Jak tu żyć jak nie można palić i pić ?

Ostatnia aktualizacja 28 lipca 2022

Niektórzy z nas dziwią się, że ten czy inny człek dożył w zdrowiu 80 lat a przez całe życie nie szczędził sobie konsumpcji papierosów i alkoholu. Tak naprawdę nie wiemy dokładnie czy w zdrowiu przeżył to 80 lat, ale jeśli rzeczywiście tak było to coś musiało mu dawać moc bycia zdrowym przy tych używkach i z ciała i z ducha np: druga o wiele młodsza małżonka, pieniądze dające szczęście, władza, brak stresu, nowe wyzwania i częściowo geny przodków itd. Chociaż takie “okazy” można traktować jak jabłka w koszyku tej samej odmiany a jednak o różnych smakach – indywidualnie.

Według Międzynarodowej Agencji Badań nad Rakiem (iarc.who.int) następujące produkty spożywcze są rakotwórcze i powinny być spożywane oszczędnie lub wcale. Należą one do kategorii 1 czynników rakotwórczych tzn. substancji, które są wyraźnie rakotwórcze dla ludzi.

Każdy czynnik rakotwórczy, który wywołuje raka, ma pewną dawkę kumulacyjną, tzn. czynnik rakotwórczy musi osiągnąć pewną ilość, stężenie, zanim zmieni się z ilości w jakość i wywoła raka.

Dlatego nie jest prawdą, że nigdy nie należy spożywać pokarmów powodujących raka, ale powinny istnieć pewne granice tego, co można jeść i nie należy jeść bez umiaru.

Czynniki rakotwórcze grupy II są klasyfikowane jako czynniki rakotwórcze kategorii 2A i 2B.

Czynniki rakotwórcze kategorii 2A: prawdopodobnie rakotwórcze dla ludzi, z ograniczonymi dowodami na rakotwórczość u ludzi i wystarczającymi dowodami na rakotwórczość u zwierząt doświadczalnych.

Czynniki rakotwórcze grupy 2B: prawdopodobne czynniki rakotwórcze dla ludzi z ograniczonymi dowodami rakotwórczości u ludzi i niewystarczającymi dowodami rakotwórczości u zwierząt doświadczalnych; lub niewystarczające dowody rakotwórczości u ludzi i wystarczające dowody rakotwórczości u zwierząt doświadczalnych.

• Palenie tytoniu

Zarówno palenie czynne, jak i bierne jest związane z wieloma rodzajami raka, w tym z rakiem płuc, gardła, pęcherza moczowego, trzustki i wieloma innymi. W trosce o swoje zdrowie należy rzucić palenie i nie wypalać ani jednego papierosa.

• Bardzo gorące napoje o temperaturze powyżej 65°C (2A)

Jedz, póki gorące i pij dużo gorącej wody – te słowa brzmią ciepło i zachęcająco. Jednak spożywanie zbyt gorących pokarmów i napojów może spowodować uszkodzenie błony śluzowej przełyku i zwiększyć zachorowalność na raka przełyku. W kilku badaniach wykazano, że gorące napoje o temperaturze 65-70°C mogą powodować wzrost guzów przełyku u szczurów.

Powierzchnia naszych ust i przełyku pokryta jest delikatną i kruchą błoną śluzową, odpowiednia temperatura jedzenia to 10-40°C. Zazwyczaj wystarczy postawić gorący napój na gorącej potrawie, lekko go schłodzić, wypić ustami, spróbować i poczuć, że nie jest gorący

• Aflatoksyna

Aflatoksyna jest toksyną grzybiczą, wytwarzaną głównie przez Aspergillus flavus i Aspergillus parasiticus. Aflatoksyna, substancja wysoce toksyczna, może być śmiertelna już przy jednorazowym spożyciu 20 mg. Aflatoksyna B1 jest 68 razy bardziej toksyczna niż arszenik i 10 razy bardziej toksyczna niż cyjanek potasu, a ponadto jest niezwykle niszcząca dla tkanki wątroby. Jest również najsilniejszym biologicznym czynnikiem rakotwórczym, jaki znamy – 1 mg to dawka rakotwórcza, która może wywołać raka wątroby.

Aflatoksyna znajduje się głównie w spleśniałej żywności, takiej jak spleśniały chleb, orzeszki ziemne, kukurydza, bułki, bułki gotowane na parze, olej arachidowy warzony ze spleśniałych orzeszków ziemnych itp. Jeśli żywność jest spleśniała, nie należy jej jeść.

• Alkohol

Niezależnie od tego, czy jest to wino białe, wino czerwone, wino lecznicze czy napoje alkoholowe, o ile zawierają alkohol, należą do grupy substancji rakotwórczych. Nie ma prawdy w powiedzeniu, że umiarkowane picie jest dobre dla zdrowia, to tylko chwyt niektórych firm i wymówka, by pić.

Liczne badania wykazały, że najzdrowsze jest niepicie alkoholu w ogóle. Badania wykazały, że alkohol jest odpowiedzialny za 5,5% wszystkich nowotworów i 5,8% wszystkich zgonów z powodu raka na świecie. Oznacza to, że 1 na 18 nowotworów jest spowodowany piciem alkoholu. Spośród 15 milionów nowych zachorowań na raka na świecie każdego roku, 800 000 przypisuje się alkoholowi.

Istnieją liczne dane i wcześniejsze badania łączące alkohol bezpośrednio z nowotworami jamy ustnej, gardła, przełyku, głowy i szyi, wątroby, jelita grubego i piersi u kobiet.
Jest również wysoce prawdopodobne, że powoduje on raka żołądka i trzustki.

• Orzech betelowy

Według doniesień, każdego roku na całym świecie odnotowuje się 300 000 – 400 000 nowych przypadków raka jamy ustnej (raka jamy ustnej lub raka ustno-gardłowego) z czego 228 000 przypadków (58%) występuje w Azji Południowej i Południowo-Wschodniej, gdzie większość mieszkańców ma zwyczaj żucia orzecha betelowego lub betelu.

Niektóre badania wykazały, że 60% osób cierpiących na raka jamy ustnej ma zwyczaj żucia orzechów betelu. Tarcie włókien orzecha betelowego może łatwo spowodować miejscowe uszkodzenie błony śluzowej jamy ustnej, a orzech betelowy zawiera dużą ilość cytotoksycznych alkaloidów z orzecha betelowego, które mogą prowadzić do zwłóknienia błony śluzowej jamy ustnej, co w poważnych przypadkach może przerodzić się w raka jamy ustnej.

• Przywra

Pasożyt, który zaraża ludzi i żyje wewnątrz dróg żółciowych, powodując raka dróg żółciowych.

Wiele osób, które uwielbiają surowe ryby, uważa, że jedzenie surowej ryby przez zanurzenie jej w przyprawie zabije robaki i wyeliminuje bakterie, ale w wyniku eksperymentów uzyskano odwrotny wynik – kilka grup eksperymentalnych cyst nadal żyło. Najlepiej jest jeść ryby gotowane. Ważne jest, aby regularnie kontrolować surowe ryby słodkowodne. Nie spożywać ryb słodkowodnych na surowo. Skutecznym sposobem na zabicie cyst jest wysoka temperatura, wystarczy kilka sekund, aby została zabita w temperaturze powyżej 90 st. C, dlatego bezpieczne do spożycia są tylko ryby gotowane.

• Benzo[a]piren

Benzo[a]piren jest pięciopierścieniowym wielopierścieniowym węglowodorem aromatycznym, który został powiązany z różnymi rodzajami nowotworów. Powstaje on w stanie niepełnego spalania w temperaturze od 300 do 600°C i występuje głównie w dymie pochodzącym ze spalania smoły węglowej, różnych rodzajów sadzy, węgla, ropy naftowej itp. oraz w dymie papierosowym i spalinach samochodowych.

Głównymi źródłami związków benzo(a)pirenu w żywności są: żywność wędzona lub gotowana w wysokiej temperaturze, powszechnie występująca w żywności grillowanej i smażonej w wysokiej temperaturze. Dlatego też należy oszczędnie spożywać potrawy grillowane.

• Mięso przetworzone

Mięso przetworzone to mięso, które zostało sztucznie przetworzone poprzez peklowanie, wędzenie itp. w celu poprawy smaku i wydłużenia okresu przydatności do spożycia. Powszechnie znane jako szynka, boczek, słonina, kiełbasy, beef jerky, hot-dogi itp. to wszystko są mięsa przetworzone.

Badania wykazały, że spożywanie 50 gramów przetworzonego mięsa dziennie zwiększa ryzyko zachorowania na raka jelita grubego o 18%.

• Akrylamid (grupa 2A)

Akrylamid powstaje podczas gotowania w wysokiej temperaturze (powyżej 120°C) żywności roślinnej o wysokiej zawartości węglowodanów i niskiej zawartości białka, przy czym optymalną temperaturą do jego powstawania jest 140-180°C. Mówiąc prościej, akrylamid powstaje głównie z pieczonych produktów zbożowych, takich jak chipsy, smażone chipsy ziemniaczane, kawa, herbatniki, pączki i tosty. Co więcej, tworzenie się akrylamidu jest większe w żywności pieczonej i smażonej na końcowym etapie, kiedy zmniejsza się wilgotność i zwiększa temperatura powierzchni.

• Azotany lub azotyny spożywane w warunkach prowadzących do endogennej nitrozacji (2A)

Azotyny są dodatkami do żywności, które są dozwolone na całym świecie i nie są szkodliwe dla organizmu, o ile są kontrolowane w bezpiecznych granicach.

Azotyny same w sobie nie są rakotwórcze, ale kiedy dostaną się do żołądka, syntetyzują się z substancjami proteolitycznymi w żołądku, tworząc rakotwórcze nitrozoaminy. To właśnie nitrozoaminy, a nie azotyny, są naprawdę rakotwórcze.

Pokarmy zawierające dużo azotynów to m.in. marynaty, solone warzywa, gotowane produkty mięsne, długo odstawione warzywa liściaste, warzywa gotowane na noc, gorące zupy itp.

• Czerwone mięso (2A)

Czerwone mięso jest również czynnikiem rakotwórczym, co jest dla wszystkich dużym zaskoczeniem. Mianem czerwonego mięsa określa się mięso, które przed ugotowaniem ma czerwonawe zabarwienie. Wieprzowina, wołowina, jagnięcina, dziczyzna, królik i wszystkie inne rodzaje mięsa ssaków to mięso czerwone.  Badania wykazały, że dzienne spożycie 100 g czerwonego mięsa wiąże się z 17% wzrostem ryzyka zachorowania na raka jelita grubego.