To schorzenie o charakterze przewlekłym i nawracającym, zaliczane do grupy chorób łojotokowych, czyli związanych z nadmierną produkcją łoju.
Łupież jest bardzo częstym schorzeniem i jest on widoczny w każdym wieku, od dzieci do osób starszych. W dzieciństwie, łupież jest powszechnie znany jako “ciemieniucha”.
Jednym z najczęstszych i często pierwszym objawem łupieżu mogą być białe płatki widoczne na ciemnych ubraniach oraz swędzenie głowy.
Spośród czynników powodujących powstawianie łupieżu najczęściej bierze się pod uwagę zakażenie grzybem drożdżopodobnym z rodziny Malassezia spp. oraz nieprawidłowe rogowacenie naskórka.
Grzyby te są obecne także na zdrowej skórze. Dopiero ich intensywne namnażanie może powodować stan chorobowy, czyli łupież.
Nadmierne rogowacenie naskórka, substancje produkowane przez grzyby oraz sama obecność grzybów może powodować dodatkowo rozwój stanu zapalnego.
Istnieje wiele innych czynników, które dodatkowo prowokować mogą powstawanie łupieżu, jak również zaostrzać jego przebieg:
Czynniki wewnętrzne:
- zaburzenia hormonalne
- nieprawidłowa dieta
- nadużywanie alkoholu
- zaburzenia emocjonalne
- nadmierny stres
- predyspozycje genetyczne.
Czynniki zewnętrzne:
- nadmierne stosowanie kosmetyków (żele, lakiery do włosów)
- niewłaściwe zabiegi pielęgnacyjne (zbyt rzadkie używanie szamponów do włosów lub niewystarczające ich spłukiwanie)
- częste noszenie nakryć głowy
- woda o nieprawidłowych właściwościach fizykochemicznych.
Rodzaje łupieżu
Łupież biały- występuje częściej u dzieci i osób młodych. Można go rozpoznać po występowaniu białych plam, najczęściej skupionych w okolicach twarzy i na kończynach. Stosunkowo często obserwuje się swędzenie, a leczenie tej odmiany łupieżu bywa dość przewlekłe.
Łupież suchy (zwykły) – najbardziej rozpowszechniona odmiana łojotokowa. Objawia się małymi, suchymi płatkami naskórka złuszczającymi się mniej lub bardziej intensywnie na skórze głowy.
Łupież tłusty – cięższa odmiana łupieżu łojotokowego. Objawy są zbliżone jak w przypadku odmiany suchej, ale złuszczające się kawałki naskórka są większe, niekiedy żółtawe i tłuste.
Łupież pstry- występuje głównie w obrębie klatki piersiowej i objawia się żółtawymi, brunatnymi lub różowymi plamami na skórze. Łupież pstry występuje po okresie dojrzewania, w młodszym wieku pojawia się sporadycznie.
Łupież różowy Giberta (różowaty) – łagodna odmiana, a co najważniejsze, ustępująca samoistnie po około 6 tygodniach, bez leczenia. W jej wyniku na tułowiu i kończynach występują różowe, złuszczające się plamy o wielkości do kilku centymetrów. Czasem towarzyszy im swędzenie.
Łupież rumieniowy- na tę odmianę cierpią głównie mężczyźni, a najczęstsze objawy to ciemnoczerwone lub brunatne plamy na udach i w okolicach moszny. Przebieg najczęściej jest łagodny, a skutki ograniczają się do łagodnego złuszczania naskórka.
Leczenie łupieżu
Podstawową rolę w zwalczaniu łupieżu stanowią preparaty miejscowe. Schorzeniu temu często towarzyszy świąd i podrażnienie skóry głowy, dlatego też środki przeciwłupieżowe oprócz działania przeciwgrzybicznego powinny posiadać działanie wspomagające usuwanie martwych komórek naskórka, łagodzące i pielęgnujące skórę głowy.
Nie należy bagatelizować nawet najmniejszych oznak łupieżu.
Większość przypadków łupieżu nie wymaga wizyty u lekarza. Jednak osoby, u których objawy utrzymują się przez kilka tygodni i samo leczenie nie wystarcza powinni skontaktować się z lekarzem.
