W organizmie występują trzy rodzaje mięśni: szkieletowe (prążkowane), gładkie i sercowe.
Mięśnie szkieletowe
Mięśnie szkieletowe, przyczepione do kości, są odpowiedzialne za ruchy szkieletu. Obwodowa część ośrodkowego układu nerwowego (OUN) kontroluje mięśnie szkieletowe. Mięśnie te są więc pod świadomą, czyli dobrowolną kontrolą. Podstawową jednostką jest włókno mięśniowe z wieloma jądrami. Te włókna mięśniowe są prążkowane (mają poprzeczne prążki) i każde z nich działa niezależnie od sąsiednich włókien mięśniowych.
Mięsień gładki
Mięśnie gładkie, znajdujące się w ścianach pustych w środku narządów wewnętrznych, takich jak naczynia krwionośne, przewód pokarmowy, pęcherz moczowy i macica, są pod kontrolą autonomicznego układu nerwowego. Mięsień gładki nie może być kontrolowany świadomie i dlatego działa mimowolnie. Komórka mięśnia gładkiego ma wrzecionowaty kształt i jedno centralne jądro. Mięsień gładki kurczy się powoli i rytmicznie.
Mięsień sercowy
Mięsień sercowy, znajdujący się w ścianach serca, jest również kontrolowany przez autonomiczny układ nerwowy. Komórka mięśnia sercowego ma jedno centralne jądro, podobnie jak mięsień gładki, ale jest również prążkowana, jak mięsień szkieletowy. Komórka mięśnia sercowego ma kształt prostokątny. Skurcz mięśnia sercowego jest mimowolny, silny i rytmiczny.
Mięśnie gładkie i sercowe zostaną szczegółowo omówione w odniesieniu do ich odpowiednich układów. Jednostka ta obejmuje głównie układ mięśniowy szkieletowy.