeśli byłeś dla niego osobą bliską (np. przedstawicielem ustawowym, małżonkiem, dzieckiem, rodzicem, osobą pozostającą we wspólnym pożyciu). Uprawnienie takie wynika wprost z przepisów prawa, nie potrzeba odrębnego upoważnienia. Złóż w placówce medycznej wniosek o udostępnienie dokumentacji medycznej – w obecnej sytuacji dobrze jest to zrobić na odległość: ustnie podczas rozmowy telefonicznej, wysyłając wniosek pocztą lub mailem. Warto wcześniej skontaktować się z placówką, gdyż o upoważnienie od pacjenta nie zostaniesz poproszony, możesz być za to zapytany o inne informacje, aby potwierdzić, że jesteś osobą bliską. Jeżeli masz wątpliwości zadzwoń na infolinię Rzecznika Praw Pacjenta pod nr 800 190 590.

Mam bardzo duże problemy z uzyskaniem z przychodni kopii mojej dokumentacji medycznej. Otrzymuję tłumaczenia, że ze względu na epidemię nie mają czasu zająć się moim wnioskiem. Co mogę w takiej sytuacji zrobić?

Wniosek pacjenta o udostępnienie dokumentacji medycznej powinien być rozpatrzony bez zbędnej zwłoki (czyli tak szybko jak to możliwe). Nie jest wykluczone, że z powodu epidemii realizacja wniosków o udostępnienie dokumentacji medycznej będzie wydłużona, wykluczone jest natomiast zawieszenie realizacji takich wniosków w ogóle.

Jeśli masz problem z uzyskaniem dostępu do swojej dokumentacji medycznej zgłoś to do Rzecznika Praw Pacjenta pod numer bezpłatnej infolinii 800 190 590

Czy placówka może odmówić mi udostępnienia dokumentacji medycznej drogą elektroniczną?

Dokumentacja medyczna może być udostępniana za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej. Personel szpitala lub przychodni musi jednak zawsze mieć pewność, że udostępnia dokumentację medyczną osobie uprawnionej do jej otrzymania. Przepisy nie określają sposobu weryfikacji statusu osoby uprawnionej. Najprostszym sposobem jest uzyskanie od pacjenta przy pierwszej wizycie lub przyjęciu do szpitala informacji o jego oficjalnym adresie e-mail i zgodzie na wysyłanie dokumentacji medycznej na ten adres.

Czy, jako wnuczek, mogę uzyskać dokumentację medyczną dziadka po jego śmierci?

Tak. Jako osoba bliska jesteś uprawniony do dostępu do dokumentacji medycznej zmarłego dziadka. Nie potrzebujesz żadnego specjalnego upoważnienia. Podmiot leczniczy musi jednak potwierdzić, że jesteś osobą bliską zmarłego pacjenta, więc może poprosić Cię o dodatkowe informacje lub dokumenty. W razie problemów z dostępem do dokumentacji, prosimy o zgłoszenie się do Rzecznika Praw Pacjenta (Telefoniczna Informacja Pacjenta: 800 190 590).

Sprawy administracyjne i sądowe w czasie pandemii

Złożyłem wniosek o ustalenie zdarzenia medycznego do jednej z wojewódzkich komisji do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych. Został wyznaczony termin posiedzenia w mojej sprawie. Czy to bezpieczne, aby w czasie epidemii sprawy były rozpatrywane? Jestem dalej w trakcie leczenia i obawiam się zakażenia koronawirusem.

Rzecznik Praw Pacjenta wspólnie z Głównym Inspektorem Sanitarnym opracował wytyczne dla wojewódzkich komisji do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych. Dotyczą one funkcjonowania tych komisji w trakcie epidemii SARS-CoV-2 w Polsce. Wytyczne zawierają zasady postępowania profilaktycznego w zakresie przeciwdziałania zakażeniu tym wirusem. Stosowanie wytycznych zapewni bezpieczeństwo członkom komisji, uczestnikom postępowania, a także pracownikom właściwych urzędów wojewódzkich.

Czy w czasie epidemii Biuro Rzecznika Praw Pacjenta działa normalnie? Czy mogę zgłosić sprawę i otrzymam pomoc?

Biuro Rzecznika Praw Pacjenta pracuje zdalnie – zgodnie z zaleceniami organizacji pracy w czasie epidemii. Nie przeszkadza to jednak w pomocy pacjentom. Jeśli masz pytania związane z prawami pacjenta zadzwoń na Telefoniczną Informację Pacjenta pod nr 800 190 590. Możesz także napisać listownie, chociaż ze względów bezpieczeństwa zachęcamy do kontaktu elektronicznego. Napisz maila pod adres: [email protected] Przedstaw nam swoją sprawę – pomożemy.

Pogorszenie stanu zdrowia – gdzie po pomoc?

Mój najbliższy szpital został zmieniony na szpital zakaźny. Gdzie mam się udać po pomoc w sytuacji nagłej?

W sytuacjach nagłych należy zwrócić się na szpitalny oddział ratunkowy. Oddziały te nie podlegają rejonizacji. Możesz udać się do każdego szpitala, który w swojej strukturze ma oddział ratunkowy. Pamiętaj jednak, że szpitalne oddziały ratunkowe zapewniają pomoc w sytuacji nagłego zagrożenia zdrowotnego. W przypadku nagłego pogorszenia zdrowia, jeśli nie jesteś w stanie samodzielnie dotrzeć do szpitala, możesz zadzwonić na numer alarmowy 112.

Gdzie mogę się udać po pomoc lekarską w czasie epidemii w godzinach wieczornych lub w weekend? Mój przypadek nie jest nagły.

Od godziny 18 po południu do 8 rano w dni powszednie oraz całodobowo w dni wolne od pracy możesz skorzystać z Nocnej i Świątecznej Opieki Zdrowotnej. Placówki, które udzielają takiej pomocy znajdziesz na stronie internetowej:

https://www.nfz.gov.pl/dla-pacjenta/na-ratunek/

W czasie epidemii placówki Nocnej i Świątecznej Opieki Zdrowotnej udzielają świadczeń w formie teleporady, a jeśli będzie to potrzebne ze względów medycznych zostaniesz zaproszony na wizytę do lekarza. Jeśli będzie to uzasadnione lekarz przyjedzie do Ciebie do miejsca zamieszkania.

Znajdź placówkę w Twojej okolicy, zadzwoń do niej i przedstaw swój problem zdrowotny.

Pamiętaj także, że możesz udać się po pomoc do dowolnego punktu Nocnej i Świątecznej Opieki Zdrowotnej (nie obowiązuje rejonizacja).

Informacje dla seniorów

Mam powyżej 75 lat, czy w czasie epidemii mam prawo do bezpłatnych leków dla seniorów?

W czasie epidemii nic się w tym zakresie nie zmieniło. Pacjentom powyżej 75 roku życia, przysługują bezpłatne leki, których wykaz zawiera obwieszczenie Ministra Zdrowia. Zapytaj swojego lekarza czy przy Twoim schorzeniu przysługują Ci bezpłatne leki. Pamiętaj, że obecnie receptę na leki bezpłatne dla seniorów (powyżej 75 r.ż.) może wystawić tylko lekarz lub pielęgniarka podstawowej opieki zdrowotnej. Jeżeli lekarz specjalista zaleca przyjmowanie określonych leków powinien on o tym poinformować w odpowiednim zaświadczeniu lekarza rodzinnego, którym następnie będzie mógł wystawić receptę na bezpłatny lek.

Jestem wolontariuszem i pomagam starszym osobom w mojej okolicy. Czy mogę im pomóc w realizacji recepty albo umówić do lekarza?

Pomoc seniorom w obecnej sytuacji jest bardzo pożądana. Dotyczy to wszystkich obszarów życia, także zdrowia. Możesz za taką osobę zadzwonić do placówki medycznej i zarejestrować ją do lekarza. Wyjaśnij pracownikowi przychodni dlaczego wyręczasz seniora. Możliwe jest także odebranie leku z apteki za taką osobę. Obecnie recepty są wydawane w postaci elektronicznej. Do ich realizacji w aptece niezbędny jest 4-cyfrowy kod. Zapytaj podczas rozmowy, jak pacjent może go uzyskać. W aptece oprócz kodu należy podać numer PESEL pacjenta. Oczywiście na ww. czynności musisz mieć zgodę pacjenta.

Prawo do informacji o stanie zdrowia

Zauważyłem, że w Internetowym Koncie Pacjenta są nieprawidłowe informacje o moich wizytach u lekarza. Gdzie mogę to zgłosić?

Jedną z funkcjonalności Internetowego Konta Pacjenta jest dostęp do historii Twoich wizyt w przychodni/u lekarza. Jeśli stwierdzisz, że znajdują się tam błędne informacje możesz zgłosić to przez IKP do odpowiedniego Oddziału Wojewódzkiego NFZ.

Szczegółowe informacje na temat Internetowego Konta Pacjenta dostępne są pod adresem:

https://pacjent.gov.pl/internetowe-konto-pacjenta

Chciałabym porozmawiać z lekarzem o moim stanie zdrowia, możliwym leczeniu, rokowaniach co do mojej choroby. Czy obecnie, w stanie epidemii, jest to możliwe?

Masz prawo do informacji o swoim stanie zdrowia. Także teraz. Nie ma przeszkód, aby prawo to zrealizować podczas teleporady. Pacjent ma prawo do informacji o rozpoznaniu, proponowanych oraz możliwych metodach diagnostycznych i leczniczych, dających się przewidzieć następstwach ich zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia oraz rokowaniu. Jeśli masz jakieś wątpliwości co do sposobu leczenia, nie zrozumiałeś wszystkiego co powiedział Ci lekarz, możesz o to zapytać podczas teleporady.

Mój brat trafił nieprzytomny do szpitala w związku z COVID-19. Odwiedziny są wstrzymane. Jak mogę dowiedzieć się o jego stanie zdrowia? Czy mogę uzyskać informacje o stanie zdrowia mojego bliskiego przez telefon?

Pacjent może upoważnić dowolną osobę do uzyskania informacji o jego stanie zdrowia. Tego typu oświadczenie składa się zazwyczaj przy przyjęciu do szpitala. Do formularza wpisuje się imię i nazwisko oraz numer telefonu takiej osoby. W przypadku braku złożenia takiego upoważnienia, przykładowo ze względu na stan zdrowia pacjenta przy przyjęciu do szpitala, informacje mogą być przekazane osobie bliskiej pacjenta (np. przedstawicielowi ustawowemu, małżonkowi, dzieciom, rodzicom, rodzeństwu, osobie pozostającej we wspólnym pożyciu). Jako osoba bliska możesz dowiedzieć się o stanie zdrowia pacjenta przez telefon. Przepisy prawa nie zabraniają przekazywania informacji przez telefon. Lekarz musi jednak zweryfikować tożsamość osoby dzwoniącej. W takim przypadku osoba dzwoniąca powinna przekazać lekarzowi wiadomości niezbędne do tego, aby wykazać, że jest osobą bliską i może uzyskać informacje o pacjencie. Nie wolno z góry odmawiać prawa do uzyskania informacji w tej formie!

Aby wesprzeć placówki medyczne w realizacji tego prawa, Rzecznik Praw Pacjenta wraz z Urzędem Ochrony Danych Osobowych wydali „Wytyczne dotyczące realizacji prawa do informacji przez osoby uprawnione na odległość”.

Wytyczne zawierają rekomendowane rozwiązania, które pozwolą na bezpieczną realizację prawa osoby uprawnionej do informacji o stanie zdrowia pacjenta: https://www.gov.pl/attachment/94573489-2f92-40ba-a0d8-baf93a14aafb

Funkcjonowanie gabinetów stomatologicznych

Leczę się u dentysty w ramach NFZ. Czy gabinet stomatologiczny może żądać od pacjenta dodatkowej opłaty za środki ochrony osobistej i dezynfekcji bądź wpłacenia opłaty epidemiologicznej przed podjęciem zabiegu – ekstrakcji?

Pobieranie przez gabinet stomatologiczny tzw. opłaty epidemiologicznej lub dodatkowej opłaty za dezynfekcję gabinetu czy środki ochrony używane przez personel podczas leczenia nie ma żadnych podstaw prawnych. Obowiązek zachowania bezpieczeństwa sanitarnego spoczywa na placówce medycznej. Jeśli spotkała Cię taka sytuacja lub masz związane z tą tematyką wątpliwości zadzwoń na infolinię Rzecznika Praw Pacjenta pod nr 800 190 590.

Skierowania

Czy przychodnia może nie respektować e-skierowania? Twierdzi, że nie ma jeszcze platformy.

Od 8 stycznia 2021 r. obowiązują e-skierowania, Oznacza to, że wszystkie skierowania są wystawiane w postaci elektronicznej, a wszystkie placówki medyczne zobowiązane są je respektować.

Istnieją jednak wyjątki, w których skierowanie zostanie wystawione w postaci papierowej. E-skierowanie nie jest wystawiane w związku z:

• leczeniem w uzdrowisku lub sanatorium

• programami lekowymi

• rehabilitacją

• leczeniem w szpitalu psychiatrycznym.

Skierowanie może również zostać wystawione w formie papierowej, jeśli lekarz lub inna uprawniona osoba (położna, pielęgniarka, farmaceuta, felczer):

• nie ma dostępu do systemu e-zdrowie (np. w przypadku awarii tego systemu), w placówce medycznej nie ma systemu gabinet.gov.pl lub nie ma dostępu do Internetu (np. podczas wizyty domowej u pacjenta),

• wystawia skierowanie osobie o nieustalonej tożsamości,

• jest z innego państwa członkowskiego UE i tylko tymczasowo i okazjonalnie udziela świadczeń zdrowotnych w Polsce.

E-skierowanie nie jest też wystawiane w ramach zlecenia wewnętrznego, np. kiedy szpital, w którym przebywa pacjent, kieruje go na badanie specjalistyczne na terenie placówki.

Słyszałem, że przyjęcia do szpitali na zabiegi planowe są ograniczane lub wstrzymywane. Czy to oznacza, że lekarz specjalista nie wyda mi skierowania, jeśli będę potrzebował leczenia w szpitalu?

O ograniczeniu lub wstrzymaniu wykonywania planowanych zabiegów czy też innych świadczeń decyduje dany szpital. Nie ma żadnych podstaw do tego, aby lekarz odmówił pacjentowi wydania skierowania na zabieg szpitalny. Z takim skierowaniem pacjent może udać się do dowolnego szpitala, który ma podpisaną umowę na udzielanie danych świadczeń zdrowotnych z Narodowym Funduszem Zdrowia.

Jeśli spotkałeś się z odmową wystawienia skierowania z ww. powodu koniecznie zgłoś to do Rzecznika Praw Pacjenta na nr Telefonicznej Informacji Pacjenta 800 190 590 (wybierz prefiks nr 2).

Otrzymałem od lekarza e-skierowanie na zabieg szpitalny. Obawiam się zakażenia, czy muszę je zarejestrować osobiście w placówce?

Od 8 stycznia 2021 r. obowiązują e-skierowania, Oznacza to, że skierowania są wystawiane w postaci elektronicznej. Jednym z udogodnień wynikających z wprowadzenia e-skierowań jest to, że bez problemu można je zarejestrować telefonicznie, podając kod e-skierowania oraz nr PESEL.

Lekarz podstawowej opieki zdrowotnej odmawia mi wystawienia skierowania do specjalisty. Czy to zgodne z prawem?

Lekarz ma obowiązek wystawienia pacjentowi skierowania, jeśli uzna, w oparciu o wiedzę medyczną, że pacjent wymaga leczenia specjalistycznego. Jeżeli nie stwierdzi takiej potrzeby może odmówić wystawienia skierowania.

Pamiętaj, że nie do wszystkich specjalistów wymagane jest skierowanie. Nie musisz mieć skierowania do:

– ginekologa i położnika,

– onkologa,

– psychiatry,

– wenerologa,

– dentysty.

Pamiętaj także, że od 8 stycznia 2021 r. obowiązują e-skierowania, Oznacza to, że wszystkie skierowania są wystawiane w postaci elektronicznej

Czy skierowanie na rehabilitacje w czasie epidemii może być wystawione jedynie w formie papierowej?

Obecnie obowiązujące przepisy prawa nie przewidują możliwości wystawienia skierowania na rehabilitację w postaci elektronicznej. Na tego rodzaju świadczenia otrzymamy papierowe skierowanie.

Testy na COVID-19

Czy jeżeli szpital leczący pacjentów w ramach NFZ wymaga wykonania testu na COVID-19, to powinien go opłacić i wystawić skierowanie?

Tak. Szpital leczący pacjentów w ramach NFZ nie powinien wymagać od pacjenta wykonania testu na COVID-19 we własnym zakresie (np. przed hospitalizacją, zabiegiem). Jeśli wykonanie takiego badania jest konieczne, lekarz w szpitalu powinien wystawić pacjentowi skierowanie na test, a pacjent nie powinien ponosić kosztów jego wykonania.

Jestem Zasłużonym Honorowym Dawcą Krwi. Na co dzień korzystam z dostępu do usług medycznych w ramach NFZ poza kolejnością. Czy mam pierwszeństwo przy wykonywaniu tekstów na koronawirusa?

Nie. W przypadku testów na obecność wirusa SARS-COV_2 pacjenci przyjmowani są według kolejności przybycia.

Chciałbym sobie zrobić test na COVID-19, ale lekarz nie chce mi dać skierowania na to badanie. Czy może odmówić?

Tak, lekarz może odmówić wystawienia skierowania na wymaz, jeśli pacjent nie ma objawów wskazujących na możliwość zakażenia. Test na COVID-19 zlecany jest na podstawie indywidualnej oceny stanu zdrowia pacjenta przez lekarza. Gdy lekarz uzna, że są wskazania do wykonania testu (z wywiadu wynika, że pacjent ma objawy świadczące o możliwości zakażenia), powinien go zlecić. Testu jednak nie wykonuje się na życzenie pacjenta. Jeśli masz objawy wskazujące na możliwość zakażenia koniecznie poinformuj o tym lekarza.

Mój tata czeka na miejsce w placówce opiekuńczej. Podobno przed przyjęciem trzeba wykonać test na COVID-19. Kto ma go zlecić?

Tak, przed przyjęciem do zakładu opiekuńczo-leczniczego (ZOL), zakładu pielęgnacyjno-opiekuńczego (ZPO), czy hospicjum konieczne jest potwierdzenie braku zakażenia koronawirusem. Test nie jest wymagany tylko w przypadku pilnego przyjęcia pacjenta do hospicjum lub oddziału opieki paliatywnej.

Przyjęcie do ww. placówek jest możliwe w przypadku uzyskania negatywnego wyniku testu diagnostycznego w kierunku SARS-CoV-2 pacjenta z materiału pobranego w terminie nie wcześniejszym niż 4 dni przed terminem przyjęcia.

Powyższego obowiązku nie stosuje się do osób zaszczepionych przeciwko COVID-19.

W przypadku ZOL, ZPO i hospicjum, gdy zakład rozpocznie procedurę przyjęcia pacjenta, powiadomi o tym też powiatową stację sanitarno-epidemiologiczna. Wówczas stacja wystawi zlecenie na test, a do pacjenta wysłana zostanie karetka wymazowa.

Lekarz rodzinny zlecił mi badanie na obecność koronawirusa. Czy w ramach tego badania wymagana jest dodatkowa zgoda na przechowanie i wykorzystanie materiału genetycznego?

Wystarczy, że wyrazisz zgodę na badanie. Odrębnej zgody na przechowanie i wykorzystanie materiału genetycznego nie musisz wyrażać. Jeżeli masz wątpliwości w tym zakresie zadzwoń na Infolinię Rzecznika Praw Pacjenta pod nr 800 190 590 (prefiks nr 2).

Lekarz nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej odmówił mi zlecenia testu na obecność koronawirusa. Czy to właściwe postępowanie?

Lekarz udzielający świadczeń w ramach nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej może zlecić pacjentowi badanie w kierunku obecności wirusa SARS-CoV-2. Pamiętaj jednak, że takiego badania nie wykonuje się na życzenie pacjenta. Lekarz musi ocenić na podstawie stanu twojego zdrowia czy występują przesłanki medyczne do zlecenia takiego badania. Opowiedz lekarzowi o wszystkich swoich objawach!

Pamiętaj, że placówki nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej udzielają pomocy medycznej od poniedziałku do piątku po godzinie 18.00 do 8.00 rano dnia następnego oraz całodobowo w dni wolne od pracy. Takie świadczenia są bezpłatne i udzielane bez skierowania w dowolnym punkcie nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej. Listę placówek znajdziesz na stronie NFZ https://zip.nfz.gov.pl/GSL/GSL/PomocNocna

Jestem na kwarantannie, ponieważ mój lekarz rodzinny zlecił mi wykonanie badania na obecność koronawirusa. Jak mam wykonać to badanie, czy w czasie kwarantanny mogę wychodzić z domu? Boję się ewentualnych kar za złamanie kwarantanny.

Tak, pacjent może w takiej sytuacji wyjść z domu.

Zgodnie z przepisami, zakaz opuszczania miejsca kwarantanny ulega zawieszeniu na czas kiedy pacjent udaje się do miejsca pobrania materiału biologicznego do diagnostyki laboratoryjnej w kierunku wirusa SARS-CoV-2 oraz powrotu do miejsca odbywania kwarantanny.

! Pamiętaj jednak, że wyjście z domu powinno być wyłączenie w celu wykonania ww. badania, nie można załatwiać „przy okazji” innych spraw.

Czy mój bliski przed wypisem ze szpitala zostanie zbadany na COVID-19?

Badanie na obecność koronawirusa wykonywane jest na zlecenie lekarza, jeśli stwierdzi on podstawę do wykonania takiego badania. Sam fakt wypisu pacjenta ze szpitala nie jest przesłanką do wykonania testu na COVID-19.

Jeśli jednak pacjent nadal odczuwa niepokojące objawy dotyczące jego stanu zdrowia, powinien jak najszybciej zgłosić to lekarzowi.

Wiem, że są punkty, w których na zlecenie lekarza rodzinnego można wykonać badanie na obecność koronawirusa. Z powodu niepełnosprawności nie mogę się jednak samodzielnie przemieszczać. Jak u mnie zostanie wykonane badanie?

W przypadku pacjenta, który nie jest w stanie samodzielnie się przemieszczać lekarz zleci pobranie materiału do wykonania testu przez zespół karetki wymazowej. Koniecznie powiedz lekarzowi o tym, że nie możesz się samodzielnie przemieszczać.

Tak samo po otrzymaniu pozytywnego wyniku testu i stwierdzeniu przez lekarza konieczności leczenia w szpitalu zleci on transport pacjenta do odpowiedniego szpitala.

Czy mam prawo odmówić wykonania testu na obecność koronawirusa? Jakie grożą mi ewentualnie konsekwencje?

Nie możesz odmówić wykonania zleconego przez lekarza testu na koronawirusa. Poddanie się badaniu epidemiologicznemu jest obowiązkiem, który został wskazany w ustawie o zapobieganiu i zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.

! Musicie wiedzieć, że już od dnia skierowania na test, pacjent automatycznie jest poddany obowiązkowej kwarantannie, za której złamanie grozi mandat do 500 zł lub kara administracyjna do 30 000.

Mam zlecenie na test na obecność koronawirusa. W punkcie, do którego mam najbliżej jest duża kolejka. Czy mogę udać się do innego, czy obowiązuje rejonizacja?

Nie ma rejonizacji do pobierania wymazów. Pacjent może się udać do tego punktu, który sam wybierze. Na stronie internetowej https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/test-w-mobilnym-punkcie-pobran#mapa znajduje się wykaz mobilnych punktów pobrań oraz specjalna mapa, na której zaznaczono lokalizację wszystkich miejsc pobrań, wraz z numerami telefonów oraz godzinami przyjęć. Wykaz aktualizowany jest codziennie, ponieważ aby zmniejszyć kolejki, tworzone są nowe punkty.

Czy mój lekarz rodzinny może zlecić mi lub mojemu bliskiemu badanie na obecność koronawirusa?

Tak, lekarz rodzinny (podstawowej opieki zdrowotnej) może zlecić pacjentowi wykonanie badania w celu stwierdzenia zakażenia koronawirusem. Jeśli Twój stan zdrowia Cię niepokoi skontaktuj się z placówką swojego lekarza rodzinnego. Zlecenie na badania w kierunku wirusa SARS-CoV-2 może zostać wystawione po osobistej wizycie pacjenta w przychodni lub po udzielonej teleporadzie.

Jeśli pacjent może przemieszczać się samodzielnie lekarz rodzinny poinformuje, gdzie należy się udać, aby wykonać badanie. Pamiętaj, aby w takim przypadku unikać korzystania z komunikacji miejskiej. W przypadku osób, które nie mogą przemieszczać się samodzielnie (albo, gdy stan zdrowia pacjenta z innych względów medycznych to uzasadnia) lekarz zleci pobranie materiału do wykonania testu przez zespół karetki wymazowej.

Moje dziecko miało wykonany test na obecność koronawirusa. Czy jako rodzic mogę mieć dostęp do Internetowego Konta Pacjenta mojego dziecka, aby sprawdzić wynik?

Rodzic, który zgłosił dziecko do ubezpieczenia w ZUS, ma dostęp do IKP dziecka i może tam sprawdzić wynik testu na obecność wirusa SARS-CoV-2.

Czy mogę odmówić wykonania testu na obecność koronawirusa?

Zasadą jest, że diagnozowanie i leczenie następuje za świadomą zgodą pacjenta. Są jednak od tego wyjątki, podyktowane ważnym interesem społecznym i ochroną zdrowia publicznego. Jednym z nich jest obowiązek poddania się badaniom sanitarno-epidemiologicznym (w tym również postępowaniu mającemu na celu pobranie lub dostarczenie materiału do tych badań), w sytuacji podejrzenia zakażenia. Nie można odmówić wykonania badania (testu) na obecność koronawirusa. Pacjent powinien współpracować ze służbami sanitarnymi. Ma on jednak prawo do informacji o swoim stanie zdrowia oraz podejmowanych czynnościach medycznych.

W przychodni uzyskałam informację, że sama mam dowiadywać się o wynik testu na obecność wirusa SARS-CoV-2. Czy faktycznie sama muszę pilnować tej kwestii?

Nie, przychodnia, której lekarz zlecił pacjentowi wykonanie testu na obecność wirusa SARS-CoV-2 ma obowiązek skontaktować się z pacjentem i przekazać mu informację o wyniku testu. Jeśli masz problem z uzyskaniem wyniku testu zgłoś to do Rzecznika Praw Pacjenta pod numer bezpłatnej infolinii 800 190 590

Gdzie mogę sprawdzić wynik testu na Covid, jeśli nie mam IKP?

Jeśli nie posiadasz Internetowego Konta Pacjenta, informację o wyniku testu będzie miała placówka, w której lekarz zlecił badanie. Placówka może przekazać Ci informacje o wyniku testu telefonicznie.

Aktualizacja na dzień 8.12.2021

Czy przychodnia może uzależniać wizytę u lekarza od okazania wyniku testu lub testować wszystkich pacjentów na COVID19?

Przychodnia nie może odmówić udzielenia świadczenia zdrowotnego z powodu nieokazania aktualnego testu na COVID19. Odgórny obowiązek wykonania u każdego pacjenta testu na obecność wirusa SARS-CoV-2 przed udzieleniem świadczenia w ramach POZ lub ambulatoryjnej opieki specjalistycznej nie wynika z żadnych przepisów prawa i jest niezgodny z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (NFZ).

Aktualizacja na dzień 8.12.2021

Kwarantanna i izolacja

Czy podczas pobytu w izolatorium, które było zorganizowane w hotelu, personel ma prawo zamykać na klucz osoby na kwarantannie w pokoju?

Nie ma żadnej podstawy prawnej, która usprawiedliwiałaby takie działania. Natomiast należy pamiętać, że osoby przebywające w izolatorium powinny stosować się do ustalonych w nim zasad, a decyzję o wypisaniu pacjenta wydaje lekarz.

Ile obecnie trwa kwarantanna a ile izolacja?

Kwarantanna to odosobnienie osoby zdrowej z powodu narażenia na zakażenie. Kwarantanna wynikająca z ryzyka zakażenia koronawirusem, np. z uwagi na kontakt z osobą chorą, trwa 10 dni od dnia następującego po ostatnim dniu narażenia lub styczności ze źródłem zakażenia koronawirusem. Służby sanitarno-epidemiologiczne mogą podjąć decyzję o wydłużeniu lub skróceniu kwarantanny. 10 dni trwa też kwarantanna od dnia, w którym lekarza podstawowej opieki zdrowotnej skieruje Cię na test na koronawirusa, do chwili uzyskania wyniku testu. Jeśli wykonasz test na koronawirusa i otrzymasz wynik negatywny, to automatycznie Twoja kwarantanna się kończy.

Izolacja to z kolei odosobnienie osób z dodatnim wynikiem testu. W przypadku uzyskania dodatniego wyniku testu, kwarantanna przekształca się w izolację, która kończy się po 10 dniach od daty uzyskania pierwszego dodatniego wyniku testu (dotyczy pacjenta bezobjawowego). Jeśli wystąpiły objawy infekcji, izolacja powinna zakończyć się po 3 dniach bez gorączki oraz bez objawów infekcji ze strony układu oddechowego, ale nie wcześniej niż po 13 dniach od dnia wystąpienia objawów.

Czy w sytuacji skierowania mnie na izolację w związku z zakażeniem koronawirusem mogę gdzieś uzyskać zaświadczenie, które to potwierdzi?

Tak, informacja o izolacji lub kwarantannie jest dostępna w Internetowym Koncie Pacjenta. Możesz z tej informacji utworzyć dokument elektroniczny (z podpisem elektronicznym), który przekażesz przykładowo swojemu pracodawcy. Szczegóły w tym zakresie znajdziesz pod poniższym adresem, wraz z informacją jak możesz zalogować się do swojego Internetowego Konta Pacjenta:

https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/kwarantanna-izolacja-sprawdz-na-ikp

Czym jest izolatorium? Czy skierowany tam poniosę jakieś koszty?

Do objęcia opieką w izolatorium kwalifikują się osoby skierowane na piśmie do tego izolatorium przez lekarza szpitala albo lekarza zakładu leczniczego, w którym są udzielane stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne inne niż szpitalne, albo przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, albo przez państwowego inspektora sanitarnego.

Do izolatorium kierowane są osoby:

• z dodatnim wynikiem testu na obecność wirusa SARS-CoV-2, do czasu spełnienia kryteriów wypisu lub do podjęcia przez personel medyczny – zapewniający opiekę w izolatorium – decyzji o przeniesieniu do szpitala zakaźnego lub szpitala z oddziałem zakaźnym z powodu pogorszenia stanu zdrowia;

• hospitalizowane z powodu COVID-19, niewymagające dalszego leczenia w warunkach szpitalnych.

W izolatoria mogą czasowo zamienić się hotele, hostele, akademiki, czy sanatoria.

Koszty pobytu pacjenta w izolatorium pokrywa Narodowy Fundusz Zdrowia.

W ramach opieki w izolatorium pacjentowi musi być zapewniona opieka medyczna, w tym łączność telefoniczna z personelem medycznym lub personelem izolatorium. Jeśli poczujesz się gorzej poinformuj o tym personel. Możesz także zapytać o stan swojego zdrowia. Masz do tego pełne prawo. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości przedstaw je pielęgniarce, podczas jej wizyty.

Jestem na kwarantannie, w jaki sposób mogę wykupić leki?

Będąc na kwarantanną nie możesz wychodzić z domu. Pomoc lekarza oraz e-receptę uzyskasz za pośrednictwem teleporady. E-receptę można obecnie zrealizować w każdej aptece po podaniu farmaceucie numeru PESEL oraz 4-cyfrowego kodu otrzymanego z placówki medycznej. Do apteki w Twoim imieniu może udać się inna osoba (bliski, ktoś z rodziny, sąsiad). Przekaż jej kod i swój PESEL. Wykupione leki należy pozostawić bezkontaktowo pod drzwiami Twojego mieszkania.

Przebywam obecnie w izolacji, a mój stan zdrowia się pogorszył. Czy mogę udać się do lekarza?

Tak. Jeśli Twój stan zdrowia tego wymaga, możesz zgłosić się na wizytę osobistą do lekarza. Izolacja i kwarantanna są zawieszane na czas porady. Warto uprzedzić o tym PSSE.

Aktualizacja na dzień 8.12.2021

Opłata COVID i oświadczenie o świadomości ryzyka zakażenia

Czy placówka medyczna może zobowiązać pacjenta do dostarczenia własnych środków do dezynfekcji lub uiszczenia dodatkowej opłaty z tego tytułu?

Nie, placówka medyczna nie ma takiego prawa. Pacjent korzystający z pomocy medycznej w ramach NFZ nie może zostać obciążany dodatkowymi opłatami za środki do dezynfekcji. To kierownik placówki medycznej jest odpowiedzialny za stworzenie bezpiecznych warunków leczenia i zobowiązany jest on wdrożyć zgodne z aktualnymi zaleceniami działania profilaktyczne, do których m.in. należy zapewnienie płynu do dezynfekcji rąk.

Pacjenci natomiast powinni stosować się do ustalonych w placówce zasad, które mają na celu walkę z epidemią. Dotyczy to w szczególności zasłaniania ust i nosa, dezynfekcji rąk, a także utrzymywania dystansu od drugiej osoby (1,5 metra).

Jeżeli zostałeś poproszony o uiszczenie dodatkowej opłaty za środki do dezynfekcji koniecznie zgłoś to do Rzecznika Praw Pacjenta pod nr: 800 190 590.

Znajomy opowiedział mi ostatnio o sytuacji, która spotkała go, kiedy był z dzieckiem w przychodni. Mianowicie dostał on do podpisu oświadczenie, w którym znalazły się informacje o zagrożeniu zakażenia koronawirusem, a także, że zrzeka się wszelkich ewentualnych roszczeń związanych z zakażeniem wirusem w placówce medycznej. Czy pacjent ma obowiązek podpisać takie oświadczenie? Czy jest to zgodne z prawem?

Taka praktyka placówek medycznych jest niedopuszczalna. Działalność lecznicza musi być prowadzona zgodnie z przepisami prawa. Nie można od pacjenta (jego przedstawiciela ustawowego) wymagać więcej, niż wynika to z przepisów prawa. Żaden przepis prawa nie uprawnia placówki medycznej do żądania złożenia tego rodzaju oświadczenia przez pacjenta lub jego przedstawiciela ustawowego. Ponadto takie oświadczenie pozbawione jest mocy prawnej (nie spowoduje braku odpowiedzialności placówki). Jeśli spotkasz się z taką praktyką zgłoś to do Rzecznika Praw Pacjenta.

Dziecko w szpitalu

Czy będę mógł przebywać z dzieckiem na oddziale intensywnej opieki medycznej (OIOM) po zabiegu?

Rodzic ma prawo do obecności przy swoim dziecku podczas udzielania dziecku świadczeń zdrowotnych oraz opieki nad nim podczas hospitalizacji, także na oddziale OIOM. Jednak w czasie epidemii to prawo może zostać tymczasowo ograniczone. Decyzję w tym zakresie podejmuje kierownik placówki medycznej, biorąc pod uwagę możliwości organizacyjne dotyczące zapewnienia pacjentom bezpieczeństwa i środków ochrony. Każdy przypadek powinien być rozpatrywany indywidualnie, ze szczególnym uwzględnieniem stanu zdrowia pacjenta oraz tego, jak brak kontaktu osobistego z osobą bliską może wpływać na stan emocjonalny dziecka.

Jeśli poinformowano Cię, że nie możesz przebywać z dzieckiem po zabiegu, a Twoje dziecko potrzebuje opieki, możesz wystąpić do dyrektora z prośbą o umożliwienie sprawowania dodatkowej opieki pielęgnacyjnej nad dzieckiem podczas hospitalizacji, z zachowaniem koniecznych środków ochrony.

Wraz z mężem jesteśmy na izolacji domowej w związku z zakażeniem koronawirusem. Nasze dziecko nagle bardzo źle się poczuło i zaistniała potrzeba przewiezienia go do szpitala karetką pogotowia. Lekarz karetki nie stwierdził zagrożenia życia lub zdrowia, ale zalecił zabranie dziecka do szpitala. Wyraziliśmy na to zgodę, ale kto będzie decydował o leczeniu naszego dziecka w szpitalu? Dodam, że syn nie ma nawet 10 lat.

Rodzice, jako przedstawiciele ustawowi, wykonujący władzę rodzicielską decydują za dziecko w kwestiach leczenia. Dziecko w takim wieku nie może decydować za siebie w tym zakresie.

Będąc na izolacji domowej nie można opuszczać miejsca zamieszkania. Nie oznacza to jednak braku możliwości wyrażenia zgody na udzielenie świadczeń zdrowotnych dziecku przez rodziców, których fizycznie nie ma w szpitalu. Zgodę na leczenie można udzielić także telefonicznie. Przez telefon lekarz powinien poinformować rodziców o stanie zdrowia dziecka oraz o tym jakie proponuje leczenie. Rodzice mają prawo zadawać pytania, a jak już będą pewni że zapytali o wszystko muszą wyrazić zgodę na leczenie ich dziecka lub odmówić takiej zgody. Bardzo ważne, aby poinformować personel karetki pogotowania o waszej sytuacji i poprosić o odnotowanie w karcie medycznych czynności ratunkowych fakt odbywania izolacji. Powinniście przekazać do siebie numer telefonu oraz prośbę o kontakt lekarza opiekującego się waszym dzieckiem w szpitalu. Karta ta zostanie przekazana przy przyjęciu dziecka do szpitala.

Moje dziecko ma mieć zabieg w szpitalu. Czy szpital może żądać ode mnie przeprowadzenie testu na COVID-19 (prywatnie), abym mogła być przy swoim dziecku? Dodam, że nie mam żadnych objawów, nie miałam styczności z osobą podejrzaną o zakażenie czy też zakażoną.

Nie. Żądanie wykonania odpłatnie testu na COVID-19 przed zabiegiem operacyjnym dziecka nie ma żadnych podstaw prawnych. Jeżeli w ocenie lekarza są przesłanki medyczne do jego wykonania powinien go zlecić do wykonania w ramach NFZ (nieodpłatnie).

Jeśli spotkała Cię taka sytuacja lub masz związane z tą tematyką wątpliwości zadzwoń na infolinię Rzecznika Praw Pacjenta pod nr 800 190 590.

Czy w czasie epidemii rodzic może telefonicznie wyrazić zgodę na wykonanie badań u hospitalizowanego

Nie jest to zakazane. Rodzic może wyrazić zgodę na udzielenie świadczeń zdrowotnych swojemu dziecku także telefonicznie, z wyłączeniem zgody na świadczenia o podwyższonym ryzyku. Wtedy zgoda powinna mieć formę pisemną. Wyrażenie zgody musi być świadome, a więc poprzedzone szczegółową informacją o stanie zdrowia dziecka oraz planowanych działaniach diagnostycznych i leczniczych. Rodzicowi należy umożliwić zadawanie pytań.

Czy szpital może zakazać rodzicom opuszczania oddziału, na którym leży ich dziecko, tłumacząc to możliwością zarażenia się wirusem? Kiedy rodzice wyjdą z oddziału i będą chcieli ponownie wejść do dziecka, to czy szpital może wtedy od nich żądać negatywnego wyniku testu na COVID-19?

Pacjent, szczególnie dziecko, ma prawo do dodatkowej opieki pielęgnacyjnej, czyli przebywania z nim opiekuna podczas hospitalizacji. Przy dziecku może przebywać jeden zdrowy opiekun. Szpital nie ma prawa zakazać rodzicowi opuszczania oddziału, na którym leży dziecko w obawie przed zarażeniem wirusem COVID-19 i żądać negatywnego wyniku testu przy ponownym wejściu na oddział.

Czy SOR może nie przyjąć dziecka z powodu rejonizacji?

SOR nie może odmówić przyjęcia dziecka z powodu rejonizacji, ponieważ zgodnie z przepisami prawa, rejonizacja nie występuje, a pacjent ma prawo do wyboru dowolnego szpitala, który ma podpisaną umowę z NFZ. Szpitalny Oddział Ratunkowy udziela pomocy każdemu zgłaszającemu się pacjentowi, niezależnie od miejsca zamieszkania. Należy jednak pamiętać, że SOR jest przeznaczony dla osób wymagających pomocy w stanie nagłym i nie zastępuje świadczeń udzielanych przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej ani lekarza poradni specjalistycznej.

Aktualizacja na dzień 8.12.2021

Leczenie COVID-19

W związku z COVID-19 zostałem przyjęty do szpitala. Mój stan się polepszył i mogę dochodzić do zdrowia w izolacji domowej. Czy jak zostanę wypisany ze szpitala to zostanę odwieziony karetką do domu, czy muszę sam zorganizować sobie transport?

Jeżeli lekarz opiekujący się Tobą w szpitalu uzna, że możesz kontynuować leczenie w warunkach izolacji domowej skieruje Cię na taką izolację. Jednakże transport sanitarny do domu przysługuje wyłącznie osobie, która nie jest w stanie samodzielnie przemieszczać się lub której stan zdrowia to uzasadnia.

Kto może oddać osocze?

Należy spełnić następujące wymagania:

• wiek 18-65 lat

• waga co najmniej 50 kg

• minęło co najmniej 14 dni od zakończenia izolacji.

Jeśli chcesz oddać osocze zgłoś się do jednego z Centrów Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa. Terapia osoczem w niektórych przypadkach pomaga uzyskać istotną poprawę stanu zdrowia pacjentów z COVID-19. Zawarte w osoczu przeciwciała, które neutralizują SARS-CoV-2 po przetoczeniu, eliminują go z organizmu osoby chorej. Jeden dawca może oddać osocze nawet kilka razy – z zachowaniem wymaganych odstępów czasu.

Szczegóły dostępne są pod adresem:

https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/pomoz-oddaj-osocze

Zachorowałem na COVID-19. Trafiłem do szpitala, lecz tam lekarz stwierdził, że mam dochodzić do zdrowia w domu. Czy to zgodne z prawem?

Tak, pacjent zakażony wirusem SARS-CoV-2, który trafi do szpitala dedykowanego leczeniu pacjentów zakażonych koronawirusem może zostać skierowany do izolacji domowej. Lekarz tego szpitala ocenia stanu zdrowia pacjenta, i jeśli nie stwierdzi potrzeby hospitalizacji może skierować pacjenta do izolacji domowej . Hospitalizowane są jedynie osoby przechodzące zakażenie w sposób ciężki oraz zagrażający ich życiu lub zdrowiu. Lekarz powinien przekazać pacjentowi powody takiej decyzji oraz zalecenia co do dalszego postępowania.

! W przypadku pogorszenia stanu zdrowia w trakcie izolacji domowej niezwłocznie skontaktuj się z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej.

Nie jestem ubezpieczony. Czy w razie zakażenia COVID-19 będę musiał zapłacić za leczenie?

Każdy ma prawo do bezpłatnych świadczeń opieki zdrowotnej (np. leków) i badań sanitarno-epidemiologicznych (np. testów), które są związane z COVID-19. Dotyczy to również osób nieposiadających ubezpieczenia zdrowotnego, a także osób nieposiadających obywatelstwa polskiego. Koszty świadczeń pokrywane są z budżetu państwa i nie będziesz musiał za nie zapłacić.

Potwierdzenie ubezpieczenia i EKUZ

W czasie rejestracji do lekarza rodzinnego usłyszałam, że system eWUŚ nie potwierdza mojego ubezpieczenia. Jestem ubezpieczona. Co mogę zrobić w takiej sytuacji?

Pacjent ma możliwość złożenia przez telefon oświadczenia o przysługującym mu prawie do świadczeń opieki zdrowotnej. Takie oświadczenie jest potwierdzeniem prawa do leczenia w ramach NFZ i placówka medyczna musi takie oświadczenie uwzględnić oraz zapewnić realizację teleporady. W razie problemów zadzwoń na infolinię Rzecznika Praw Pacjenta pod nr 800 190 590.

Jestem ubezpieczony w innym kraju, posiadam kartę EKUZ. Czy mogę na jej podstawie skorzystać z teleporady?

Teleporady są finansowane przez NFZ, a więc możesz skorzystać z teleporady na podstawie karty EKUZ. Musisz jednak wziąć pod uwagę, że na podstawie EKUZ przysługują świadczenia zdrowotne, które są niezbędne z przyczyn medycznych, z uwzględnieniem charakteru tych świadczeń i czasu pobytu w Polsce osoby, która posiada kartę. Świadczeniem niezbędnym jest zaś każde świadczenie, co do którego lekarz zadecyduje, że zachodzi konieczność jego udzielenia z uwagi na stan zdrowia pacjenta. Zatem o tym czy udzielona zostanie Ci pomoc w postaci teleporady, decyduje lekarz.

Badania medycyny pracy

Chcę podjąć zatrudnienie, czy obecnie można wykonać badania wstępne medycyny pracy?

Tak, można. Dodatkowo badanie takie może być przeprowadzone zdalnie – nie musisz udawać się osobiście do placówki medycyny pracy. Jeśli z jakichś względów nie możesz dostać się do lekarza medycyny pracy badanie wstępne może przeprowadzić każdy inny lekarz. Pamiętać jednak należy, że orzeczenie wydane przez innego lekarza będzie ważne 180 dni od dnia odwołania stanu epidemii. Przed utratą ważności orzeczenia należy odbyć kolejne badanie w ramach medycyny pracy.

Kryzys na kwarantannie – gdzie po pomoc?

Jestem poddana kwarantannie, doświadczam kryzysu. Czy mogę liczyć na wsparcie ze strony lekarza? Czy mam prawo do teleporady?

Tak, jak najbardziej masz prawo do teleporady i możesz się o nią ubiegać w ramach poradni zdrowia psychicznego lub możesz zwrócić się o pomoc do gabinetu psychologicznego.

Pod wskazanym linkiem znajdziesz m.in. listę gabinetów psychologicznych, które oferują pomoc psychologiczną dla osób w kryzysie związanym z kwarantanną czy przemocą domową:

https://www.gov.pl/web/rpp/koronawirus-wsparcie-dla-osob-w-kryzysie-zwiazanym-z-kwarantanna-lub-leczeniem

Obostrzenia związane z pandemią

Słyszałem o zmianach dotyczących obowiązku zasłaniania nosa i ust przy pomocy maseczki. Czy to oznacza, że nie muszę już używać maseczki w przychodni?

Faktycznie obowiązek zasłaniania ust i nosa przy pomocy maseczki został złagodzony. Niemniej nadal trzeba nosić maseczkę w przychodni. Nie musisz natomiast zakrywać nosa i ust na otwartym powietrzu.

Czy w czasie obecnych obostrzeń mogę korzystać z hotelu, jeśli nocleg jest związany z podróżą zdrowotną np. w celu leczenia?

Tak, przepisy przewidują taką sytuację. Jeśli Twoja podróż i nocleg jest wprost związany z leczeniem – możesz skorzystać z noclegu w hotelu. Dotyczy to np. pacjentów onkologicznych, wymagających dializowania oraz małych pacjentów, przebywających pod opieką osób dorosłych.

Potwierdzeniem konieczności zapewnienia zakwaterowania jest dokument wystawiony przez placówkę medyczną albo oświadczenie pacjenta.

Z powodu problemów zdrowotnych obawiam się noszenia maseczki. Czy muszę to robić?

Obecnie obowiązek zakrywania ust i nosa wykonuje się wyłącznie przez noszenie maseczki ochronnej.

Z powyższego obowiązku, ze względów zdrowotnych, jest zwolniona osoba, która nie może zakrywać ust lub nosa z powodu:

• całościowych zaburzeń rozwoju, zaburzeń psychicznych, niepełnosprawności intelektualnej w stopniu umiarkowanym, znacznym albo głębokim,

• trudności w samodzielnym zakryciu lub odkryciu ust lub nosa,

• zaawansowanych schorzeń neurologicznych, układu oddechowego lub krążenia, przebiegających z niewydolnością oddechową lub krążenia;

Pamiętaj jednak, że stan Twojego zdrowia musi być potwierdzony zaświadczeniem lekarskim lub innym dokumentem. Na wezwanie odpowiednich organów, np. Policji, jesteś obowiązany do okazania tego zaświadczenia lub dokumentu.

Prawo do depozytu

Po jakim czasie można przekazać depozyt do utylizacji w przypadku śmierci pacjenta hospitalizowanego z powodu COVID-19, jeżeli nie ma kontaktu z rodziną lub innymi osobami upoważnionymi?

Szpital jest zobowiązany do zwrotu rzeczy zmarłego pacjenta, które zostały złożone w depozycie szpitalnym. Placówka medyczna powinna poinformować o depozycie rodzinę zmarłego. Jeśli ktoś z rodziny lub inna osoba upoważniona nie odbierze depozytu w ciągu 3 lat od zawiadomienia, może on zostać zutylizowany.

Jeśli szpital nie może skontaktować się z rodziną i nie jest w stanie jej zawiadomić, powinien złożyć rzeczy pacjenta do depozytu sądowego.

Zgłaszanie działań niepożądanych leku

Czy w czasie epidemii mogę zgłaszać działanie niepożądane leku?

Tak. Pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy, lub opiekun faktyczny ma prawo zgłaszania wszystkich działań niepożądanych leku. Zgłoszenie można przekazać do lekarza, bezpośrednio do dystrybutora, producenta lub Prezesowi Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych.

Podobno osoby z COVID-19 mają otrzymać pulsoksymetry. Co to za urządzenia i czemu mają służyć?

Pulsoksymetry przekazywane są w ramach programu Domowej Opieki Medycznej (DOM), uruchomionego przez Ministerstwo Zdrowia. Otrzymują je pacjenci z dodatnim wynikiem COVID-19, którzy dochodzą do zdrowia w domu (izolacja domowa). Urządzenia te służą do pomiaru saturacji oraz tętna. Pulsoksymetr zakłada się na palec, urządzenie automatycznie łączy się z aplikacją na telefonie, a wyniki są przesyłane do systemu. Przez całą dobę monitorują je konsultanci. Gdy dotrze do nich sygnał o pogorszeniu stanu zdrowia pacjenta, kierują go na teleporadę z lekarzem lub wzywają do pacjenta pogotowie ratunkowe.

Pacjenci z COVID-19, którzy ukończyli 55 lat, po uzyskaniu dodatniego wyniku testu, są automatycznie włączani do programu Domowej Opieki Medycznej (DOM). Zatem jeśli ukończyłeś 55 lat poczekaj na przesyłkę z pulsoksymetrem. Pulsoksymetry w ramach programu Domowej Opieki Medycznej dostarczane są pacjentom przez kurierów Poczty Polskiej. Pacjent otrzymuje SMS z kodem PIN do odbioru paczki. Pulsoksymetr powinien być do Ciebie dostarczony w ciągu 24 godzin, jeśli Twoje dane wprowadzono do systemu przed 18.00. W przypadku wpisu w weekend, pulsoksymetr wysyłany jest w najbliższy dzień roboczy. Gdyby dostawa się przedłużała, należy napisać maila z informacją o tej sytuacji na adres: [email protected].

Jeśli nie ukończyłeś 55 lat możesz otrzymać urządzenie po wypełnieniu formularza Pulsocare na stronie Ministerstwa Zdrowia lub po zakwalifikowaniu przez lekarza POZ.

Do programu DOM można się także włączyć, posiadając swój własny pulsoksymetr. Jak to zrobić, można się dowiedzieć dzwoniąc na Telefoniczną Informację Pacjenta na numer – 800 190 590 (prefiks 2).

Lekarz powiedział, że dostanę pocztą pulsoksymetr. Czy będę umiała go uruchomić? Podobno potrzebna jest jakaś aplikacja na telefonie?

Pulsoksymetr przesyła informacje za pośrednictwem aplikacji Pulsocare. Po otrzymaniu urządzenia, należy pobrać na telefon aplikację z GooglePlay lub AppStore. Telefon trzeba połączyć z pulsoksymetrem za pomocą bluetooth. Instrukcję do pulsoksymetru znajdziesz na stronie www.gov.pl/dom w zakładce „Dla pacjenta”. W przypadku problemów zadzwoń na infolinię techniczną pod nr 790 544 988. Pomiary należy wykonywać co trzy godziny, po kilku minutach odpoczynku, w pozycji siedzącej. Przed wykonaniem pomiarów trzeba umyć ręce i nie można mieć pomalowanych paznokci. Wyniki pomiaru zostaną zapisane w aplikacji i przesyłane do systemu.

Jeżeli nie masz smartfonu lub Internetu, możesz zgłaszać wyniki swoich pomiarów z pulsoksymetru przez telefon podczas rozmowy z automatyczną infolinią.

Automatyczna infolinia do zgłaszania wyników (całodobowa): 22 256 53 23

Zadzwoń na numer infolinii i postępuj zgodnie z usłyszaną instrukcją. Podaj swoje dane i aktualne wyniki pomiarów pulsoksymetrem.

Szczegóły dotyczące programu są dostępne pod adresem: https://www.gov.pl/web/domowaopiekamedyczna/o-projekcie

Czy mam obowiązek korzystać z programu Domowej Opieki Medycznej?

Korzystanie z tego programu nie jest obowiązkowe. Jego celem jest zdalne monitorowanie stanu zdrowia pacjentów. Pacjenci powyżej 55 lat są automatycznie włączeni do programu i pocztą otrzymują pulsoksymetr. Młodsi są do programu kwalifikowani przez lekarza POZ lub mogą zgłosić się przez internet. Aby dane mogły być przekazywane do monitorowania, należy zalogować się do aplikacji PulsoCare. W przypadku pogorszenia stanu zdrowia, centrum monitorowania otrzyma taką informację i z pacjentem skontaktuje się konsultant. Po przeprowadzeniu wywiadu skieruje pacjenta na teleporadę lub powiadomi zespół ratownictwa medycznego. Jeśli uznasz, że taka pomoc nie jest Ci potrzebna, nie musisz się logować do aplikacji, a pulsoksymetr możesz bezpłatnie odesłać.

Dostęp do świadczeń specjalistycznych

Czy poradnia specjalistyczna ma obowiązek wyznaczyć zastępstwo za lekarza, który aktualnie przebywa na zwolnieniu lekarskim?

W przypadku nieobecności lekarza, poradnia ma obowiązek zapewnić zastępstwo i poinformować pacjentów o sposobie zorganizowania zastępstwa. Jeśli jednak z jakiegoś powodu nie jest to możliwe, poradnia powinna powiadomić pacjenta w każdy dostępny sposób o zmianie terminu wizyty i jej przyczynie. Nowy termin wizyty powinien być zgodny z kwalifikacją lekarza kierującego i adekwatny do stanu zdrowia pacjenta.

Kto powinien wystawić pacjentowi zlecenie na transport, na wizytę u specjalisty?

Zlecenie na transport, na pierwszą poradę u specjalisty wystawia lekarz podstawowej opieki zdrowotnej. Po objęciu opieką pacjenta przez poradnię specjalistyczną, skierowanie na transport sanitarny wystawia lekarz, który kontynuuje dalsze leczenie specjalistyczne.

Czekam już długo na wizytę u specjalisty i czuję, że mój stan zdrowia się pogorszył. W jaki sposób mogę ubiegać się o szybszy termin?

W przypadku pogorszenia się stanu zdrowia możesz zwrócić się do kierownika podmiotu leczniczego, w którym oczekujesz w kolejce na wizytę o przyśpieszenie terminu ze względu na pogorszenie się stanu zdrowia. Termin może być skorygowany, jeżeli będzie to uzasadnione względami medycznymi.

Jak długo pacjent ze skierowaniem z adnotacją „pilne” może oczekiwać na wizytę u specjalisty?

Przepisy nie określają maksymalnego czasu oczekiwania na świadczenie zdrowotne na podstawie skierowania. Wskazują jedynie, że pacjent kierowany w trybie pilnym powinien uzyskać świadczenie według kolejności wpisów na listę oczekujących przed pacjentami z kategorii medycznej „przypadek stabilny”. Ponadto istnieje możliwość przyśpieszenia terminu świadczenia ze względu na pogorszenie stanu zdrowia pacjenta. Pacjent może wówczas zwrócić się do podmiotu leczniczego, w którym oczekuje na wizytę, o dokonanie powtórnej kwalifikacji i weryfikację terminu.

Aktualizacja na dzień 8.12.2021

Rehabilitacja

Czy gimnastyka zbiorowa zalicza się do zabiegów fizykalnych?

Ćwiczenia grupowe ogólnousprawniające to zabiegi fizjoterapeutyczne z zakresu kinezyterapii. Katalog zabiegów fizjoterapeutycznych finansowanych przez NFZ można znaleźć w zarządzeniu Prezesa NFZ Nr 195/2020/DSOZ (załącznik 1m) pod adresem: https://tiny.pl/9ckgb.

Czy można zrezygnować z rehabilitacji, będąc już w placówce rehabilitacyjnej?

Świadczenia zdrowotne (także rehabilitacyjne) są realizowane za zgodą pacjenta, zatem w każdej chwili możesz z nich zrezygnować, zarówno przed rozpoczęciem cyklu zabiegów, jak i w czasie ich trwania. Warto jednak skonsultować powód rezygnacji z fizjoterapeutą lub lekarzem, bo może mieć to wpływ na Twój stan zdrowia.

Refundacja znieczulenia

Czy placówka może żądać opłaty za podanie pacjentowi narkozy?

Jeśli pacjent korzysta ze świadczeń zdrowotnych gwarantowanych (refundowanych przez NFZ) i są wskazania medyczne do podania znieczulenia ogólnego (narkozy) przy wykonywaniu świadczenia np. zabieg operacyjny, jest ono finansowane ze środków publicznych. Placówka nie może żądać za nie opłaty.

W przypadku leczenia stomatologicznego, NFZ refunduje znieczulenie ogólne (narkozę) przy wykonywaniu świadczeń, jeżeli wynika to ze wskazań medycznych:

– wszystkim dzieciom i młodzieży niepełnosprawnym do ukończenia 16/. roku życia oraz dzieciom i młodzieży niepełnosprawnym w stopniu umiarkowanym i znacznym od ukończenia 16 do ukończenia 18 roku życia;

– osobom niepełnosprawnym w stopniu umiarkowanym i znacznym, które ukończyły 18. rok życia. Świadczenia te przysługują na podstawie orzeczenia o niepełnosprawności.

Aktualizacja na dzień 9.12,2021

Obecność studentów przy udzielaniu świadczeń

W gabinecie lekarskim jest osoba, która się uczy. Czy muszę zgodzić się na jej obecność?

Osoby wykonujące zawód medyczny, inne niż udzielające świadczeń zdrowotnych, uczestniczą przy udzielaniu tych świadczeń tylko wtedy, gdy jest to niezbędne ze względu na rodzaj świadczenia. Uczestnictwo, a także obecność innych osób, wymaga zgody pacjenta. Przepisy te nie dotyczą klinik i szpitali akademii medycznych, medycznych jednostek badawczo-rozwojowych i innych jednostek uprawnionych do kształcenia studentów nauk medycznych, lekarzy oraz innego personelu medycznego w zakresie niezbędnym do celów dydaktycznych.

Pacjent korzystający ze świadczeń w takich podmiotach, musi mieć świadomość, że ich funkcjonowanie powiązane jest z działalnością dydaktyczną (zadanie statutowe) tj. kształceniem studentów, lekarzy oraz innego personelu medycznego, m.in. poprzez uczestnictwo tych osób przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych. Pacjent może zastrzec, by udzielanie świadczenia w obecności osób kształcących się, odbyło się z poszanowaniem jego prawa do intymności i godności. Ma też prawo zgłosić sprzeciw do obecności studentów, lekarzy oraz innego personelu medycznego podczas czynności diagnostyczno-leczniczych.

Aktualizacja na dzień 9.12.2021

dane z : https://www.gov.pl/web/rpp/